Khi nào Ngân hàng Trung ương Nhật Bản sẽ chấm dứt lãi suất âm?

Ngân hàng trung ương Nhật Bản có thể sẽ báo hiệu các kế hoạch tiền tệ của mình tại cuộc họp chính sách vào thứ Ba, nhưng sẽ trì hoãn hành động thay đổi lãi suất. Ảnh: FT

BOJ chưa sẵn sàng cho kỷ nguyên lãi suất âm

Những tín hiệu rõ ràng về động thái tiếp theo của BOJ hoặc những thay đổi trong triển vọng lạm phát có thể gây ra những thay đổi lớn trên thị trường tài chính toàn cầu, đặc biệt là những biến động gần đây của tỷ giá đồng Yên.

Với nền kinh tế Nhật Bản đang suy thoái mạnh hơn dự kiến ​​và trong bối cảnh không chắc chắn về tính bền vững của việc tăng lương, BOJ dự kiến ​​sẽ không thay đổi lãi suất tại cuộc họp cuối cùng vào năm 2023.

Thống đốc BOJ Kazuo Ueda sẽ phải đối mặt với nhiệm vụ khó khăn là truyền đạt chính sách trong tương lai một cách rõ ràng tới thị trường tài chính sau cuộc họp kéo dài 2 ngày, kết thúc vào thứ Ba (19/12), vì bất kỳ thay đổi nào trong triển vọng lạm phát trong thông điệp của ông đều có thể khiến đồng Yên biến động mạnh.

Không giống như FED, ECB hay BOE, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản phải đối mặt với một thách thức hoàn toàn khác trong việc biến tình trạng lạm phát đã tương đối được chế ngự hiện nay thành việc chấm dứt vĩnh viễn tình trạng giảm phát.

Đầu tháng này, ông Ueda đã cảnh báo về một “năm thậm chí còn nhiều thách thức hơn” đối với việc điều hành chính sách, làm dấy lên kỳ vọng BOJ sẽ sớm loại bỏ chính sách giữ lãi suất dưới 0 và đưa đồng Yên lên mức cao nhất trong 4 tháng là 141,6 Yên/USD.

Các nhà kinh tế cho rằng BOJ khó có thể gây bất ngờ cho thị trường khi chấm dứt chính sách lãi suất âm. Nhật Bản đã không tăng lãi suất ngắn hạn kể từ mùa hè năm 2006.

Chiến lược gây sốc là không cần thiết vì BOJ đã loại bỏ một cách hiệu quả chính sách giữ mức trần cứng đối với lãi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản kỳ hạn 10 năm khi thay đổi chính sách kiểm soát đường cong lãi suất trong tháng 10.

Các nhà đầu tư sẽ theo dõi chặt chẽ bất kỳ gợi ý nào mà ông Ueda có thể đưa ra vào thứ Ba về thời điểm thay đổi chính sách hoặc bất kỳ thay đổi nào đối với quan điểm của ông về lạm phát. Lạm phát giá tiêu dùng cốt lõi của Nhật Bản đã vượt mục tiêu 2% của BOJ kể từ tháng 4/2022, nhưng các quan chức và nhà kinh tế của BOJ dự đoán lạm phát sẽ giảm trong năm tới.

“Sẽ không có kết thúc bất ngờ đối với lãi suất âm” - Kazuo Momma, cựu giám đốc chính sách tiền tệ tại BOJ, hiện là nhà kinh tế điều hành tại Viện nghiên cứu Mizuho, ​​cho biết, đồng thời cho biết thêm rằng ông kỳ vọng lãi suất âm sẽ chấm dứt vào tháng 4/2024.

Khi nào dữ liệu lạm phát sẽ cho phép Ngân hàng Anh cắt giảm lãi suất?

Cũng trong tuần này, các nhà đầu tư sẽ tập trung vào dữ liệu lạm phát của Anh công bố vào thứ Tư (20/12) để biết những dấu hiệu cho thấy Ngân hàng trung ương Anh có thể cắt giảm lãi suất bao nhiêu vào năm tới.

Các nhà kinh tế được Reuters thăm dò dự báo tốc độ tăng giá chung sẽ giảm xuống 4,4% trong tháng 11, từ mức 4,6% của tháng trước. Lạm phát cơ bản, loại bỏ giá thực phẩm và năng lượng dễ biến động hơn, dự kiến ​​sẽ giảm xuống 5,5%, từ mức 5,7% trong tháng trước.

BOE khẳng định sẽ tiếp tục theo dõi dữ liệu chặt chẽ và đưa ra các quyết định cần thiết để đưa lạm phát trở lại mức 2%.

Lạm phát giảm mạnh hơn có thể khiến thị trường đánh giá cao việc BOE cắt giảm lãi suất nhiều hơn. Tính đến thứ Sáu tuần trước, các thị trường đã dự đoán lãi suất của BOE sẽ giảm 107 điểm cơ bản vào cuối tháng 12 năm sau, 111 điểm cơ bản đối với Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) và 148 điểm cơ bản đối với FED.

BOE đặc biệt lo ngại về lạm phát trong lĩnh vực dịch vụ, ở Anh đã giảm xuống còn 6,6% trong tháng 10, vẫn cao hơn nhiều so với mức 4% ở khu vực đồng Euro và 5,2% ở Mỹ.

Tại biên bản quyết định chính sách tiền tệ của BOE ngày 14/12, ngân hàng giữ nguyên lãi suất ở mức cao nhất trong 15 năm là 5,25%, lưu ý rằng lạm phát giá dịch vụ "vẫn ở mức cao", mặc dù lãi suất cơ bản đã giảm.

Sandra Horsfield - chuyên gia kinh tế tại ngân hàng đầu tư Investec dự báo lạm phát chung của Anh sẽ giảm xuống 4,3% trong tháng 11, nhờ lạm phát năng lượng và thực phẩm thấp hơn. Bà cũng kỳ vọng lạm phát cơ bản sẽ giảm xuống 5,5% nhưng lưu ý rằng, đối với BOE “xu hướng giảm lạm phát có thể được coi là quá chậm để có thể cắt giảm lãi suất trong thời gian rất gần, đặc biệt khi xem xét thị trường việc làm vẫn có vẻ rất mạnh mẽ”. Bà nói: “Chúng tôi tiếp tục mong đợi đợt giảm lãi suất đầu tiên vào tháng 8/2024”.

Liệu thước đo lạm phát của FED có cho thấy tốc độ tăng giá đang hạ nhiệt?

Vào ngày cuối tuần, thứ Sáu (22/12), chỉ số chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) cốt lõi, thước đo lạm phát ưa thích của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ được công bố, dự kiến ​​sẽ cho thấy mức tăng giá đã hạ nhiệt vào tháng trước.

Theo các nhà kinh tế được Bloomberg thăm dò ý kiến, PCE cốt lõi hàng năm - loại trừ các lĩnh vực năng lượng và thực phẩm dễ biến động và được FED theo dõi chặt chẽ nhất - dự kiến ​​sẽ ở mức 3,4%, theo các nhà kinh tế được Bloomberg thăm dò, giảm từ mức 3,5% trong tháng 10.

PCE lõi đã giảm đáng kể từ mức đỉnh 5,6% vào tháng 2 năm ngoái, nhưng vẫn cao hơn mục tiêu 2% của FED. Bằng chứng về lạm phát cơ bản chậm lại có thể khiến các nhà đầu tư tăng đặt cược rằng FED sẽ cắt giảm lãi suất vào năm tới.

Tại cuộc họp của ngân hàng trung ương Mỹ vào tuần trước, Chủ tịch FED Jay Powell báo hiệu rằng FED đã hoàn tất việc tăng lãi suất trong chu kỳ này. Điều đó cho thấy các quan chức hiện đang quan tâm nhiều hơn đến rủi ro của chính sách thắt chặt quá mức, khiến nền kinh tế rơi vào suy thoái, hơn là rủi ro lạm phát sẽ tăng tốc trở lại.

Sau cuộc họp tuần này - đi kèm với "biểu đồ dấu chấm" của FED cho thấy các quan chức hiện tin rằng lãi suất có thể bị cắt giảm 3 lần vào năm tới.

Cũng được phát hành vào thứ Sáu sẽ là dữ liệu thu nhập và chi tiêu cá nhân. Mặc dù hoạt động mua sắm trong dịp lễ thường thúc đẩy chi tiêu cá nhân trong tháng 11 và tháng 12, nhưng dự báo của Bloomberg cho thấy, chi tiêu cá nhân dự kiến ​​sẽ không thay đổi so với tháng trước ở mức 0,2%./.