Lãi suất tiếp tục tăng
Mới đây, Ngân hàng Nhà nước nước (NHNN) ban hành một loạt các quyết định điều chỉnh các mức lãi suất điều hành và đây cũng là lần tăng lãi suất điều hành thứ hai của NHNN chỉ trong vòng hơn 1 tháng.
Theo đó, Quyết định số 1809/QĐ-NHNN tăng lãi suất tái cấp vốn từ 5,0%/năm lên 6,0%/năm; lãi suất tái chiết khấu từ 3,5%/năm lên 4,5%/năm; lãi suất cho vay qua đêm trong thanh toán điện tử liên ngân hàng và cho vay bù đắp thiếu hụt vốn trong thanh toán bù trừ của NHNN đối với tổ chức tín dụng (TCTD) từ 6,0%/năm lên 7,0%/năm. Quyết định số 1812/QĐ-NHNN quy định: Lãi suất tối đa áp dụng đối với tiền gửi không kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 1 tháng từ mức 0,5%/năm lên 1,0%/năm. Lãi suất tối đa áp dụng đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng từ 5,0%/năm lên 6,0%/năm, riêng lãi suất tối đa đối với tiền gửi bằng đồng Việt Nam tại quỹ tín dụng nhân dân, tổ chức tài chính vi mô từ 5,5%/năm lên 6,5%/năm. Lãi suất tiền gửi có kỳ hạn từ 6 tháng trở lên do TCTD ấn định trên cơ sở cung - cầu vốn thị trường.
 |
| Việc tăng lãi suất là xu hướng chung tại các ngân hàng trong thời gian vừa qua. |
Một văn bản nữa về điều hành lãi suất cũng mới được ban hành là Quyết định số 1813/QĐ-NHNN, với lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng đồng Việt Nam của TCTD đối với khách hàng vay để đáp ứng nhu cầu vốn phục vụ một số lĩnh vực, ngành kinh tế tăng từ 4,5%/năm lên 5,5%/năm; lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng đồng Việt Nam của quỹ tín dụng nhân dân và tổ chức tài chính vi mô đối với các nhu cầu vốn này tăng từ 5,5%/năm lên 6,5%/năm.
NHNN cho biết, việc điều chỉnh tăng lãi suất điều hành là lạm phát toàn cầu vẫn ở mức cao, Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) đã 5 lần điều chỉnh tăng lãi suất mục tiêu lên mức 3 - 3,25%/năm và dự báo còn tiếp tục tăng trong các tháng cuối năm 2022 và năm 2023. Ngoài ra, đồng USD lên giá mạnh, gia tăng áp lực lên mặt bằng lãi suất và tỷ giá trong nước, tạo sức ép lên lạm phát. Theo đó, việc tăng lãi suất nhằm tiếp tục triển khai đồng bộ các biện pháp, góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, tiền tệ, đảm bảo an toàn hệ thống ngân hàng. NHNN cũng sẽ theo dõi sát diễn biến thị trường trong nước và quốc tế để kịp thời điều hành linh hoạt, đồng bộ các giải pháp, công cụ chính sách tiền tệ; sẵn sàng can thiệp thị trường tiền tệ, ngoại hối để đáp ứng nhu cầu thanh khoản của các TCTD, qua đó góp phần ổn định thị trường, đảm bảo an toàn hoạt động của hệ thống ngân hàng.
Cả ngân hàng và khách hàng đều gặp khó
Trước đó, lãi suất huy động tại các ngân hàng đã không ngừng leo dốc và thiết lập mặt bằng lãi suất mới cao hơn khá nhiều so với trước đây.
Cụ thể, thời điểm đầu tháng 9, Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) là ngân hàng có lãi suất cao nhất, nhưng cũng chỉ ở mức 7,3% đối với lãi suất tiền gửi online kỳ hạn từ 12 tháng trở lên. Sau đó, ngân hàng này đã nâng lãi suất lên mức cao nhất tới 8,9% đối với lãi suất tiền gửi online kỳ hạn 36 tháng và cũng vẫn là ngân hàng có mức lãi suất cao nhất thị trường. Bình luận về động thái này, ông Michael Kokalari - Kinh tế gia trưởng thuộc Công ty quản lý quỹ VinaCapital cho biết, NHNN và ban lãnh đạo của SCB đã có những hành động quyết liệt để ổn định tình hình.
| Yêu cầu về điều hành chính sách tiền tệ quy định tại Nghị quyết 43 Theo Nghị quyết 43/2022/QH15 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, việc điều hành đồng bộ, linh hoạt các công cụ chính sách tiền tệ để góp phần giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm an toàn hệ thống các tổ chức tín dụng, hỗ trợ tích cực cho phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội. Nghiên cứu để giữ ổn định tỷ lệ tối đa vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn, tính toán hợp lý tỷ lệ dự trữ bắt buộc, thực hiện nghiệp vụ thị trường mở, tái cấp vốn; chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiếp tục tiết giảm chi phí hoạt động để phấn đấu giảm lãi suất cho vay khoảng 0,5% - 1% trong 2 năm 2022 và 2023, nhất là đối với lĩnh vực ưu tiên. |
Việc tăng lãi suất không chỉ là hiện tượng đơn lẻ tại SCB, mà nó cũng trở thành xu hướng chung tại các ngân hàng khác trong thời gian qua và hiện tại đã nhiều ngân hàng có lãi suất tiền gửi cao hơn 8%. Cụ thể, Ngân hàng TMCP Kiên Long (KienlongBank) đã đưa lãi suất lên mức 8,6% đối với các loại tiền gửi onlines kỳ hạn từ 12 tháng trở lên. Ngoài ra, danh sách các ngân hàng có lãi suất từ 8% trở lên còn có nhiều cái tên khác như Ngân hàng TMCP Bắc Á, Ngân hàng TMCP Hàng Hải, Ngân hàng TMCP Nam Á…
Với diễn biến như trên, chỉ qua khoảng hơn 1 tháng, mặt bằng lãi suất đã cao hơn khá nhiều và điều này đương nhiên tạo ra áp lực tăng chi phí huy động vốn của các ngân hàng. Bối cảnh này đặt ra sức ép đối với các ngân hàng phải tăng lãi suất đầu ra để cân đối chi phí và đảm bảo lợi nhuận theo yêu cầu về lợi nhuận cam kết với các cổ đông.
Trong khi đó ở góc độ khách hàng vay vốn, lãi suất cho vay tăng sẽ gây ra áp lực lớn lên chi phí tài chính và doanh nghiệp có quy mô vay nợ càng lớn thì chí phí lãi vay sẽ càng trở thành gánh nặng lớn trong thời gian tới.
