Luật đã sửa đổi, bổ sung 119 điều, khoản và 3 Phụ lục của 4 Luật; bổ sung 1 điều mới và bỏ 1 điều so với dự thảo Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8.

Luật Đấu thầu (sửa đổi): Giảm các trường hợp chỉ định thầu Dự thảo nghị định quy định chi tiết Luật Đấu thầu 2023 quá kỹ thuật, cần được làm rõ hơn Làm rõ đối tượng doanh nghiệp áp dụng Luật Đấu thầu

Bổ sung quy định về điều chỉnh quy hoạch trong trường hợp khẩn cấp

Trước khi thông qua, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh trình bày báo cáo giải trình cho hay, dự thảo Luật đã được rà soát, chỉnh lý lược bỏ cơ bản các nội dung quy định cụ thể, chi tiết thuộc thẩm quyền của Chính phủ, tạo thuận lợi cho việc phân cấp, phân quyền, đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính và bảo đảm phù hợp với thực tiễn.

Nâng hạn mức chỉ định thầu từ 100 triệu lên 300 triệu đồng với gói thầu mua sắm không hình thành dự án
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh trình bày báo cáo

Tại Luật Quy hoạch, dự thảo quy định về điều chỉnh quy hoạch theo trình tự, thủ tục rút gọn (Điều 54a). Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH), đây là quy định mới, bổ sung so với Luật hiện hành, mang tính thí điểm, chưa ổn định. Bám sát tinh thần đổi mới trong công tác xây dựng pháp luật, tiếp thu ý kiến đại biểu, dự thảo Luật đã được tiếp thu, chỉnh lý theo hướng chỉ quy định về nguyên tắc, căn cứ, thẩm quyền điều chỉnh quy hoạch và giao Chính phủ quy định chi tiết để bảo đảm linh hoạt, phù hợp với thực tiễn.

Đồng thời, để giải quyết khó khăn trong thực hiện các dự án khẩn cấp, nhiệm vụ cấp bách làm thay đổi một số nội dung của quy hoạch, trong đó có lĩnh vực điện lực và tài nguyên, môi trường, dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng: bổ sung quy định về căn cứ điều chỉnh quy hoạch theo trình tự rút gọn cho các dự án khẩn cấp, cấp bách theo quy định của Chính phủ; phân cấp Bộ trưởng, Chủ tịch UBND cấp tỉnh phê duyệt điều chỉnh quy hoạch ngành quốc gia và quy hoạch tỉnh theo trình tự, thủ tục rút gọn; bổ sung nội dung phân cấp cho Bộ, cơ quan ngang Bộ ban hành kế hoạch thực hiện quy hoạch ngành quốc gia để bảo đảm sự linh hoạt trong tổ chức thực hiện quy hoạch.

Bên cạnh đó, tiếp thu ý kiến ĐBQH, dự thảo Luật đã được chỉnh lý bổ sung căn cứ được điều chỉnh quy hoạch theo trình tự, thủ tục rút gọn trong trường hợp “Thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội, UBTVQH hoặc Chính phủ về bảo đảm quốc phòng, an ninh”.

Đối với Luật Đầu tư, một số ý kiến đại biểu phản ánh khó khăn trong việc triển khai quy định đánh giá sự phù hợp của dự án đầu tư với các loại quy hoạch tại các luật hiện hành, do thiếu hướng dẫn cụ thể.

Dự thảo Luật đã bổ sung Khu công nghệ thông tin tập trung và Khu thương mại tự do vào địa bàn được áp dụng thủ tục đầu tư đặc biệt tại khoản 1 Điều 36a, góp phần đồng bộ chính sách, tạo nền tảng thuận lợi cho thu hút đầu tư và phát triển các khu vực này.

Để bảo đảm khả thi và linh hoạt trong điều hành, Luật giao Chính phủ quy định chi tiết điều này, trong đó có nội dung về sự phù hợp của dự án với quy hoạch có liên quan.

UBTVQH cho rằng, dự thảo Luật do Chính phủ trình Quốc hội đã sửa đổi, làm rõ về việc đánh giá sự phù hợp với quy hoạch đô thị, nhưng chưa giải quyết triệt để vướng mắc đối với quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, quy hoạch nông thôn.

Để tháo gỡ khó khăn, dự thảo Luật được chỉnh lý theo hướng cho phép đánh giá sự phù hợp của dự án với quy hoạch có liên quan, tránh cách hiểu phải đánh giá sự phù hợp của dự án với toàn bộ các loại quy hoạch. Để quy định này khả thi, tránh phát sinh khó khăn trong thực tiễn, UBTVQH đề nghị Chính phủ khẩn trương ban hành văn bản hướng dẫn chi tiết nội dung này.

Về thủ tục đầu tư đặc biệt, UBTVQH cho rằng, thủ tục đầu tư đặc biệt là chính sách mới nhằm thu hút đầu tư vào các lĩnh vực ưu tiên như đổi mới sáng tạo và công nghệ cao. Theo tinh thần đổi mới xây dựng pháp luật, dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng giản lược các nội dung chi tiết về hồ sơ, thủ tục, chỉ giữ lại các nguyên tắc và nội dung đặc thù cần thiết, bảo đảm không thay đổi các nguyên tắc tại dự thảo Luật đã trình Quốc hội.

Chưa đủ cơ sở luật hóa cơ chế hợp đồng BT

Đối với cơ chế hợp đồng BT, UBTVQH cho rằng, hiện nay hợp đồng BT đã được thí điểm tại một số địa phương với quy định khác nhau về lĩnh vực, quy mô dự án và phương thức thanh toán, nhưng chưa được tổng kết, đánh giá đầy đủ, kỹ lưỡng. Do đó, hiện nay chưa đủ cơ sở để luật hóa các quy định về cơ chế, trình tự, thủ tục của hợp đồng BT tại dự thảo Luật.

Nâng hạn mức chỉ định thầu từ 100 triệu lên 300 triệu đồng với gói thầu mua sắm không hình thành dự án

Luật PPP sửa đổi quy định cho phép cấp có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư được quyết định tỷ lệ vốn nhà nước tối đa 70% cho dự án đủ điều kiện; bổ sung quy định cho phép dự án độc lập hoặc dự án thành phần PPP tách riêng chi phí bồi thường, hỗ trợ tái định cư sử dụng vốn đầu tư công, áp dụng tỷ lệ vốn nhà nước tối đa 70% tổng mức đầu tư nếu đáp ứng điều kiện về địa bàn hoặc chuyển giao công nghệ…

Để tạo cơ sở pháp lý triển khai cơ chế hợp đồng BT, Luật PPP được sửa đổi theo hướng lược bỏ toàn bộ nội dung của Điều 45a; chỉ quy định tại Luật các nguyên tắc cơ bản về cơ chế thanh toán cho nhà đầu tư đối với 3 hình thức, gồm: thanh toán bằng quỹ đất, thanh toán bằng ngân sách nhà nước và không yêu cầu thanh toán. Đồng thời, bổ sung quy định giao Chính phủ quy định chi tiết cơ chế hợp đồng BT đối với các hình thức thanh toán trên.

Tại Luật Đấu thầu, để bảo đảm linh hoạt trong điều hành, dự thảo Luật chỉnh lý Điều 29 theo hướng quy định nguyên tắc áp dụng lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt và giao Chính phủ quy định chi tiết Điều này. Đồng thời, để đáp ứng yêu cầu triển khai các dự án đặc thù, không thể thực hiện qua đấu thầu thông thường, dự thảo Luật đã bổ sung Điều 34a quy định về lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt theo hướng quy định nguyên tắc và giao Chính phủ quy định chi tiết.

Bên cạnh đó, Luật đã nâng hạn mức chỉ định thầu từ 100 triệu lên 300 triệu đồng đối với gói thầu thuộc dự toán mua sắm không hình thành dự án, đồng thời không phân biệt hạn mức chỉ định thầu giữa các gói thầu sử dụng nguồn vốn chi thường xuyên và vốn đầu tư công; bổ sung trường hợp chỉ định thầu đối với gói thầu khai quật khảo cổ, phục hồi di tích cấp quốc gia, di tích cấp quốc gia đặc biệt và di sản văn hóa thế giới…

Luật có hiệu lực từ ngày 15/1/2025, nhằm tạo điều kiện cho việc chuẩn bị soạn thảo Nghị định hướng dẫn và bảo đảm tương thích với Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật./.