Ngành Hải quan đột phá trong cải cách, tạo thuận lợi thương mại

Tập trung cho cải cách, hiện đại hóa

Hải quan Việt Nam luôn nỗ lực, có những dấu ấn nổi bật trong hoạt động hiện đại hóa, cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu, góp phần nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.

Để có được thành quả này là cả một hành trình dài được ngành Hải quan thực hiện trong nhiều năm trở lại đây. Ngành Hải quan đã và đang tập trung triển khai các giải pháp cải cách hiện đại hóa, đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh, đồng bộ từ thể chế đến hiện đại hóa cơ sở hạ tầng và các giải pháp cụ thể trong công tác tổ chức thực hiện quy trình nghiệp vụ, tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho doanh nghiệp.

Ngành Hải quan đột phá trong cải cách, tạo thuận lợi thương mại

Theo ông Trần Đức Hùng - Phó Cục trưởng Cục Hải quan, điểm nhấn quan trọng là ngành Hải quan đã nỗ lực hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về hải quan theo hướng cải cách, đơn giản hoá thủ tục hành chính, tạo thuận lợi thương mại, thúc đẩy hoạt động xuất khẩu hàng hóa; đáp ứng yêu cầu nội luật hóa các Hiệp định, cam kết quốc tế mà Việt Nam là thành viên hoặc đã tham gia ký kết, trong đó có các hiệp định thương mại tự do (FTA). Cụ thể như: trên cơ sở Luật Hải quan năm 2014 được ban hành; ngành Hải quan đã trình Chính phủ ban hành các Nghị định, trình Bộ Tài chính ban hành các Thông tư quy định, hướng dẫn thi hành về thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát hải quan đối với hàng hóa xuất nhập khẩu, phương tiện vận tải xuất nhập cảnh.

Cũng theo ông Trần Đức Hùng, ngành Hải quan cũng tập trung vào việc triển khai các nhiệm vụ cải cách hiện đại hóa theo Chiến lược Phát triển Hải quan Việt Nam đến năm 2030 và thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại công văn số 245/TTg-KTTH (ngày 17/4/2024) về việc đẩy mạnh chuyển đối số trong lĩnh vực hải quan. Theo đó, xây dựng Đề án mô hình Cửa khẩu số cho các cửa khẩu đường bộ; Xây dựng Đề án mô hình cửa khẩu thông minh tại Lạng Sơn; xây dựng và hoàn thiện Đề án Hải quan số theo hướng ứng dụng những thành tựu mới về công nghệ, phù hợp với chuẩn mực quốc tế, đáp ứng yêu cầu quản trị thông minh; quản lý doanh nghiệp, hàng hóa xuất nhập khẩu, quá cảnh; phương tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh toàn diện từ khâu đầu đến khâu cuối.

Đồng thời, ngành Hải quan cũng triển khai các hoạt động nâng cao hiệu quả hoạt động của Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN; Đầu tư trang thiết bị hiện đại và đẩy mạnh, nâng cao hiệu quả sử dụng các trang thiết bị kiểm tra, giám sát hiện đại, tăng cường kết nối các ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác giám sát quản lý và quản lý nội bộ; Hợp tác trao đổi thông tin dữ liệu hải quan với các nước trong khu vực và trên thế giới.

Hỗ trợ doanh nghiệp theo tinh thần Nghị quyết 68-NQ/TW

Ngành Hải quan đã và đang nỗ lực triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp để thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân (Nghị quyết 68).

Ông Trần Đức Hùng cho biết, ngành Hải quan đặt mục tiêu năm 2025 cắt giảm, đơn giản hoá ngay thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh bảo đảm bãi bỏ ít nhất 30% điều kiện đầu tư kinh doanh không cần thiết; giảm ít nhất 30% thời gian giải quyết của các thủ tục hành chính, 30% chi phí tuân thủ thủ tục hành chính.

Thực hiện mục tiêu này, Cục Hải quan tiếp tục đẩy mạnh cắt giảm thủ tục hành chính, thúc đẩy cải cách, hiện đại hóa với phương châm phục vụ tốt nhất cho người dân và doanh nghiệp.

Cụ thể, ngành Hải quan đã chủ động nghiên cứu, rà soát các phương án cắt giảm, đơn giản hóa quy định, thủ tục hành chính lĩnh vực hải quan nhằm cắt giảm điều kiện kinh doanh không cần thiết, số hóa chứng từ, cắt giảm các khâu trung gian, thay đổi phương thức quản lý, giảm các chứng từ phải nộp. Thực hiện các chủ trương của Chính phủ về cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, cắt giảm chi phí tuân thủ theo tinh thần Chương trình tổng thể cải cách hành chính của Nhà nước giai đoạn 2021-2030. Triển khai có hiệu quả Đề án “Phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử, phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030”.

Ngành Hải quan tập trung hiện đại hóa quy trình thủ tục hải quan; nỗ lực cải cách quy trình theo hướng đơn giản hóa, số hóa quy trình thủ tục hải quan, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu và giảm thiểu thời gian thông quan và chi phí cho doanh nghiệp.

Cơ quan hải quan cũng phát huy hiệu quả hoạt động của các tổ hỗ trợ doanh nghiệp từ cấp Cục Hải quan đến các chi cục và đơn vị hải quan cửa khẩu qua đó hỗ trợ nhanh chóng và kịp thời cho doanh nghiệp trong thực hiện thủ tục thông quan hàng hóa (như khai báo, hướng dẫn thực hiện các thủ tục kiểm tra chuyên ngành, cấp phép, khai báo thuế, nộp thuế, miễn giảm hoàn thuế). Duy trì các hội nghị/kênh đối thoại, tham vấn định kỳ đột xuất để giải quyết nhanh và kịp thời các khó khăn vướng mắc phát sinh cho doanh nghiệp. Phát huy hiệu quả 24/7 đường dây nóng 19009299 để hỗ trợ và hướng dẫn doanh nghiệp trong các vướng mắc phát sinh khi thực hiện thông quan.

Cục trưởng Cục Hải quan Nguyễn Văn Thọ Phát triển Hải quan Việt Nam ngày càng chính quy, hiện đại Năm 2025 cũng là năm đánh dấu 80 năm Ngày truyền thống của Hải quan Việt Nam (10/9/1945 – 10/9/2025), một sự kiện quan trọng trong quá trình phát triển của ngành. Trước tầm vóc, ý nghĩa của sự kiện, kỷ niệm 80 năm ngày truyền thống Hải quan Việt Nam là dịp tuyên truyền, giáo dục, bồi dưỡng cho cán bộ, công chức, người lao động trong toàn ngành về tinh thần yêu nước, khơi dậy niềm tự hào về lịch sử anh hùng, sức mạnh đoàn kết của dân tộc cũng như truyền thống vẻ vang và sự phát triển của ngành Hải quan. Phát huy thành quả của các thế hệ cán bộ, công chức đạt được trong 80 năm qua, Hải quan Việt Nam xác định rõ vai trò quan trọng của mình trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế, bảo vệ an ninh quốc gia và đảm bảo công tác quản lý nhà nước về hải quan. Xây dựng Hải quan Việt Nam ngày càng chính quy, hiện đại, ngang tầm với hải quan các nước phát triển trên thế giới. Theo đó, Hải quan Việt Nam bám sát Chiến lược Phát triển Hải quan đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 628/QĐ-TTg (ngày 20/5/2022) và nỗ lực thực hiện có hiệu quả các Nghị quyết trụ cột của Trung ương, chủ trương của Chính phủ và chỉ đạo của Bộ Tài chính. Cụ thể hóa mục tiêu trên, Hải quan Việt Nam tập trung vào việc cải cách thủ tục hành chính hải quan theo hướng minh bạch, đơn giản, thống nhất và phù hợp với các chuẩn mực cũng như khuyến nghị của Tổ chức Hải quan thế giới (WCO), nhằm giảm thiểu thời gian, chi phí trong việc thực hiện thủ tục thông quan, đồng thời thúc đẩy giải phóng hàng hóa nhanh chóng. Trong tiến trình hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, Cục Hải quan đang từng bước triển khai mô hình biên giới thông minh và hải quan xanh theo khuyến nghị của WCO. Xây dựng hệ thống công nghệ thông tin theo hướng tập trung, tích hợp thông minh, đảm bảo an toàn thông tin và trên nền tảng số phù hợp với kiến trúc Chính phủ điện tử, Chính phủ số, chuẩn mực quốc tế, nhằm đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước về hải quan trong tình hình mới. Với sự nỗ lực lớn, chung sức, đồng lòng của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, Hải quan Việt Nam phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ công tác, tạo thế và lực mới để góp phần cùng ngành Tài chính hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ tài chính - ngân sách nhà nước; cùng cả nước thực hiện thành công các mục tiêu của Bộ Chính trị đặt ra trong Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.