Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ: Qua kiểm tra sơ bộ chưa phát hiện sai phạm về giá điện. Ảnh: TL.
Chính phủ kiên định kiểm soát lạm phát dưới 4%
Theo Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, kiểm soát ổn định kinh tế vĩ mô đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế và kiểm soát lạm phát luôn là ưu tiên hàng đầu của QH và Chính phủ. 3 năm qua liên tiếp kiểm soát CPI dưới 4%, được các ĐBQH ghi nhận là một điểm sáng trong bức tranh điều hành kinh tế vĩ mô.
Năm 2019 QH đề ra kiểm soát lạm phát khoảng 4%, nhưng nghị quyết của Chính phủ đã đặt mục tiêu tích cực hơn là dưới 4%. Ban Chỉ đạo điều hành giá đã tính toán, đưa ra 5 kịch bản và đã lựa chọn kịch bản CPI năm 2019 trong khoảng 3,3% – 3,9%. Đến nay hết tháng 5, CPI tăng 0,49% so với tháng 4 và bình quân 5 tháng tăng 2,74% so với năm 2018 là mức thấp nhất trong 3 năm qua (2017 là 4,47%; 2018 là 3,01%).
Để thực hiện mục tiêu kiểm soát lạm phát trong khoảng 3,3% – 3,9%, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết, Chính phủ đưa ra 5 biện pháp chủ yếu. Thứ nhất, điều hành chính sách tài khóa chặt chẽ, chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kết hợp với các chính sách vĩ mô khác để kiềm chế lạm phát theo mục tiêu đề ra; Ngân hàng Nhà nước kiểm soát lạm phát cơ bản trong khoảng 1,8%.
Thứ hai, chủ động theo dõi sát diễn biến cung cầu thị trường để có giải pháp bình ổn đối với một số mặt hàng thiết yếu và khó lường như giá điện, xăng dầu, gas và một số mặt hàng có nhu cầu cao như vật liệu xây dựng.
Thứ ba, tiếp tục đánh giá tác động gián tiếp của điều chỉnh giá điện, tiếp tục điều chỉnh giá xăng dầu trong nước phù hợp với diễn biến của giá thế giới, có sử dụng công cụ bình ổn giá là quỹ bình ổn giá xăng dầu để bình ổn giá theo mục tiêu.
Thứ tư, tăng cường dự báo và tính toán giá các mặt hàng thiết yếu điều chỉnh vào các thời điểm phù hợp và với liều lượng, mức độ phù hợp theo mục tiêu chung.
Thứ năm, cần phải công khai, minh bạch các chi phí đầu vào và tạo được niềm tin cho người dân và doanh nghiệp. Xử lý nghiêm các sai phạm trong thực hiện các chủ trương chính sách của Chính phủ để kiểm soát lạm phát kỳ vọng.
Kiểm tra sơ bộ chưa phát hiện sai phạm
Về giá điện và giá xăng dầu, theo Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Chính phủ đã có báo cáo chi tiết gửi QH. Theo Phó Thủ tướng, điện là vật tư chiến lược, an ninh điện là một trong những cân đối lớn và trọng yếu của nền kinh tế. Để tăng 1,1% GDP ít nhất phải tăng 1,5% điện. 3 năm qua mức tăng bình quân là 10,15% và năm 2019 trên cơ sở kịch bản GDP 6,8% thì điện ít nhất phải tăng 11,23%.
“Điều hành giá điện phải đạt 2 mục tiêu là kiểm soát lạm phát và có giá hợp lý để kêu gọi đầu tư cho ngành điện. Theo quy định của Luật Điện lực và Luật Giá, điện là mặt hàng theo thị trường nhưng có sự quản lý của Nhà nước. Khung giá, cơ chế điều chỉnh giá và cơ cấu biểu giá bán lẻ do Thủ tướng Chính phủ quy định” - Phó Thủ tướng cho hay.
Để đảm bảo bù đắp các khoản đó và có mức lợi nhuận tối thiểu cho ngành điện là 3%, Phó Thủ tướng cho biết, EVN và Bộ Công thương đã đề xuất 3 kịch bản tăng giá là 7,31%, 8,36% và 9,26%. Trên cơ sở cân nhắc nhiều mặt, Thường trực Chính phủ đã họp với các bộ, ngành, tập đoàn, tổng công ty và kết luận chọn phương án tăng 8,36% và điều chỉnh khoảng từ 15 đến 30/3/2019.
“Thường là sau khi tăng mạnh trong tháng 1 và 2 thì CPI thường giảm trong tháng 3 và thực tế trong 10 lần điều chỉnh giá điện thì có 4 lần điều chỉnh trong tháng 3. Nếu điều chỉnh muộn hơn thì tỷ lệ phải cao hơn” - Phó Thủ tướng cho biết thêm. Qua đánh giá sơ bộ, tiền điện tăng là do điều chỉnh giá điện; số ngày ghi công tơ nhiều hơn 3 ngày và nhu cầu điện tăng cao do thời tiết nắng nóng bất thường làm điện tháng 4 tăng 10,26% so cùng kỳ năm 2018 và tăng 14,23% so với tháng 3/2019.
Theo Phó Thủ tướng, cách tính qua kiểm tra sơ bộ chưa phát hiện sai phạm gì. Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Công thương và EVN sớm nghiên cứu trình Chính phủ sửa đổi biểu giá điện hợp lý hơn, bảo vệ người thu nhập thấp, phù hợp với nhu cầu hộ dân có đời sống tăng cao.
Phó Thủ tướng cho rằng, trong thời gian tới, cần thực hiện tốt hơn cung cấp thông tin, đảm bảo công khai, minh bạch, tạo niềm tin của người dân và doanh nghiệp đối với điều hành của Chính phủ.
“Thanh tra Chính phủ sớm công bố kết quả thanh tra và xử lý nghiêm nếu có sai phạm. Hiện Chính phủ cũng đang đề xuất Kiểm toán Nhà nước nghiên cứu đưa vào kế hoạch kiểm toán chuyên đề về giá điện trong năm 2019” - Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nói./.
Minh Anh
