Tăng tốc giải ngân vốn đầu tư hạ tầng giao thông

Công trường đổi thay từng ngày

Theo ông Lê Thắng - Giám đốc Ban quản lý dự án 2, Bộ Xây dựng, chủ đầu tư dự án cao tốc Quảng Ngãi - Hoài Nhơn cho biết, năm 2025, dự án cao tốc Quảng Ngãi - Hoài Nhơn được giao kế hoạch vốn ngân sách nhà nước gần 4.558 tỷ đồng. Đến nay, giá trị giải ngân của dự án đạt hơn 2.000 tỷ đồng, tương ứng gần 45% kế hoạch.

Nếu 3 tháng đầu năm 2025, sản lượng luôn trong tình trạng báo động vì bất lợi thời tiết và khó khăn trong giải phóng mặt bằng, thì trong khoảng 5 tháng trở lại đây, giá trị thực hiện trên công trường chuyển biến lớn, tăng từ gần 7.900 tỷ đồng lên hơn 10.600 tỷ đồng. Kết quả này góp phần đưa con số giải ngân của Ban Ban quản lý dự án 2, đạt hơn 4.500 tỷ đồng trong 8 tháng năm 2025, cao hơn mức bình quân chung của Bộ Xây dựng.

Cao tốc Quảng Ngãi - Hoài Nhơn đang tập trung đẩy nhanh tiến độ. Ảnh: HÙNG VIỆT

Trên công trường bước vào khoảng thời gian chạy nước rút đưa dự án cao tốc Bắc - Nam đoạn Quảng Ngãi - Hoài Nhơn về đích vào cuối năm 2025, rút ngắn 8 tháng so với kế hoạch ban đầu, nhịp độ thi công của gần 3.000 kỹ sư, công nhân cùng 1.500 máy móc, thiết bị trải dài trên 88 km gấp gáp hơn. Sản lượng thi công đã đạt hơn 10.500 tỷ đồng, tương đương khoảng 80% hợp đồng. Tiến độ hiện đang bám sát theo kế hoạch điều chỉnh. Trong 3 gói thầu xây lắp của dự án, gói XL1 dự kiến sẽ hoàn thành cuối tháng 9 (sớm 1 tháng), gói XL2 cuối tháng 10 (sớm 2 tháng) và gói XL3 cuối tháng 12 (sớm 8 tháng). Trung bình mỗi tuần, toàn dự án ghi nhận sản lượng thực hiện khoảng 200 tỷ đồng...

Tại các dự án trọng điểm khác như Biên Hòa - Vũng Tàu khí thế cũng rất khẩn trương sau khi được giải quyết về nguồn vật liệu, các nhà thầu trong đó có Tập đoàn Xây dựng miền Trung cũng huy động nhiều phương tiện máy móc để thi công bù tiến độ...

Xây dựng kế hoạch giải ngân chi tiết từng tháng

Theo Vụ Kế hoạch - Tài chính, Bộ Xây dựng, theo báo cáo của các chủ đầu tư/ban quản lý dự án, trên tổng số vốn được Thủ tướng Chính phủ giao gần 87.200 tỷ đồng, tính đến tuần đầu tháng 9/2025, sản lượng giải ngân của Bộ Xây dựng ước đạt hơn 32.373 tỷ đồng (khoảng 37% kế hoạch).

Kết quả giải ngân hiện vẫn chưa đáp ứng kỳ vọng. Nguyên nhân chủ yếu do việc giảm giá sau đấu thầu; trượt giá âm hoặc chưa xác định được chỉ số trượt giá dẫn tới dư dự phòng; tiếp tục được giảm 2% VAT; giảm chi phí giải phóng mặt bằng; giảm sau khi quyết toán, xử lý hết công nợ...

Những lý do trên là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng một số dự án phải giảm nhiệm vụ chi, giảm nhu cầu kế hoạch vốn. Theo kết quả rà soát, tổng số vốn dư nhu cầu kế hoạch của cả Bộ Xây dựng trong năm 2025 dự kiến khoảng 11.645 tỷ đồng.

Tổng số vốn dư theo dự kiến đang được Vụ Kế hoạch - Tài chính tham mưu, đề xuất Bộ Xây dựng chỉ đạo Ban Quản lý dự án khẩn trương làm việc với các địa phương liên quan để chuẩn xác nhu cầu sử dụng vốn năm 2025 cho công tác giải phóng mặt bằng của dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng và dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam, báo cáo Bộ trước ngày 15/9/2025 để kịp thời bổ sung, bảo đảm đủ nguồn vốn thực hiện các dự án. Trường hợp cần thiết, Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, cân đối, điều hoá vốn cho các dự án khác có nhu cầu vốn lớn. Bên cạnh phương án điều hòa, cân đối vốn cho các dự án trọng điểm, quy mô lớn, hàng loạt giải pháp khác cũng được Vụ Kế hoạch - Tài chính tham mưu Bộ Xây dựng chỉ đạo các chủ đầu tư/ban quản lý dự án thực hiện.

Cùng với đó, chủ đầu tư cũng phải chỉ đạo các nhà thầu, tư vấn có giải pháp đẩy nhanh hơn nữa tiến độ thi công và các thủ tục nội nghiệp của các dự án; kiên quyết xử lý các nhà thầu, tư vấn chậm trễ. Đặc biệt không được kéo dài tiến độ các dự án quan trọng quốc gia, dự án trọng điểm có chỉ đạo hoàn thành trong năm 2025.

Rà soát kỹ tiến độ, khối lượng còn lại, kế hoạch vốn đã được giao để xây dựng kế hoạch giải ngân chi tiết từng tháng, kiểm tra, giám sát việc thực hiện đối với từng dự án. Trường hợp cần điều chỉnh, điều hòa kế hoạch vốn, khẩn trương báo cáo, đề xuất Bộ Xây dựng xử lý theo quy định...