Bộ Tài chính đề nghị nghiên cứu hỗ trợ về tài chính cho hộ kinh doanh chuyển đổi sang kê khai, nộp thuế

Nâng cao vai trò và tính chủ động của người nộp thuế

Bộ trưởng Bộ Tài chính vừa ban hành công văn gửi Bí thư Tỉnh ủy, Thành ủy các tỉnh, thành phố; Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố đề nghị phối hợp chỉ đạo công tác quản lý thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán từ 1/1/2026.

Công văn của Bộ Tài chính cho biết, triển khai thực hiện Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 198/2025/QH15 của Quốc hội, Nghị quyết số 138/NQ-CP và 139/NQ-CP của Chính phủ về phát triển kinh tế tư nhân, Bộ Tài chính đã ban hành Đề án “Chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán”. Trong đó xác định các giải pháp căn cơ để hoàn thành mục tiêu chính thức xóa bỏ hình thức thuế khoán kể từ ngày 1/1/2026, tạo bước chuyển quan trọng đối với công tác quản lý thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh.

Công chức Thuế tỉnh Nghệ An tuyên truyền, hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi sang kê khai thuế. Ảnh: TN

Việc chuyển đổi toàn diện phương thức quản lý thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh từ phương pháp khoán sang phương pháp kê khai sẽ nâng cao vai trò và tính chủ động của người nộp thuế trong thực hiện nghĩa vụ với Nhà nước, đề cao tính tuân thủ tự nguyện, hướng tới nền quản lý thuế hiện đại, minh bạch, công bằng và lấy người nộp thuế làm trung tâm phục vụ.

Công văn của Bộ Tài chính khẳng định, thời gian qua, với sự chỉ đạo sát sao của các đồng chí lãnh đạo các tỉnh, thành phố, công tác thu thuế đang đạt kết quả tích cực, trong đó khu vực hộ, cá nhân kinh doanh đã có đóng góp quan trọng.

Năm 2024, thu ngân sách nhà nước từ khu vực hộ, cá nhân kinh doanh đạt 25.953 tỷ đồng, tăng 20% so với năm 2023; trong 9 tháng năm 2025 ước đạt 25.089 tỷ đồng, tăng 30% so với cùng kỳ.

Đồng thời, công tác chuyển đổi số đã được cơ quan thuế đặc biệt chú trọng, theo đó đến hết tháng 9, hơn 98% hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai đã sử dụng dịch vụ khai thuế điện tử, nộp thuế điện tử; 100% hộ kinh doanh thuộc diện sử dụng hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền theo quy định tại Nghị định số 70/2025/NĐ-CP của Chính phủ đã sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.

Trong 9 tháng đầu năm đã có 18.348 hộ khoán chuyển sang nộp thuế theo kê khai, và gần 2.530 hộ kinh doanh chuyển đổi lên doanh nghiệp. Đây là kết quả đáng khích lệ, cho thấy các hộ kinh doanh đang dần thích ứng với phương thức quản lý thuế mới trên nền tảng hiện đại hóa, chủ động minh bạch hóa hoạt động và sẵn sàng chuyển đổi theo đúng chủ trương của Đảng và Nhà nước.

Đạt được những kết quả quan trọng nêu trên là nhờ có sự quyết liệt triển khai đồng bộ nhiều giải pháp trong chỉ đạo điều hành, trong đó có sự quan tâm, phối hợp chỉ đạo của các đồng chí Bí thư, Chủ tịch các tỉnh, thành phố; cũng như chỉ đạo các sở, ngành phối hợp, giúp đỡ cơ quan thuế trong chỉ đạo điều hành công tác thu ngân sách nhà nước trên địa bàn, góp phần quan trọng thực hiện thắng lợi nhiệm vụ kinh tế - xã hội của địa phương nói riêng và cả nước nói chung.

Hỗ trợ tối đa để hộ kinh doanh chuyển đổi sang phương pháp kê khai

Để tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác quản lý thuế, tạo động lực phát triển cho khu vực kinh tế tư nhân theo đúng tinh thần chủ trương của Đảng và Nhà nước, đồng thời bảo đảm quá trình chuyển đổi diễn ra thuận lợi, không làm gián đoạn hoạt động sản xuất, kinh doanh của hộ, cá nhân kinh doanh, Bộ Tài chính đề nghị lãnh đạo các tỉnh chỉ đạo cấp ủy, chính quyền và các sở, ngành liên quan trên địa bàn phối hợp chặt chẽ với cơ quan thuế, triển khai đồng bộ công tác quản lý thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh.

Nhiệm vụ trọng tâm Bộ Tài chính đề nghị các tỉnh, thành phối tập trung triển khai gồm: Một là, tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của hộ kinh doanh trong giai đoạn chuyển đổi từ phương pháp thuế khoán sang phương pháp tự kê khai, tự nộp thuế.

Công chức thuế hỗ trợ hộ kinh doanh sử dụng eTax Mobile trong kê khai, nộp thuế. ẢNh: TN

Trong đó, Bộ Tài chính đề nghị Ban Tuyên giáo và Dân vận các tỉnh, thành phố hỗ trợ định hướng nội dung tuyên truyền chính trị, tư tưởng về ý nghĩa, mục tiêu của chủ trương xóa bỏ phương pháp thuế khoán và chuyển sang quản lý theo phương pháp tự kê khai, tự nộp thuế. Chỉ đạo các cơ quan báo chí truyền thông, đài phát thanh truyền hình xây dựng các chuyên mục, phóng sự, tọa đàm, phỏng vấn để củng cố niềm tin xã hội và sự đồng thuận của nhân dân đối với chủ trương cải cách xóa bỏ phương pháp thuế khoán.

UBND các cấp phối hợp chặt chẽ với cơ quan thuế cùng cấp tổ chức các hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật thuế trong giai đoạn chuyển đổi, cụ thể: tuyên truyền về lợi ích và nghĩa vụ khi hộ kinh doanh chuyển lên doanh nghiệp hoặc chuyển sang phương pháp kê khai; mục đích của việc chuyển đổi để đảm bảo minh bạch, công bằng hơn; quyền lợi khi chuyển đổi lên doanh nghiệp (tiếp cận vốn, mở rộng thị trường, xây dựng thương hiệu…); các công việc cần chuẩn bị để chuyển đổi; chế tài xử lý đối với hành vi trốn thuế, kinh doanh nhưng không đăng ký kinh doanh, đăng ký thuế,… nhằm bảo đảm tất cả hộ, cá nhân kinh doanh đều được tiếp cận thông tin đầy đủ, chính xác, dễ hiểu, dễ thực hiện.

Các cơ quan sở, ban, ngành tham mưu Tỉnh ủy, Thành ủy, UBND tỉnh, thành phố cùng xây dựng, phát động các phong trào nâng cao nhận thức của cán bộ, công chức, người lao động trong việc lấy hóa đơn khi mua hàng hóa, dịch vụ của hộ kinh doanh đăng ký, sử dụng hóa đơn điện tử, tạo sức lan tỏa trong cộng đồng, coi đó là hoạt động giao dịch văn minh, góp phần bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và tuân thủ quy định pháp luật về thuế.

Hai là, tăng cường triển khai các giải pháp hỗ trợ cho hộ, cá nhân kinh doanh trong quá trình tiếp cận chuyển đổi.

Theo đó, chính quyền địa phương, các sở, ban, ngành cùng phối hợp với cơ quan thuế tổ chức các chương trình hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi theo hình thức “cầm tay chỉ việc” và phổ biến kỹ năng số cho hộ kinh doanh, bao gồm: hướng dẫn sử dụng ứng dụng eTax Mobile, các dịch vụ thuế điện tử để đăng ký, kê khai và nộp thuế, cài đặt và sử dụng phần mềm hóa đơn, kế toán, tra cứu và phản hồi thông tin trên Bản đồ số hộ kinh doanh, giải đáp vướng mắc tại chỗ; tổ chức chương trình hỗ trợ phù hợp theo từng đặc tính của nhóm hộ kinh doanh, hoặc bố trí bàn hỗ trợ tại các chợ, phố thương mại…

Tiếp tục đẩy mạnh công tác hỗ trợ cho hộ kinh doanh trong việc đăng ký, sử dụng hóa đơn điện tử. Các cơ quan chức năng có liên quan tại địa phương, UBND xã, phường chủ động triển khai phối hợp với cơ quan thuế trong việc rà soát các đối tượng thuộc diện đăng ký, sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền. Trong đó, nghiên cứu các phương án hỗ trợ về tài chính cho các hộ, cá nhân kinh doanh còn khó khăn trong việc áp dụng giải pháp hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền do chưa đáp ứng điều kiện về hạ tầng công nghệ thông tin, giải pháp xuất hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, để người nộp thuế đảm bảo điều kiện thực hiện áp dụng theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 88/CĐ-TTg ngày 12/6/2025.

Đồng thời, kêu gọi các tổ chức, doanh nghiệp công nghệ trên địa bàn cung cấp miễn phí hoặc giảm giá thành các sản phẩm phần mềm bán hàng, phần mềm hóa đơn điện tử, chữ ký số…, tạo điều kiện tối đa cho các hộ kinh doanh chuyển đổi thành công, tạo tiền đề cho việc triển khai xóa bỏ thuế khoán kể từ năm 2026 theo chủ trương của Đảng và Nhà nước.

Ba là, đẩy mạnh công tác kết nối, chia sẻ dữ liệu, hình thành nguồn cơ sở dữ liệu tích hợp về quản lý hộ kinh doanh.

Bộ Tài chính đề nghị các sở, ngành, cơ quan có liên quan tăng cường chia sẻ, trao đổi thông tin, đồng bộ, chuẩn hóa dữ liệu trên tinh thần đề nghị của Bộ Tài chính tại văn bản số 3987/BTC-CT ngày 16/10/2025, triển khai thực hiện kết nối chia sẻ dữ liệu theo Quy định số 05-QĐ/BCĐTW ngày 27/8/2025 của Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, hỗ trợ cơ quan thuế theo dõi quản lý bám sát với tình hình kinh doanh thực tế của người nộp thuế tại địa bàn, góp phần tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, lành mạnh, trong đó chú trọng một số nội dung:

Công an tỉnh, thành phố tiếp tục chia sẻ dữ liệu dân cư, đăng ký cư trú, tạm trú, giám sát hành trình vận tải, hoạt động lưu trú và cho thuê nhà; phối hợp cơ quan thuế trong triển khai tích hợp định danh điện tử với cơ sở dữ liệu về quản lý thuế cho hộ, cá nhân kinh doanh; chỉ đạo bộ phận chức năng, cơ quan công an cấp xã trao đổi thông tin tiếp nhận, xử lý, giải quyết tin báo, tố giác tội phạm và kiến nghị khởi tố, tiếp nhận các hồ sơ do cơ quan quản lý thuế phát hiện hành vi vi phạm có dấu hiệu tội phạm trong lĩnh vực thuế chuyển đến.

Bốn là, tiếp tục tăng cường công tác quản lý thuế đối với hộ kinh doanh nhằm chống thất thu thuế trong giai đoạn chuyển đổi. Tập trung rà soát thông tin về các hộ kinh doanh trên địa bàn quản lý, chú trọng kiểm soát doanh thu, dòng tiền và xây dựng cơ sở dữ liệu tích hợp về hộ kinh doanh nhằm kịp thời phát hiện các hộ kinh doanh có rủi ro cao trong thực hiện nghĩa vụ thuế, sử dụng hóa đơn, chống xu hướng lợi dụng để kê khai doanh thu thấp để trốn thuế.

Phát huy vai trò của Ban Chỉ đạo chống thất thu ngân sách nhà nước tại địa phương, bảo đảm công tác quản lý, giám sát được thực hiện minh bạch, khách quan, đúng quy định, không gây ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của người nộp thuế.

Năm là, xây dựng và ban hành quy chế phối hợp trong công tác quản lý thuế đối với hộ kinh doanh.

Cụ thể, Bộ Tài chính đề nghị các lãnh đạo các tỉnh, thành phố quan tâm, chỉ đạo UBND các cấp, các sở, ban, ngành thực hiện ký kết quy chế phối hợp với cơ quan thuế về triển khai công tác quản lý thuế hộ kinh doanh sau khi xóa bỏ thuế khoán. Nội dung quy chế do cơ quan thuế chủ trì tham mưu báo cáo UBND các cấp, trong đó xác định rõ nội dung thực hiện và trách nhiệm của các bên phối hợp./.