Hàng hóa, container tồn cảng tăng vọt sau tết

Theo báo cáo tình hình hàng hóa tồn đọng tháng 2/2024 của Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh, tại Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực I, số lượng hàng hóa tồn quá 30 ngày và 60 ngày tính đến cuối tháng 12/2023 có 825 contaier, sang tháng 1/2024 tăng thêm 400 container, lên 1.227 container, tương đương tăng 48% (so với tháng kế trước).

Lượng container tồn cảng biển TP. Hồ Chí Minh tăng vọt sau Tết Nguyên đán 2024. Ảnh: Đỗ Doãn
Lượng container tồn cảng ở TP. Hồ Chí Minh tăng vọt sau Tết Nguyên đán 2024. Ảnh: Đỗ Doãn

Tại Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất, số lượng hàng tồn đọng quá 30 ngày và 60 ngày trong tháng 12/2023 là 123 dòng hàng, với trên 32,6 tấn. Trong đó, kho TCS tồn 80 dòng hàng, với gần 28 tấn; kho SCSC tồn 43 dòng hàng, với gần 5 tấn. Sang tháng 1/2024, số lượng hàng tồn đọng tăng lên 134 dòng hàng, với trên 67,6 tấn, tăng gấp hơn hai lần, tương đương tăng 35 tấn. Trong đó, kho TCS còn tồn 94 dòng hàng, với gần 64 tấn hàng.

Nguyên nhân tình trạng hàng hóa tồn đọng cảng biển, sân bay tại TP. Hồ Chí Minh tăng vọt ở những tháng đầu năm là do đây là thời điểm cận Tết Nguyên đán, lượng hàng nhập khẩu của doanh nghiệp về cảng tăng đột biến nhằm phục vụ nhu cầu tiêu dùng trong nước.

Trong khi đó, hàng tồn quá 90 ngày tại các cảng biển tính đến cuối tháng 12/2023 là 5.092 container. Trong đó, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực I tồn 4.784 container, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực III tồn 211 container, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực IV tồn 56 container và 15 dòng hàng lẻ; Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Hiệp Phước 41 container. Sang tháng 1/2024, số lượng hàng tồn quá 90 ngày tại cảng biển giảm còn 4.845 container, giảm 247 container so với thời điểm tháng 12/2023.

Riêng hàng tồn quá 90 ngày tại cửa khẩu đường hàng không có 2.038 dòng hàng, với gần 470.000 tấn. Trong đó, Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất gần 1.700 dòng hàng, với trên 467 tấn; Chi cục Hải quan cửa khẩu Chuyển phát nhanh 348 dòng hàng, với gần 2 tấn. Sang tháng 1/2024, lượng hàng tồn quá 90 ngày qua đường hàng không tăng thêm 22 dòng hàng lên 2.060 dòng hàng, với trên 477 tấn, tương đương tăng gần 10 tấn hàng.

Cần sự phối hợp để tăng hiệu quả xử lý hàng hóa tồn cảng

Chia sẻ về công tác xử lý hàng hóa tồn cảng, ông Nguyễn Hữu Nghiệp - Phó Cục trưởng Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh cho biết, việc xử lý hàng hóa tồn cảng được đơn vị phối hợp xử lý định kỳ. Theo đó, đối với hàng quá 90 ngày nhập khẩu về cảng, cơ quan hải quan sẽ thông báo trên phương tiện thông tin đại chúng tìm chủ sở hữu.

Công chức Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh kiểm tra hàng hóa thông quan. Ảnh Đỗ Doãn
Công chức Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh kiểm tra hàng hóa thông quan. Ảnh: Đỗ Doãn

Trong thời hạn 60 ngày kể từ ngày thông báo lần đầu, nếu chủ hàng hóa, người vận chuyển đến nhận hàng sẽ được giải quyết làm thủ tục hải quan và bị phạt theo quy định của pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hải quan và phải chịu các chi phí phát sinh do việc chậm nhận hàng.

Quá thời hạn 60 ngày kể từ ngày thông báo, nếu các tổ chức, cá nhân không đến làm thủ tục hải quan nhận hàng, cơ quan hải quan sẽ xử lý hàng hóa tồn đọng theo quy định tại Thông tư 203/2014/TT-BTC ngày 22/12/2014 của Bộ Tài chính.

Lãnh đạo Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh cũng nêu một số khó khăn trong xử lý hàng hóa tồn đọng, như quy trình xử lý, bán đấu giá… phải qua nhiều khâu và liên quan đến nhiều đơn vị khác, một số lô hàng có số lượng lớn bán đấu giá không thành công gây khó khăn về kho bãi lưu giữ tang vật…

Để xử lý hàng tồn đọng hiệu quả, theo ông Nguyễn Hữu Nghiệp, nếu các hãng tàu, đại lý hãng tàu lưu ý nghiên cứu và thực hiện theo quy định tại Nghị định 169/2016/NĐ-CP ngày 27/12/2016 của Chính phủ (quy định việc lưu giữ và thực hiện giám định, xác định giá trị hàng hóa để bán đấu giá hàng hóa bị lưu giữ tại cảng biển Việt Nam).

“Trong nhiều năm qua, do các hãng tàu ít quan tâm áp dụng nghị định này nên việc xử lý hàng tồn đọng cảng biển chưa hiệu quả, vừa tạo áp lực cho cơ quan quản lý, vừa gây khó cho các doanh nghiệp trong việc phải lưu container trong thời gian dài” - ông Nguyễn Hữu Nghiệp nhận định.

Theo quy định, hàng hóa tồn đọng cảng biển, sân bay quá 90 ngày kể từ ngày lô hàng cập cảng, cơ quan hải quan sẽ phối hợp với cơ quan chức năng xử lý theo Thông tư số 203/2014/TT-BTC ngày 22/12/2014 và Thông tư số 57/2018/TT-BTC ngày 5/7/2018 của Bộ Tài chính.