Buôn lậu tại miền Trung vẫn diễn biến phức tạp
Hàng lậu bị lực lượng chức năng Thừa Thiên Huế tịch thu. Ảnh: Hàn Đăng

Nhiều thủ đoạn tinh vi

Theo ông Lê Thanh Hải - Chánh Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên các tuyến, địa bàn các địa phương miền Trung 6 tháng qua không phức tạp, không xảy ra đột biến lớn, không phát sinh các điểm nóng, vụ việc nổi cộm. Tuy nhiên, ở từng thời điểm, trên một số tuyến, địa bàn trọng điểm tại các địa phương, hoạt động này diễn ra phức tạp, nhất là các hoạt động mua bán, vận chuyển hàng cấm, buôn lậu, vận chuyển trái phép khoáng sản, xăng dầu... qua tuyến biên giới đất liền và tuyến biên giới biển các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị diễn ra ở hầu hết các thời điểm, không theo quy luật và có chiều hướng gia tăng.

Trên tuyến biên giới đất liền, các đối tượng thường lợi dụng địa hình hiểm trở, nhiều đường mòn, lối mở, lối tắt, sông suối, mối quan hệ thân tộc hai bên biên giới và chính sách hàng hóa mua bán, trao đổi cư dân biên giới để buôn lậu, vận chuyển trái phép các loại hàng cấm là ma túy, pháo nổ, thuốc lá điếu ngoại… qua biên giới. Các đối tượng cũng lợi dụng hoạt động xuất nhập khẩu, tạm nhập tái xuất hàng hóa, hoạt động xuất nhập cảnh người, phương tiện để buôn lậu, gian lận thương mại đối với các loại hàng hóa qua cửa khẩu các địa phương Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị.

Trên tuyến biên giới biển, lợi dụng chính sách thông thoáng của Nhà nước về thông quan hàng hóa qua các cảng biển, các đối tượng khai báo gian dối về số lượng, giá trị, chủng loại, xuất xứ hàng hóa… để mua bán, vận chuyển hàng cấm, gian lận thương mại, trốn thuế, xuất lậu, nhập lậu hàng hóa có điều kiện, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ… qua cảng biển các địa phương Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng. Các đối tượng lợi dụng thời tiết trên biển phức tạp, vùng biển rộng, thông qua các hoạt động khai thác hải sản, hoạt động vận chuyển hàng hóa hợp pháp trên biển… để hoạt động mua bán, vận chuyển hàng cấm (ma túy, vật liệu nổ, thuốc lá điếu, động vật hoang dã), buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa (xăng, dầu, quặng, khoáng sản, hàng điện tử, điện lạnh, thực phẩm, hàng đông lạnh, hàng hóa xuất xứ nước ngoài đã qua sử dụng…).

Tại địa bàn nội địa, các đối tượng thông qua hoạt động khuyến mại, quảng cáo, giới thiệu sản phẩm hàng hóa trên môi trường thương mại điện tử, ứng dụng bán hàng trực tuyến, các trang mạng xã hội để buôn bán, tiêu thụ hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ... đối với các mặt hàng điện tử, điện lạnh, quần áo, giày dép, rượu, bia, dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, thực phẩm bẩn, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, hàng tiêu dùng thiết yếu…

Các đối tượng lợi dụng hiểu biết hạn chế của một bộ phận người tiêu dùng để buôn bán các loại hàng hóa tiêu dùng thiết yếu không rõ nguồn gốc, xuất xứ, hàng giả, hàng kém chất lượng hoặc gian lận về đo lường, chất lượng hàng hóa hoặc gia công, pha trộn, nhái, dán bao bì, nhãn mác của các thương hiệu nổi tiếng hoặc trà trộn một phần hàng giả với hàng thật đưa về vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa tiêu thụ nhằm thu lợi bất chính, gây ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng và hoạt động sản xuất của nhân dân.

Không có “vùng cấm”

Ông Lê Thanh Hải cho biết, trên cơ sở các kiến nghị, đề xuất liên quan khó khăn, vướng mắc trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả của các bộ, ngành, địa phương, Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo 389 quốc gia đã rà soát, tổng hợp và tham mưu Ban Chỉ đạo 389 quốc gia ban hành các văn bản kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền xử lý.

Tuy nhiên, đến nay, vẫn còn nhiều văn bản quy phạm pháp luật liên quan lĩnh vực chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả chưa đồng bộ, chưa thống nhất, chồng chéo; việc điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung văn bản quy phạm pháp luật của các cơ quan có thẩm quyền còn chậm, dẫn đến khó khăn trong công tác xử lý của các cơ quan chức năng trong đấu tranh và xử lý vi phạm về buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.

“Hiện, Văn phòng Thường trực tiếp tục rà soát, tổng hợp khó khăn vướng mắc, kiến nghị của các địa phương, tham mưu lãnh đạo Ban Chỉ đạo 389 quốc gia ban hành văn bản kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền giải quyết” - ông Lê Thanh Hải thông tin.

Tới đây, ông Hải đề nghị, bên cạnh tiếp tục triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, các địa phương cần chấp hành nghiêm chế độ báo cáo. Đồng thời, tiếp tục rà soát, tổng hợp kiến nghị sửa đổi, bổ sung quy định của pháp luật trong lĩnh vực chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả còn chồng chéo, chưa đồng bộ, thống nhất; tiếp nhận tin báo về buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả qua đường dây nóng bằng các hình thức 24/24 giờ; quán triệt quan điểm không có “vùng cấm” trong công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên địa bàn.

Phát hiện, bắt giữ, xử lý 10.850 vụ vi phạm

Thống kê 6 tháng đầu năm 2023, các lực lượng chức năng tại 9 tỉnh miền Trung đã phát hiện, bắt giữ, xử lý 10.850 vụ vi phạm (tăng 3% so với cùng kỳ năm 2022). Trong số đó, xử lý vi phạm hành chính 9.909 vụ, (tăng 4,5% so với cùng kỳ) với 2.134 vụ buôn bán, vận chuyển trái phép hàng cấm, hàng lậu; 8.431 vụ gian lận thương mại, gian lận thuế; 285 vụ hàng giả, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ. Các địa phương đã khởi tố 941 vụ án hình sự/1.139 đối tượng và thu nộp ngân sách nhà nước 362,821 tỷ đồng.