Sự phục hồi đang diễn ra mạnh mẽ

Theo IMF, Việt Nam bước vào đại dịch với tốc độ tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ và các nền tảng cơ bản tương đối tốt. Các chính sách thận trọng dẫn đến tăng trưởng cao trong thời gian dài, giá cả ổn định và tỷ lệ nợ công thấp. Dòng vốn FDI và thương mại mạnh mẽ đã thúc đẩy các vùng đệm bên ngoài trong khi các ngân hàng bước vào đại dịch với một vị thế tương đối mạnh mẽ.

IMF dự báo kinh tế Việt Nam tăng trưởng 6% trong năm 2022
Một số chỉ tiêu vĩ mô của kinh tế Việt Nam từ IMF và dự báo. Ảnh chụp: LV

Cũng như những nơi khác trên thế giới, sự tấn công của Covid-19 đã dẫn đến sự gián đoạn hoạt động kinh tế tại Việt Nam. Năm 2020, các biện pháp ngăn chặn thành công cùng với các chính sách hỗ trợ đã đưa Việt Nam trở thành nền kinh tế có tốc độ tăng trưởng vượt bậc trong khu vực. Một đợt bùng phát nghiêm trọng vào tháng 4/2021 đã dẫn đến sự suy giảm lịch sử trong hoạt động kinh tế vào quý III/2021.

Theo Điều IV trong các Điều khoản thỏa thuận của IMF, hàng năm, IMF có các cuộc thảo luận song phương với các nước thành viên. Một nhóm các chuyên gia của IMF đến làm việc tại nước thành viên, thu thập thông tin kinh tế, tài chính và thảo luận với các cơ quan chức năng về tình hình kinh tế và các chính sách của nước đó để đưa ra báo cáo sơ bộ. Khi quay về trụ sở chính, báo cáo này sẽ làm cơ sở cho Ban Giám đốc điều hành IMF thảo luận và ra kết luận. Năm 2022, đoàn công tác của IMF đã đến Việt Nam và kết thúc tham vấn Điều IV trong tháng 4.

Mặc dù vậy, việc triển khai đợt tiêm chủng đầy ấn tượng đã tạo điều kiện cho Việt Nam chuyển đổi từ chiến lược không khoan nhượng sang sống chung với Covid-19. GDP thực tế tăng 2,6% vào năm 2021, thấp hơn so với năm 2020, do các đợt ngừng hoạt động kéo dài hơn và nguồn cung địa phương bị gián đoạn.

Tuy nhiên, vị thế đối ngoại của Việt Nam được nhận xét về cơ bản mạnh hơn đáng kể so với mức độ cho phép của các yếu tố nền tảng.

Đánh giá của Ban Giám đốc điều hành IMF về kết luận tham vấn Điều IV năm 2022 với Việt Nam cho thấy, các Giám đốc điều hành dành sự khen ngợi cho các nhà chức trách của Việt Nam khi đã áp dụng các chính sách để giảm bớt tác động của đại dịch Covid-19, trong khi vẫn duy trì thành công sự ổn định tài khóa, đối ngoại, tài chính, cũng như triển khai tiêm chủng ấn tượng.

IMF dự báo kinh tế Việt Nam tăng trưởng 6% trong năm 2022
Theo IMF, vị thế đối ngoại của Việt Nam về cơ bản mạnh hơn đáng kể so với mức độ cho phép của các yếu tố nền tảng. Ảnh minh họa

Sự phục hồi đang diễn ra và các chỉ báo tần suất cao cho thấy động lực mạnh mẽ hơn vào năm 2022, với doanh số bán lẻ, sản xuất công nghiệp tăng và sự phục hồi, gia nhập kinh doanh của doanh nghiệp. Tăng trưởng dự kiến ​​sẽ đạt 6% vào năm 2022 khi quá trình bình thường hóa hoạt động tiếp tục và Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế được thực hiện. Con số tăng trưởng được dự báo sẽ tăng lên mức 7,2% trong năm 2023.

Theo IMF, trong khi lạm phát gần đây đã tăng lên do giá cả hàng hóa tăng và sự gián đoạn chuỗi cung ứng, vẫn nằm dưới mức trần lạm phát của ngân hàng trung ương, trong bối cảnh kinh tế trì trệ và giá cả lương thực và thực phẩm tương đối ổn định. Lạm phát năm 2022 được dự báo vẫn trong mục tiêu dưới 4% của Chính phủ.

Linh hoạt chính sách tiền tệ và cảnh giác với rủi ro lạm phát

Mặc dù nền kinh tế Việt Nam đang trong quá trình phục hồi mạnh mẽ, nhưng theo IMF, sự phục hồi diễn ra không đồng đều, trong khi tính dễ bị tổn thương của khu vực tài chính đang gia tăng cùng với những thách thức lâu dài về cơ cấu.

Đưa ra khuyến nghị chính sách cho Việt Nam, Ban Giám đốc điều hành IMF nhấn mạnh sự cần thiết đảm bảo vai trò chủ đạo của chính sách tài khóa và chính sách này cần được điều chỉnh linh hoạt để phù hợp với các điều kiện kinh tế đang phát triển.

IMF hoan nghênh Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xác định mục tiêu, hiệu quả chi tiêu và kiên định thực hiện. IMF cũng khuyến khích điều chỉnh tài khóa dần dần khi sự phục hồi trở nên bền chặt hơn, với trọng tâm là huy động nguồn thu để tạo không gian chi tiêu cho các mục tiêu phát triển xã hội, khí hậu và các mục tiêu phát triển khác.

Ban Giám đốc điều hành IMF nhấn mạnh, chính sách tiền tệ cần phải linh hoạt và cảnh giác với rủi ro lạm phát. Họ cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giải quyết các khoản vay có vấn đề, bình thường hóa các quy định cấm một cách kịp thời và giám sát chặt chẽ các rủi ro trong lĩnh vực bất động sản. Đồng thời lưu ý rằng, trong trung hạn, vị thế về vốn ngân hàng cần được tăng cường và các khuôn khổ tái cơ cấu nợ tư nhân và bảo mật vĩ mô cũng cần được tăng cường.

IMF kêu gọi tiếp tục nỗ lực thúc đẩy đầu tư tư nhân trong nước và tăng cường mạng lưới an sinh xã hội. Các Giám đốc hoan nghênh các bước tiến gần đây của Việt Nam hướng tới sự linh hoạt hơn về tỷ giá hối đoái và hiện đại hóa chính sách tiền tệ; khuyến khích các nỗ lực tiếp tục theo hướng này.

Ban Giám đốc điều hành IMF cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của cải cách cơ cấu nhằm cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng suất và thúc đẩy tăng trưởng tiềm năng. Đồng thời đồng tình rằng, cần ưu tiên giảm thiểu sự mất cân đối cung - cầu về kỹ năng lao động, thúc đẩy chuyển đổi kỹ thuật số và đảm bảo một sân chơi bình đẳng, đặc biệt cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Các Giám đốc điều hành IMF cũng ca ngợi chương trình nghị sự đầy tham vọng về môi trường của Việt Nam và thúc giục chuyển các mục tiêu thành các hành động chính sách cụ thể. Họ hoan nghênh các nỗ lực tiếp tục cải thiện các thể chế kinh tế và tăng cường quản trị, bao gồm cả khuôn khổ AML-CFT (chống rửa tiền và tài trợ khủng bố) và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường các khuôn khổ dữ liệu.