PV: Hoàn thuế thu nhập cá nhân là khi người nộp thuế được trả lại phần nộp thừa trong năm, hoặc có thu nhập tính thuế chưa đến ngưỡng phải nộp. Tuy nhiên, hiện nhiều người nộp thuế phản ánh đang gặp khó khăn trong quá trình làm thủ tục hoàn thuế thu nhập cá nhân. Theo ông, đâu là lý do khiến người nộp thuế gặp phải những khó khăn trong việc giải quyết hoàn thuế thu nhập cá nhân?
PGS.TS Lê Xuân Trường: Có ba lý do chính dẫn đến việc người nộp thuế gặp khó khăn trong giải quyết hoàn thuế thu nhập cá nhân.
Thứ nhất, người nộp thuế không hiểu biết quy định pháp luật về thuế thu nhập cá nhân, không xác định chính xác thu nhập chịu thuế, hoặc xác định sai về giảm trừ gia cảnh, nên khi cơ quan thuế đối chiếu dữ liệu thì không khớp với số liệu trong hệ thống quản lý thuế tập trung của cơ quan thuế nên phải kê khai lại thu nhập chịu thuế và giảm trừ gia cảnh.
 |
| PGS.TS Lê Xuân Trường |
Thứ hai, người nộp thuế không làm đúng mẫu biểu và thiếu hồ sơ để xem xét hoàn thuế nên phải bổ sung hồ sơ.
Thứ ba, số lượng người nộp thuế đề nghị hoàn thuế thu nhập cá nhân thường dồn rất nhiều vào khoảng thời gian từ tháng 5 đến tháng 6 hàng năm, nên khối lượng giải quyết của cơ quan thuế rất lớn, đặc biệt là ở các thành phố lớn, điều này dẫn đến có thể có hiện tượng một số trường hợp giải quyết chậm hồ sơ hoàn thuế thu nhập cá nhân.
PV: Người nộp thuế phản ánh, khi làm thủ tục hoàn thuế phải cung cấp rất nhiều các loại hồ sơ giấy tờ, đặc biệt là chứng từ khấu trừ thuế thu nhập cá nhân, nếu không có chứng từ này, người nộp thuế không thể lấy lại tiền hoàn. Ông có thể cho biết, hồ sơ chứng từ để được hoàn thuế là những giấy tờ gì?
PGS.TS Lê Xuân Trường: Tùy theo trường hợp hoàn thuế thu nhập cá nhân mà hồ sơ có một vài chi tiết khác nhau, song cũng không quá phức tạp, bao gồm: Văn bản đề nghị hoàn thuế thu nhập cá nhân; tờ khai quyết toán thuế thu nhập cá nhân và chứng từ khấu trừ thuế thu nhập cá nhân.
Có lẽ khó khăn lớn nhất với người nộp thuế là trường hợp người nộp thuế có thu nhập ở nhiều nơi mà phải yêu cầu tổ chức chi trả cấp chứng từ khấu trừ tại nguồn. Do vậy, có thể mất nhiều thời gian để tập hợp đủ chứng từ khấu trừ tại nguồn.
PV: Ngoài việc phải chuẩn bị đầy đủ chứng từ, người nộp thuế còn phản ánh gặp khó khi họ có 2 mã số thuế cá nhân, buộc phải đóng 1 mã số thuế nếu muốn hoàn thuế. Theo ông, cá nhân cần lưu ý điều gì để thuận tiện khi đề nghị hoàn thuế thu nhập cá nhân?
PGS.TS Lê Xuân Trường: Có nhiều lý do, cả chủ quan và khách quan, cả về cách thức cấp mã số thuế thu nhập cá nhân trước đây của cơ quan thuế, lỗi chủ quan của tổ chức chi trả thu nhập, của cơ quan công an và của cơ quan thuế, cũng như lỗi của người nộp thuế mà có thể người nộp thuế có 2 mã số thuế thu nhập cá nhân.
Công chức Cục Thuế tỉnh Quảng Ngãi tiếp nhận hồ sơ của người nộp thuế. Ảnh: TN |
Chẳng hạn như, người nộp thuế đã đăng ký cấp mã số thuế thu nhập cá nhân tại một tổ chức chi trả thu nhập theo số chứng minh thư cũ, nhưng không thực hiện cập nhật số căn cước công dân mà lại sử dụng căn cước công dân vào một giao dịch khác và tổ chức nơi cá nhân có giao dịch lại sử dụng căn cước công dân của cá nhân để đăng ký một mã số thuế thu nhập cá nhân khác.
Ngoài ra, trước đây còn có cả tình trạng trùng số chứng minh nhân dân của các công dân khác nhau. Đương nhiên, khi một cá nhân có 2 mã số thuế thu nhập cá nhân thì thu nhập khi tổ chức chi trả kê khai được san sẻ ra hai mã số khác nhau - tương đương với thu nhập của hai người khác nhau nhưng thực tế chỉ là một người. Trong khi đó, thuế thu nhập cá nhân đối với tiền lương, tiền công của cá nhân cư trú là biểu thuế lũy tiến tính trên tổng thu nhập chịu thuế, nên cần phải đóng một mã số thuế để tính thu nhập cho đúng theo luật.
Trong trường hợp này, cá nhân chỉ cần thực hiện thủ tục đóng bớt một mã số thuế thu nhập cá nhân theo hướng dẫn của cơ quan thuế. Sau đó, sẽ thực hiện thủ tục hoàn thuế thu nhập cá nhân.
PV: Trước thông tin một số người nộp thuế phản ánh gặp khó khăn trong việc giải quyết hoàn thuế thu nhập cá nhân, theo ông cơ quan thuế cần có biện pháp gì để hỗ trợ người nộp thuế thực hiện tốt các quyền lợi và nghĩa vụ thuế của mình theo đúng quy định của pháp luật?
PGS.TS Lê Xuân Trường: Để giảm bớt khó khăn cho người nộp thuế khi hoàn thuế thu nhập cá nhân thì phải khắc phục triệt để nguyên nhân gây ra khó khăn. Theo đó, trước hết cần tăng cường tuyên truyền để người nộp thuế hiểu biết quy định pháp luật về thuế thu nhập cá nhân làm căn cứ xác định đúng thu nhập chịu thuế và các khoản giảm trừ khi kê khai quyết toán thuế, giảm thiểu trường hợp người nộp thuế không hiểu luật mà kê khai sai căn cứ tính thuế.
| "Về lâu dài, cần sửa đổi quy định pháp luật để giảm bớt hồ sơ hoàn thuế thu nhập cá nhân. Theo đó, khi tổ chức chi trả đã kê khai quyết toán thuế đối với các khoản chi trả cho cá nhân trong hệ thống kê khai thuế điện tử thì nên bãi bỏ chứng từ khấu trừ thuế thu nhập cá nhân khỏi bộ hồ sơ hoàn thuế thu nhập cá nhân" - PGS. TS Lê Xuân Trường nói. |
Đặc biệt, kể từ năm 2023, cơ quan thuế đã triển khai ứng dụng kê khai thuế thu nhập cá nhân eTax Mobile trên điện thoại di động. Cơ quan thuế cần tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn, hỗ trợ để người nộp thuế sử dụng ứng dụng này trong kê khai, quyết toán thuế, hoàn thuế thu nhập cá nhân.
Ứng dụng eTax Mobile cho phép người nộp thuế tra cứu thu nhập đã được cơ quan chi trả thu nhập kê khai vào hệ thống thuế. Từ đó, người nộp thuế kiểm tra đối chiếu và thực hiện kê khai chuẩn xác khi đề nghị hoàn thuế, tránh rủi ro kê khai sai phải kê khai lại.
Thứ hai là, cơ quan thuế cần tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin để luân chuyển, phê duyệt chứng từ và ra quyết định hoàn thuế điện tử để đẩy nhanh tiến độ giải quyết hoàn thuế cho người nộp thuế.
Thứ ba là, về lâu dài, cần sửa đổi quy định pháp luật để giảm bớt hồ sơ hoàn thuế thu nhập cá nhân. Theo đó, khi tổ chức chi trả đã kê khai quyết toán thuế đối với các khoản chi trả cho cá nhân trong hệ thống kê khai thuế điện tử thì nên bãi bỏ chứng từ khấu trừ thuế thu nhập cá nhân khỏi bộ hồ sơ hoàn thuế thu nhập cá nhân./.
PV: Xin cảm ơn ông!
