Nhiều dự án chậm giải ngân, vốn lớn vẫn “nằm chờ”

Báo cáo của Kho bạc Nhà nước khu vực XII cho thấy đến ngày 28/10/2025, toàn tỉnh Quảng Trị còn 14 dự án thuộc 11 chủ đầu tư chưa giải ngân, với tổng kế hoạch vốn hơn 1.766,5 tỷ đồng. Đây là mức thấp hơn đáng kể so với bình quân cả nước và đã bị Thủ tướng Chính phủ phê bình.

Đáng chú ý, Dự án đầu tư xây dựng tuyến Quốc lộ 15D giai đoạn 1 từ Cảng Mỹ Thủy đến cao tốc Cam Lộ - La Sơn (Sở Xây dựng tỉnh Quảng Trị làm chủ đầu tư) có tổng mức đầu tư 1.940 tỷ đồng, kế hoạch vốn năm 2025 lên tới 1.600 tỷ đồng nhưng vẫn chưa giải ngân.

Quảng Trị: Nhiều dự án vẫn
Vướng mặt bằng là một trong những nguyên nhân ảnh hưởng đến việc giải ngân đầu tư công của nhiều dự án tại Quảng Trị. Ảnh: Ngọc Tân

Nhiều dự án khác trong các lĩnh vực môi trường, lâm nghiệp, y tế, hạ tầng đô thị cũng có tỷ lệ giải ngân 0%, đó là: Dự án Nâng cao năng lực thu gom, xử lý chất thải rắn bảo vệ môi trường thích ứng với biến đổi khí hậu khu vực phía Bắc tỉnh Quảng Trị (Sở Nông nghiệp và Môi trường là chủ đầu tư); Trồng và bảo vệ phát triển rừng và cơ sở hạ tầng phục vụ bảo tồn và phát triển bền vững các khu bảo tồn thiên nhiên Đakrông và Bắc Hướng Hoá (Ban quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên Đakrông)…

Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng tỉnh Quảng Trị có 2 dự án chưa kịp giải ngân vốn, đó là: Dự án Cầu sông Hiếu và đường hai đầu cầu (kế hoạch vốn giao năm 2025 là 6,4 tỷ đồng); Tuyến đường kết nối Cảng hàng không Quảng Trị với Quốc lộ 1 (kế hoạch vốn 24,1 tỷ đồng).

Sở Y tế tỉnh Quảng Trị cũng có 2 dự án có tỷ lệ giải ngân 0%, đó là: Dự án Trung tâm Bảo trợ xã hội và Phục hồi chức năng cho người khuyết tật sử dụng vốn KOICA; và Dự án Thành phần 6 về hồ sơ sức khỏe điện tử thuộc Chương trình chuyển đổi số 2021 - 2025.

Theo UBND tỉnh Quảng Trị, ngoài 14 dự án chưa giải ngân vốn, còn 41 dự án đầu tư công với tổng kế hoạch vốn giao năm 2025 là 1.918,9 tỷ đồng có tỷ lệ giải ngân dưới 20%.

Áp lực tiến độ và những “điểm nghẽn” cần tháo gỡ

Theo báo cáo của Sở Tài chính Quảng Trị, tính đến ngày 20/11/2025, tổng giá trị giải ngân vốn đầu tư công kế hoạch năm 2025 của tỉnh đạt 5.502 tỷ đồng, đạt 44,2% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao đến nay (12.454 tỷ đồng) và đạt 59,2% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao đầu năm 9.301 tỷ đồng.

Trước tình trạng chậm giải ngân, ngày 6/11, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị đã yêu cầu 11 chủ đầu tư có dự án giải ngân 0% phải kiểm điểm, báo cáo nguyên nhân và cam kết tiến độ. Tỉnh đặt mục tiêu chậm nhất đến ngày 15/11/2025, tất cả dự án phải có khối lượng nghiệm thu, thanh toán lần đầu; các đơn vị không hoàn thành sẽ chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh và Tỉnh ủy.

Theo cơ quan chức năng, nguyên nhân khiến các dự án chậm giải ngân tập trung chủ yếu ở thủ tục pháp lý; vướng mắc về công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng; ảnh hưởng của việc điều chỉnh, hoàn thiện hồ sơ một số dự án.

Bà Diệp Thị Minh Quyết - Giám đốc Sở Y tế tỉnh Quảng Trị cho biết, trong 2 dự án có tỷ lệ giải ngân 0% do Sở làm chủ đầu tư, dự án Trung tâm Bảo trợ xã hội và Phục hồi chức năng cho người khuyết tật sử dụng vốn KOICA (Hàn Quốc) có tổng mức đầu tư 293 tỷ đồng, kế hoạch vốn được giao năm 2025 là 53,75 tỷ đồng.

Trước đây, dự án được UBND tỉnh Quảng Trị (cũ) giao cho Sở Lao động Thương binh và Xã hội (cũ) làm chủ đầu tư. Ngày 7/3/2025, UBND tỉnh Quảng Trị (cũ) ban hành Quyết định điều chỉnh, chuyển giao dự án lại cho Sở Y tế làm chủ đầu tư. Sau khi tiếp nhận dự án, Sở Y tế đã phối hợp với nhiều đơn vị liên quan hoàn thiện các thủ tục để khởi động dự án. Đến ngày 28/10, dự án mới chính thức được khởi công.

Theo bà Quyết, sau khi khởi công, Sở Y tế đã làm các thủ tục để tạm ứng kinh phí cho nhà thầu (khoảng 38 tỷ đồng, tương đương hơn 30% giá trị gói thầu xây lắp). Tuy nhiên, trước khi thực hiện thủ tục chuyển tạm ứng, Sở Y tế phải gửi hồ sơ cho nhà tài trợ KOICA thẩm định lại. “Sau khi KOICA có ý kiến trả lời, Sở sẽ làm thủ tục cho nhà thầu tạm ứng theo quy định, khi đó mức tỷ lệ giải ngân theo kế hoạch vốn năm 2025 của dự án sẽ tăng lên khá nhiều so với kế hoạch vốn được giao”, bà Quyết chia sẻ.

Còn đối với Dự án Thành phần 6 về hồ sơ sức khỏe điện tử thuộc Chương trình chuyển đổi số 2021 - 2025, bà Diệp Thị Minh Quyết cho biết, hiện nay dự án chưa thể giải ngân do đang phải thực hiện các thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư sau khi sáp nhập tỉnh.

Trong số các dự án tính đến 28/10/2025 chưa giải ngân, Dự án đầu tư xây dựng tuyến Quốc lộ 15D đoạn từ Cảng Mỹ Thủy đến cao tốc Cam Lộ - La Sơn là dự án có kế hoạch vốn được giao trong năm lớn nhất.

Ông Trương Chí Trung - Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Quảng Trị - chủ đầu tư dự án cho biết, dự án sử dụng vốn ngân sách Trung ương năm 2025 từ nguồn tăng thu ngân sách trung ương năm 2024. Sau khi Sở Xây dựng hoàn thành thủ tục phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi và các thủ tục khác, ngày 13/10, UBND tỉnh Quảng Trị đã giao kế hoạch vốn cho dự án với tổng mức 1.600 tỷ đồng.

“Sau khi thông qua việc thẩm định bản vẽ thi công, Sở sẽ tiến hành các bước đấu thầu lựa chọn nhà thầu. Sau khi hoàn thành lựa chọn nhà thầu, dự án sẽ bắt đầu triển khai thi công” - ông Trung thông tin.