Ngân hàng kích hoạt nhiều giải pháp cản đà giảm của NIM

NIM ngành ngân hàng nhiều khả năng đã chạm đáy

Chia sẻ tại buổi cập nhật kết quả kinh doanh mới đây, ông Nguyễn Văn Hòa - Thành viên Hội đồng Quản trị Ngân hàng ACB cho biết, cuối quý III/2025, NIM của ACB đạt 3,12%. "Việc giảm NIM là xu thế chung của thị trường" - lãnh đạo ACB nhấn mạnh.

Gần đây, áp lực thanh khoản tăng cao làm lãi suất huy động nhích nhẹ, khiến chi phí vốn của ACB tăng 13 điểm cơ bản, lên 3,4%. Ở chiều ngược lại, ACB tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp khó khăn và duy trì vị thế thị phần tín dụng, khiến lợi suất tài sản sinh lãi giảm nhẹ 2 điểm, còn 6,52%, qua đó tác động thêm lên NIM. Cùng với đó, năm nay, tăng trưởng tín dụng có nhiều chuyển biến khi tín dụng khách hàng cá nhân tăng 11%, trong khi khách hàng doanh nghiệp tăng 20%, biên sinh lời mảng doanh nghiệp nhỏ hơn và hẹp hơn, nên NIM cũng chịu ảnh hưởng.

Nguồn: Công ty cổ phần Chứng khoán Rồng Việt (VDSC). Đồ hoạ: Phương Anh

Với Techcombank, theo bà Bùi Thị Thu Thủy - Giám đốc cao cấp Quản trị tài chính doanh nghiệp, Khối Tài chính Kế hoạch Techcombank, nhờ quản lý chi phí vốn tương đối tốt, NIM trượt 12 tháng của Techcombank đạt 3,8%.

Đại diện Techcombank đánh giá, NIM đã chạm đáy vào nửa đầu năm 2025 và bắt đầu có tín hiệu cải thiện, song kết quả có thể chưa đến ngay lập tức. Do đó, dự báo NIM quý IV/2025 nhiều khả năng vẫn ở mức khoảng 3,8%.

Về xu hướng năm 2026, đại diện Techcombank nhận định, việc cải thiện NIM vẫn là thách thức không nhỏ đối với toàn thị trường. Áp lực từ phía huy động vẫn lớn, khi sự khan hiếm nguồn vốn huy động từ khách hàng sẽ tiếp tục gia tăng. Từ quý IV/2025, lãi suất huy động bắt đầu tăng trở lại. Tính đến cuối quý III/2025, tăng trưởng tín dụng toàn ngành đạt hơn 13%, trong khi huy động vốn mới chỉ tăng 9,7%, qua đó tạo áp lực thanh khoản đáng kể cho toàn hệ thống. Dự báo, cuộc cạnh tranh về lãi suất thời gian sắp tới sẽ khá khốc liệt.

Bên cạnh đó, lãi suất cho vay dù chững lại đôi chút, nhưng vẫn là cuộc đua đầy gay cấn giữa các ngân hàng, bởi ngân hàng nào cũng muốn giành thị phần cho vay và xây dựng nền tảng khách hàng các năm tiếp theo. Do vậy, bà Thủy cho rằng, trong ngắn hạn chưa thể nhìn thấy sự cải thiện vượt trội của NIM.

Nhiều sức ép ngược chiều lên NIM toàn ngành

Từ góc nhìn toàn cảnh ngành ngân hàng, phân tích lý do NIM vẫn chịu nhiều "dồn nén", TS. Châu Đình Linh - Trường Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh đánh giá, lãi suất cho vay vẫn được định hướng ổn định và giảm xuống, dẫn đến NIM giảm, buộc các ngân hàng phải có những toan tính riêng.

Bên cạnh đó, chi phí vốn có xu hướng tăng. "Trước đây, ngân hàng thu hút CASA cùng tiền gửi có kỳ hạn, với mức lãi suất huy động bình quân thấp. Hiện nay, nhiều ngân hàng triển khai hình thức sinh lời tự động, dòng tiền thông minh, khiến chi phí vốn tăng từ tiền gửi không kỳ hạn tới kỳ hạn ngắn, dù lãi suất kỳ hạn ngắn bị giới hạn bởi trần. Lãi suất liên ngân hàng cũng tăng, từ đó tạo nên sức ép. Nhu cầu tín dụng tăng, thì huy động cũng phải tăng" - ông Linh lý giải.

Chưa kể, kênh tiền gửi ngân hàng còn phải cạnh tranh với các kênh đầu tư khác. Vị chuyên gia này chỉ ra rằng, ngành ngân hàng vẫn đối mặt với nhiều diễn biến không thuận, khi chi phí vốn và nợ xấu tăng, khiến trích lập dự phòng tăng cao. Phần lớn thu nhập của ngân hàng đến từ thu nhập lãi thuần, dẫn đến NIM bị "nén", cộng thêm hàng loạt áp lực khác, khiến nhiều ngân hàng không khỏi lo lắng.

Theo phân tích từ Công ty cổ phần Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), NIM toàn ngành giảm 10 điểm cơ bản theo quý, xuống 3%, về mức đáy của quý I/2025 và thấp hơn so với cùng kỳ 30 điểm cơ bản, khi chi phí vốn tăng nhanh hơn lợi suất tài sản. Diễn biến này bị ảnh hưởng bởi 2 sức ép ngược chiều.

Một là, lợi suất tài sản sinh lãi giảm 5 điểm cơ bản theo quý, xuống 6,5%, mặc dù lợi suất cho vay đi ngang. Đây là cấu phần tác động lớn nhất đến lợi suất tài sản. Đáng chú ý, nợ quá hạn hình thành ròng tăng trở lại, chủ yếu từ nợ nhóm 2 trong quý III/2025, trái ngược với quý II/2025 khi thu nhập từ lãi hưởng lợi từ thu lãi ngoại bảng do tổng nợ quá hạn hình thành ròng giảm mạnh.

Hai là, chi phí vốn tăng 5 điểm cơ bản theo quý, lên 3,9%, chủ yếu do xu hướng tăng lãi suất huy động.

Trong bối cảnh NIM được cho là đã tạo đáy, nhưng vẫn chưa ghi nhận sức bật rõ nét, các ngân hàng đang tìm cách xoay xở bằng nhiều cách thức.

Bà Bùi Thị Thu Thủy cho biết, Techcombank vẫn kiên định với các hành động và chiến lược để cải thiện NIM, bao gồm duy trì và nâng cao đà tăng trưởng CASA, kỳ vọng đạt tỷ lệ CASA bền vững và tốt hơn trong năm 2025 để tận dụng nguồn vốn giá rẻ. Đồng thời, ngân hàng cũng điều chỉnh cơ cấu tín dụng sang các sản phẩm cho vay tín chấp với lãi suất cao hơn, qua đó cải thiện NIM và kỳ vọng NIM năm 2026 có thể quay lại mức 4%.