5 dự án giao thông trọng điểm: Kỳ vọng tạo sự bứt phá cho địa phương, liên vùng

Tạo đột phá về hạ tầng

5 dự án được Quốc hội đưa vào chương trình nghị sự xem xét, quyết định chủ trương đầu tư tại kỳ họp thứ 3 Quốc hội khóa XV đang diễn ra, gồm: đường Vành đai 4 vùng Thủ đô Hà Nội; đường Vành đai 3 TP. Hồ Chí Minh; đường bộ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu; đường bộ cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột; đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng và kế hoạch triển khai dự án đường Hồ Chí Minh giai đoạn tiếp theo.

Trong đó có tới 4 dự án đường cao tốc kết nối với các vùng động lực tăng trưởng của cả 3 miền. Đó là đường vành đai 4 Thủ đô Hà Nội; vành đai 3 TP. Hồ Chí Minh; cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu; cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột; cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ được kỳ vọng tạo bứt phá, nâng cao năng lực vận chuyển, hỗ trợ tích cực phát triển kinh tế thời gian tới và tháo gỡ những hạn chế về hạ tầng giao thông hiện nay.

Nguồn: Quốc hội Đồ họa: Hồng Vân

Theo các đại biểu Quốc hội (ĐBQH) đây là những dự án giao thông quan trọng kết nối liên vùng, nội vùng, kết nối giao thông toàn quốc. Các công trình này chính là đột phá về hạ tầng để bù đắp, tăng tốc phát triển trong thời gian tới.

ĐB Nguyễn Phi Thường (Hà Nội) nhất trí cao với dự án đầu tư dự án đường Vành đai 3 TP. Hồ Chí Minh và đường Vành đai 4 vùng thủ đô. ĐB cho rằng, đây là các quyết sách cần thiết, kịp thời của Quốc hội để phục hồi kinh tế sau đại dịch và hiện thực hóa rõ ràng hơn về những giải pháp và hành động để đạt mục tiêu năm 2030 - 2045 của đất nước”.

Cũng theo vị ĐB này, cử tri và nhân dân rất quan tâm, kỳ vọng và mong đợi các dự án quan trọng quốc gia được Quốc hội thông qua và sớm được triển khai thực hiện. Ý kiến này nhận được sự đồng tình của nhiều ĐB, bởi trên thực tế, cả 2 dự án đều đầy đủ cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý, cơ sở thực tiễn và đã được phân tích rất kỹ.

Băn khoăn nguồn vốn địa phương

ĐB Nguyễn Trúc Sơn (Bến Tre) đánh giá Chính phủ đã trình dự án rất kịp thời, thể hiện sự quan tâm đặc biệt đối với hai đầu tàu kinh tế của cả nước, đồng thời bày tỏ hy vọng khi triển khai, 2 dự án sẽ tạo động lực mạnh mẽ, kích thích sự phát triển của các tỉnh trong vùng Thủ đô Hà Nội và vùng TP. Hồ Chí Minh.

Quan tâm đến nguồn vốn thực hiện, ĐB Nguyễn Trúc Sơn cho rằng, 2 dự án này có nguồn vốn đầu tư rất lớn, lần đầu tiên có sự phối hợp đồng bộ trong sử dụng nguồn vốn trung ương với nguồn vốn địa phương và có cơ chế đặc thù huy động nguồn vốn hợp pháp khác. Tuy nhiên, nguồn vốn trung ương đã được xác định rất cụ thể, nhưng nguồn vốn các địa phương thì lấy từ nguồn vốn tăng thu, trong khi kế hoạch đầu tư công trung hạn của các tỉnh, thành phố đều đã được bố trí chặt chẽ, đầy đủ danh mục các dự án.

“Nếu tăng thu thì phải phụ thuộc vào thu ngân sách hàng năm theo dự toán trung ương giao. Nguồn tăng thu còn dùng cho quỹ cải cách tiền lương, dành cho nhiều mục tiêu khác như trả nợ công, chi cho an sinh xã hội…” - ĐB Nguyễn Trúc Sơn băn khoăn. Vì vậy, ĐB đề nghị trung ương quan tâm tạo điều kiện cho các tỉnh, thành phố có sự tăng thu để đáp ứng được cơ cấu nguồn vốn này. ĐB cũng đề nghị đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, tạo cơ chế đặc thù để các địa phương chủ động triển khai các dự án đạt tiến độ đúng theo yêu cầu đặt ra.

Tuy nhiên, ĐB Nguyễn Văn Thân (Thái Bình) cho rằng, 2 công trình “để đời cho con cháu” cần giao Thủ tướng Chính phủ giữ vai trò như “nhạc trưởng”, chỉ đạo chung và chỉ định thầu. Bởi theo ông, nếu giao cho các địa phương sẽ dễ dẫn tới tình trạng “xôi đỗ” và không đồng nhất; đồng thời cũng nên dành nguồn vốn thích đáng cho 2 dự án này, trong đó phải tìm đơn vị thiết kế có tiếng trên thế giới để thiết kế và tư vấn...