Hoàn thiện chính sách thuế để đảm bảo công bằng, thúc đẩy phát triển

Thảo luận tại Quốc hội chiều 19/11, nhiều đại biểu đánh giá cao việc Chính phủ trình Quốc hội sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân và Luật Quản lý thuế - 2 dự án luật liên quan trực tiếp, “sát sườn” đến đời sống người dân, hoạt động của doanh nghiệp và hộ kinh doanh.

Thuế chuyển nhượng vàng phù hợp với điều kiện thị trường Việt Nam

Đại biểu Trần Kim Yến (đoàn TP. Hồ Chí Minh) cho rằng, việc sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân là một cơ hội quan trọng để giải quyết những bất cập kéo dài, hướng tới một hệ thống thuế công bằng, nhân văn và phù hợp với thực tiễn kinh tế - xã hội.

Hoan nghênh cơ quan soạn thảo đã bổ sung quy định cho phép giảm trừ khỏi thu nhập chịu thuế đối với các khoản chi cho y tế, giáo dục, đào tạo, bảo hiểm bắt buộc, đóng góp vào quỹ hưu trí bổ sung, mua bảo hiểm hưu trí tự nguyện và bảo hiểm nhân thọ, đại biểu Đỗ Đức Hiển (đoàn TP. Hồ Chí Minh) nhận định, đây là bước tiến quan trọng giúp khuyến khích tiết kiệm dài hạn, bảo đảm an sinh xã hội và giảm gánh nặng cho Nhà nước.

Bộ phận 1 cửa cơ sở 7 Thuế Hà Nội. Ảnh: Dũng Minh

Về thuế với vàng miếng, dù chưa quốc gia nào áp dụng, song theo đại biểu Trịnh Xuân An (đoàn Đồng Nai), đề xuất này hợp lý, phù hợp với đặc điểm của thị trường Việt Nam. Bởi thực tế lâu nay, thị trường này rất khó quản lý, khó phân biệt đâu là đầu cơ, đâu là tiết kiệm hay tích lũy. “Chúng tôi đồng tình với quy định thu thuế đối với vàng miếng, chỗ này cũng không sợ trùng thuế hay ảnh hưởng đến tiết kiệm của người dân, hết sức phù hợp với vấn đề vàng ở Việt Nam” - đại biểu Trịnh Xuân An phát biểu.

Bên cạnh đó, nhiều đại biểu quan tâm đến nội dung về phân cấp, phân quyền; biểu thuế suất lũy tiến từng phần; mức giảm trừ gia cảnh; các khoản giảm trừ, thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ kinh doanh, tiền lương, chuyển nhượng vốn, bất động sản…, đặc biệt là thuế chuyển nhượng vàng và ngưỡng thu thuế với hộ kinh doanh.

Báo cáo tại Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, về phân cấp, phân quyền trong việc quy định thu nhập khác và điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh, tiếp thu ý kiến đại biểu, dự thảo sẽ được điều chỉnh theo hướng Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét. Bộ Tài chính cũng sẽ phối hợp với cơ quan của Quốc hội để nghiên cứu đề xuất của đại biểu Hoàng Văn Cường về việc giữ nguyên 7 bậc trong biểu thuế lũy tiến từng phần.

Bên cạnh đó, các khoản thu nhập miễn, giảm thuế sẽ được rà soát để đồng bộ với các nghị quyết và luật mới ban hành, như Nghị quyết số 57-NQ/TW, Nghị quyết số 68-NQ/TW, Nghị quyết số 71-NQ/TW và Nghị quyết số 72-NQ/TW.

Đối với vấn đề nhiều đại biểu quan tâm là thuế đối với chuyển nhượng vàng miếng, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng khẳng định, việc thu thuế đã được tính toán trên cơ sở nghiên cứu kỹ lưỡng và tiếp thu ý kiến thẩm tra, ý kiến các bộ, ngành. Dự thảo giao Chính phủ quy định thời điểm áp dụng ngưỡng giá trị chịu thuế và điều chỉnh thuế suất để phù hợp tình hình quản lý thị trường vàng.

Mục tiêu lớn nhất của chính sách là điều chỉnh hành vi đầu cơ, gây áp lực liên quan đến thị trường vàng và thị trường ngoại tệ, từ đó bảo vệ người dân trước ảnh hưởng từ giá vàng bị thao túng, đầu cơ. Đây là một trong những giải pháp bình ổn thị trường vàng và “không có chuyện thuế trùng thuế”, Bộ trưởng Bộ Tài chính nêu rõ.

Tiếp tục giải trình về thuế với hộ kinh doanh, Bộ trưởng nêu rõ việc thu thuế đối với hộ kinh doanh đã thực hiện ổn định nhiều năm, vấn đề đặt ra hiện nay là phương pháp tính thuế. Đồng tình với ý kiến của đại biểu Nguyễn Vân Chi, Bộ trưởng cho biết, phương pháp tính thuế đối với hộ kinh doanh về cơ bản không thay đổi so với trước. Tuy nhiên, ngưỡng doanh thu phải nộp thuế đã tăng từ 100 triệu đồng lên 200 triệu đồng. Như vậy, các hộ kinh doanh sẽ có lợi hơn, “không thể nói là gây khó dễ cho các hộ kinh doanh”.

Làm rõ trách nhiệm hỗ trợ của cơ quan thuế với hộ kinh doanh

Đối với Luật Quản lý thuế (sửa đổi), các đại biểu tập trung góp ý về phạm vi áp dụng, đối tượng điều chỉnh, các hành vi bị nghiêm cấm, chuyển đổi số trong quản lý thuế, trách nhiệm của cơ quan thuế.

Nhiều ý kiến lưu ý về tính thống nhất giữa 2 luật thuế và các luật liên quan; phân nhóm người nộp thuế; khấu trừ thuế và hoàn thuế; khai bổ sung, nộp, miễn, giảm, khoanh nợ, xóa nợ thuế; xử lý việc chậm nộp thuế; quy định người nộp thuế được khai bổ sung sau khi công bố quyết định thanh tra, kiểm tra.

Các đại biểu cũng đề nghị rà soát thêm các quy định về trách nhiệm nộp thuế đối với trường hợp tổ chức nhận chuyển nhượng dự án đầu tư, quy định về hoàn thuế tự động, khuyến khích người tiêu dùng…

Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, cơ quan soạn thảo sẽ tiếp tục rà soát dự thảo Luật để bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật, đồng bộ với Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư, Luật Giao dịch điện tử, Luật Phá sản và các luật thuế có liên quan.

Về hoàn thuế tự động và miễn, giảm thuế tự động (Điều 18 và Điều 19), Bộ trưởng cho hay, dự kiến sẽ chỉnh lý, đảm bảo cơ quan thuế triển khai việc hoàn thuế tự động, miễn, giảm thuế tự động theo điều kiện về hạ tầng, ứng dụng công nghệ thông tin, cơ sở dữ liệu, tiêu chí quản lý rủi ro, quy trình xử lý tự động và bảo đảm an toàn thông tin. Việc triển khai sẽ theo từng giai đoạn, phù hợp với điều kiện thực tế từng giai đoạn.

Đối với kê khai, tính thuế và khấu trừ thuế của hộ kinh doanh (Điều 13), dự thảo sẽ làm rõ trách nhiệm hỗ trợ của cơ quan thuế đối với hộ kinh doanh đã sử dụng hóa đơn từ máy tính tiền kết nối dữ liệu. Đồng thời, xây dựng các công cụ hỗ trợ như tờ khai gợi ý, tính thuế tự động dựa trên hóa đơn điện tử và dữ liệu khác, nhằm bảo đảm thuận lợi cho hộ kinh doanh, nhưng vẫn giữ nguyên nguyên tắc tự khai, tự nộp.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, các ý kiến đóng góp tâm huyết, thực tiễn và cụ thể của các đại biểu Quốc hội trong thảo luận tổ cũng như tại hội trường sẽ giúp cơ quan soạn thảo tiếp tục phối hợp với các cơ quan của Quốc hội hoàn thiện các dự thảo Luật nhằm bảo đảm chất lượng, đáp ứng yêu cầu thực tiễn.