Doanh nghiệp chịu trách nhiệm toàn bộ về việc quản lý, bảo toàn số dư Quỹ

Bộ Tài chính cho biết, theo quy định hiện hành, thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu có nghĩa vụ trích lập Quỹ BOG; hạch toán và theo dõi riêng Quỹ BOG bằng tài khoản mở tại ngân hàng; chịu trách nhiệm toàn diện trước pháp luật về việc lựa chọn ngân hàng, quản lý và đảm bảo bảo toàn số dư Quỹ BOG.

Bộ Tài chính đưa ra nhiều giải pháp quản lý Quỹ Bình ổn giá xăng dầu
Ảnh minh họa.

Đồng thời, Nghị định số 80/2023/NĐ-CP ngày 17/11/2023 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung Nghị định số 95/2021/NĐ-CP ngày 1/11/2021 và Nghị định số 83/2014/NĐ-CP ngày 3/9/2014 của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu đã quy định rõ: Ngân hàng thực hiện phong tỏa tài khoản Quỹ BOG của doanh nghiệp. Tài khoản Quỹ BOG chỉ được sử dụng vào mục đích trích lập và chi sử dụng Quỹ BOG của doanh nghiệp theo thông báo điều hành giá xăng dầu của Bộ Công thương.

Định kỳ 6 tháng, trước ngày 15/8, ngày 15/2 hằng năm, thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu có trách nhiệm gửi báo cáo kiểm toán (độc lập) chuyên đề về Quỹ BOG gửi về Bộ Tài chính, Bộ Công thương.

Sử dụng Quỹ BOG xăng dầu trái với quy định tại thông tư này đều là sử dụng sai mục đích

"Khoản 26, Điều 1 Nghị định 95 về kinh doanh xăng dầu cũng đã nêu rõ nguyên tắc này. Cho nên tất cả việc sử dụng Quỹ BOG xăng dầu trái với quy định tại thông tư này đều là sử dụng sai mục đích" - đại biểu Phạm Văn Hòa nói.

Trường hợp thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu không thực hiện, hoặc thực hiện không đúng quy định về trích lập, chi sử dụng, kết chuyển Quỹ BOG, hoặc không thực hiện kết chuyển Quỹ BOG thì xem xét, xử lý theo quy định về xử phạt vi phạm hành chính.

Đối với những thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu đã bị xử phạt vi phạm hành chính nhưng tái phạm nhiều lần đối với hành vi vi phạm các quy định về trích lập, chi sử dụng, kết chuyển Quỹ BOG, hoặc không thực hiện kết chuyển Quỹ BOG theo quy định, sẽ xem xét tạm dừng kinh doanh hoặc thu hồi Giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu.

Phải thực hiện nghiêm theo quy định của cơ quan quản lý

Số dư Quỹ BOG xăng dầu được công bố 3 tháng một lần. Lần công bố gần đây nhất, Bộ Tài chính đã thông tin về tình hình trích lập, sử dụng và lãi phát sinh trên số dư Quỹ BOG xăng dầu quý III/2023; theo đó, tính đến hết quý III/2023, số dư Quỹ là 7.058,55 tỷ đồng.

Cụ thể, trong quý III năm 2023 (từ ngày 1/7 đến hết ngày 30/9) tổng số trích Quỹ là 13,92 tỷ đồng; tổng số sử dụng quỹ 387,94 tỷ đồng. Bên cạnh đó, lãi phát sinh trên số dư Quỹ dương trong quý III là 3,558 tỷ đồng; lãi vay phát sinh trên số dư Quỹ âm là 0,311 tỷ đồng.

Bộ Tài chính đưa ra nhiều giải pháp quản lý Quỹ Bình ổn giá xăng dầu
Cơ quan quản lý phải công khai thông tin về tình hình trích lập, sử dụng và lãi phát sinh trên số dư Quỹ Bình ổn giá xăng dầu.

Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) là doanh nghiệp có số dư Quỹ cuối kỳ đến ngày 30/6/2023 cao nhất với 3.088,31 tỷ đồng, chiếm hơn 40% tổng số dư Quỹ. Báo cáo cũng ghi nhận 4 đơn vị đang âm Quỹ BOG.

Việc trích lập Quỹ BOG xăng dầu được thực hiện đồng thời với kỳ điều hành giá cơ sở. Đây là quỹ tài chính không nằm trong cân đối ngân sách nhà nước. Nguồn hình thành quỹ bình ổn này được trích lập thông qua giá mua, do người tiêu dùng chi trả (tối đa 300 đồng một lít), nhưng được quản lý tại doanh nghiệp và việc sử dụng quỹ do nhà điều hành quyết định.

Theo Bộ Tài chính, việc công khai thông tin về tình hình trích lập, sử dụng và lãi phát sinh trên số dư Quỹ BOG xăng dầu nhằm tiếp tục thực hiện nguyên tắc công khai minh bạch trong điều hành giá xăng dầu theo quy định tại Nghị định số 83/2014/NĐ-CP ngày 3/9/2014 về kinh doanh xăng dầu và Nghị định 95/2021/NĐ-CP ngày 01/11/2021 (sửa đổi, bổ sung) của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu.

Trả lời báo chí liên quan đến việc sử dụng Quỹ BOG xăng dầu, đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) cho rằng, Quỹ BOG xăng dầu là tiền của người dân được thu qua giá bán lẻ xăng dầu nhằm mục tiêu bình ổn giá. Quỹ này hiện được điều chỉnh bởi quy định tại Thông tư 103/2021/TT-BTC hướng dẫn phương thức trích lập, chi sử dụng, quản lý Quỹ BOG xăng dầu của Bộ Tài chính. Thông tư này nêu rõ toàn bộ nguồn trích lập, chi sử dụng Quỹ để tham gia điều tiết, hỗ trợ cho mục tiêu bình ổn giá xăng dầu trong nước theo điều hành giá xăng dầu của Bộ Công thương.

Việc chi sử dụng Quỹ được thực hiện khi giá cơ sở cao hơn giá bán lẻ hiện hành, hoặc việc tăng giá xăng dầu ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã hội và đời sống nhân dân. Thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu chỉ được chi sử dụng Quỹ BOG xăng dầu theo thông báo điều hành giá xăng dầu của Bộ Công thương.

"Khoản 26, Điều 1 Nghị định 95 về kinh doanh xăng dầu cũng đã nêu rõ nguyên tắc này. Cho nên tất cả việc sử dụng Quỹ BOG xăng dầu trái với quy định tại thông tư này đều là sử dụng sai mục đích", đại biểu Phạm Văn Hòa nói.

Việc trích lập Quỹ BOG xăng dầu được thực hiện đồng thời với kỳ điều hành giá cơ sở. Đây là quỹ tài chính không nằm trong cân đối ngân sách nhà nước. Nguồn hình thành quỹ bình ổn này được trích lập thông qua giá mua, do người tiêu dùng chi trả (tối đa 300 đồng một lít), nhưng được quản lý tại doanh nghiệp và việc sử dụng quỹ do nhà điều hành quyết định.