Mở cánh cửa bứt tốc tăng trưởng
Ngày 27/6/2025, Quốc hội ban hành Nghị quyết về Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam với các ưu đãi hấp dẫn về thuế, đất đai, hạ tầng, nhân lực, sẵn sàng cạnh tranh với các trung tâm trong khu vực và trên thế giới. Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Thị Bích Ngọc cho biết, thực hiện chỉ đạo của Bộ Chính trị và Chính phủ, các bộ, ban, ngành có liên quan đang xây dựng 8 nghị định để hướng dẫn triển khai Nghị quyết trên.
“Việt Nam sẽ hướng đến phát triển một trung tâm tài chính nhằm huy động nguồn lực quốc tế để phát triển 3 trụ cột chính rất quan trọng, đó là kinh tế xanh, kinh tế số và đổi mới sáng tạo. Trong thời gian tới, Việt Nam sẽ phát triển Trung tâm Tài chính quốc tế tại TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng, đồng thời đẩy mạnh các sản phẩm tài chính xanh, ESG và các loại khác” - Thứ trưởng Nguyễn Thị Bích Ngọc chia sẻ.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng: Thu hút dòng vốn quốc tế phục vụ 3 đột phá chiến lược Mục đích xây dựng Trung tâm Tài chính quốc tế là thu hút dòng vốn quốc tế phục vụ cho 3 đột phá chiến lược, các động lực tăng trưởng truyền thống và động lực tăng trưởng mới; phát triển dịch vụ tài chính cao cấp, thử nghiệm và quản lý các thị trường mới do thực tiễn đặt ra. Bên cạnh đó, hình thành nguồn nhân lực chất lượng cao, kết nối với kinh tế thế giới và nâng tầm vị thế của Việt Nam trên thị trường tài chính toàn cầu, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế đất nước. (Trích phát biểu của Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng ngày 11/6/2025 tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV) |
Đánh giá cao quyết sách thành lập Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam, bà Trần Thị Thúy Ngọc, Phó Tổng giám đốc, lãnh đạo ngành dịch vụ tài chính, Deloitte Việt Nam cho rằng, Nghị quyết của Quốc hội đánh dấu một cột mốc đặc biệt, mở ra cánh cửa để Việt Nam bứt tốc thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình, đồng thời tạo nền tảng vững chắc để đạt tăng trưởng 2 con số từ năm 2026 - 2030.
Theo bà Trần Thị Thúy Ngọc, từ Nghị quyết của Quốc hội có thể dễ dàng nhận thấy, Việt Nam dành mức độ ưu tiên cao cho việc thành lập các loại sàn giao dịch - đây chính là nền tảng giao dịch tại Trung tâm Tài chính quốc tế. Sàn giao dịch có thể là điểm đột phá để mở rộng các sản phẩm đầu tư tài chính tại Việt Nam, từ đó thu hút dòng vốn toàn cầu. Ngoài ra, Việt Nam có vị trí chiến lược gần nhiều tuyến vận tải biển quốc tế và đường bờ biển dài, dễ dàng tiếp cận mạng lưới vận tải toàn cầu. Mạng lưới 17 hiệp định thương mại tự do (FTA) bao phủ quan hệ từ Việt Nam với 87% nền kinh tế toàn cầu, cùng 23 đối tác chiến lược cũng đang và sẽ giúp thị trường xuất khẩu các mặt hàng nông sản được mở rộng, với nhiều mức thuế ưu đãi.
“Thích hợp và thuận lợi” là nhận xét của PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân, giảng viên Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh về việc thành lập Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam ở thời điểm này. Theo ông Huân, Nghị quyết của Quốc hội cho phép triển khai các chính sách ưu đãi đặc thù, vượt trội không chỉ so với các quy định hiện hành của Việt Nam, mà còn so với mặt bằng chung thế giới, qua đó đáp ứng nhu cầu của các định chế tài chính, nhà đầu tư quốc tế và thu hút các nguồn vốn mới.
“Mục tiêu tăng trưởng 2 con số/năm đòi hỏi lượng vốn rất lớn trong khi thị trường vốn thực tế chưa thể đáp ứng đủ, dư nợ tín dụng/GDP tính đến cuối năm 2024 đã lên tới 134%, do vậy, nếu tiếp tục dựa vào nguồn vốn ngân hàng sẽ tiềm ẩn rủi ro. Chúng ta cần mở rộng “cánh cửa vốn” ra thị trường quốc tế thông qua việc hình thành một trung tâm tài chính đa năng và hiện đại” - ông Huân nhấn mạnh.
 |
| Ảnh minh hoạ. |
Về các điểm thuận lợi đối với việc xây dựng Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam hiện nay, yếu tố trước hết và có tính quyết định là tầm nhìn và quyết tâm của các cấp có thẩm quyền trong việc phát huy lợi thế cạnh tranh của một nền kinh tế đang có đà tăng trưởng tốt, ổn định vĩ mô, giúp Việt Nam kết nối và tận dụng cơ hội dịch chuyển dòng vốn đầu tư thế giới.
Bên cạnh đó, nhiều ngân hàng trong nước đang chuyển mình trở thành những nhà băng lớn trong khu vực, hướng tới xây dựng thành tập đoàn tài chính. Báo cáo Banking 500 năm 2025 do Công ty Định giá thương hiệu Brand Finance công bố mới đây cho thấy, trong 500 ngân hàng có giá trị thương hiệu mạnh nhất toàn cầu có sự xuất hiện của 13 ngân hàng Việt Nam.
Cần lộ trình cụ thể, đồng bộ và quyết liệt
Hàng lang pháp lý cụ thể cho hoạt động của Trung tâm Tài chính quốc tế đang dần hình thành với định hướng minh bạch, phù hợp với thông lệ quốc tế. Bà Trần Thị Thúy Ngọc cho rằng, trong quá trình xây dựng Trung tâm, cần lưu tâm đến các trụ cột, các bài toán lớn trong lĩnh vực tài chính về gia tăng quy mô và đa dạng hóa danh mục sản phẩm tài chính, công nghệ và đổi mới sáng tạo (Fintech, AI, blockchain…), yêu cầu hoàn thiện thể chế với chính sách đột phá, xây dựng cơ sở hạ tầng và phát triển nguồn nhân lực.
Từ góc độ khác, TS. Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ cho rằng, để mô hình Trung tâm Tài chính quốc tế đi vào thực chất và phát huy hiệu quả, cần có một lộ trình triển khai cụ thể, đồng bộ và quyết liệt. Tại TP. Hồ Chí Minh, việc xây dựng Trung tâm cần gắn với việc nâng hạng thị trường chứng khoán, phát triển sàn giao dịch hàng hóa, tiến tới thành lập sàn giao dịch vàng - một cấu phần quan trọng của hệ sinh thái tài chính. TP. Hồ Chí Minh cũng cần chú trọng phát triển việc quản lý tài sản và tài chính số - những lĩnh vực tuy còn nhiều thách thức nhưng rất cần thiết.
PGS.TS Nguyễn Hữu Huân lưu ý, một trong những vấn đề đặt ra cho việc xây dựng Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam là chu chuyển dòng vốn. Bài học kinh nghiệm từ các trung tâm tài chính quốc tế đi trước cho thấy, cần các quy định thông thoáng nhưng chặt chẽ, để vừa đảm bảo thu hút đầu tư vào Trung tâm, song cũng lường trước và chuẩn bị kỹ lưỡng ứng phó với các rủi ro, đặc biệt là rủi ro trong chu chuyển dòng vốn.
“Với quyết tâm chính trị, thời điểm thuận lợi, các điều kiện thực hiện tương đối đủ, học hỏi kinh nghiệm từ các nước khác để có chiến lược rõ ràng và khả thi, Việt Nam có thể đẩy nhanh tiến độ xây dựng và vận hành Trung tâm Tài chính quốc tế. Từ đó, góp phần vào việc huy động nguồn vốn và nguồn lực để tăng tốc nền kinh tế trong giai đoạn tới, tạo dựng nền tảng vững chắc về một thị trường tài chính phát triển và hội nhập”- ông Huân nhấn mạnh.
