Đến năm 2045, thủy sản là ngành kinh tế thương mại hiện đại

Trải qua quá trình hình thành và phát triển (từ năm 1959), đến nay ngành thủy sản Việt Nam đã chuyển đổi từ một ngành kinh tế truyền thống thành một ngành kinh tế mũi nhọn, đóng góp lớn vào xuất khẩu và phát triển kinh tế đất nước.

Ngành đã đi tiên phong trong đổi mới sang nền kinh tế thị trường từ thập kỷ 1980, phát triển đa dạng hình thức nuôi trồng, đặc biệt chú trọng tôm, và từng bước nâng cao chất lượng sản phẩm để đáp ứng các thị trường khó tính.

Hiện nay, Việt Nam trở thành 1 trong 3 nước xuất khẩu thủy sản lớn trên thế giới, giữ vai trò chủ đạo cung cấp thủy sản toàn cầu. Với khoảng 1 triệu lao động trực tiếp trên biển và khoảng 4 triệu lao động dịch vụ nghề cá, hoạt động khai thác thủy sản giải quyết sinh kế, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân vùng ven biển, hải đảo. Đồng thời, góp phần rất quan trọng trong công cuộc bảo vệ an ninh, chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc...

Năm 2024, sản lượng thủy sản đạt hơn 9,61 triệu tấn, gấp hơn 5 lần so với năm 1996. Trong đó, sản lượng khai thác thủy sản đạt 3,825 triệu tấn, tăng 0,3%, sản lượng nuôi trồng thủy sản đạt 5,721 triệu tấn, tăng 4,03%. Nuôi biển đạt diện tích 1,3 triệu ha và 9,7 triệu m³ lồng nuôi, tăng 2,1%. Sản phẩm thủy sản của Việt Nam đã xuất khẩu tới hơn 170 thị trường lớn trên thế giới như Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc..., kim ngạch xuất khẩu lần đầu vượt ngưỡng 1 tỷ USD (năm 1999), đạt gần 11 tỷ USD (riêng năm 2022), trên 10 tỷ USD năm 2024, đưa Việt Nam vào vị trí số 3 trong các nước xuất khẩu thủy sản lớn nhất thế giới...

Trong nhiều năm qua, ngành Thủy sản Việt Nam đã chứng minh là ngành kinh tế giữ vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế đất nước với quy mô ngày càng mở rộng, có tốc độ tăng trưởng cao, tạo ra giá trị sản xuất hàng hóa lớn, có những sản phẩm đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD/năm...

Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chiến lược Phát triển thủy sản Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Chiến lược đã xác định quan điểm, đó là xây dựng thủy sản thành ngành kinh tế có quy mô và tỷ suất hàng hóa lớn, có thương hiệu uy tín, tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu, có khả năng cạnh tranh cao và bền vững. Hội nhập quốc tế sâu rộng, phát triển có trách nhiệm theo hướng kinh tế tuần hoàn, nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị gia tăng và hiệu quả; thu hút nguồn lực các thành phần kinh tế đầu tư phát triển thủy sản hiệu quả với lực lượng doanh nghiệp là nòng cốt.

Đến năm 2045, thủy sản là ngành kinh tế thương mại hiện đại, bền vững, là trung tâm chế biến thủy sản sâu, thuộc nhóm 3 nước sản xuất và xuất khẩu thủy sản dẫn đầu thế giới; giữ vị trí quan trọng trong cơ cấu các ngành kinh tế nông nghiệp và kinh tế biển, góp phần bảo đảm an ninh dinh dưỡng, thực phẩm; bảo đảm an sinh xã hội, làng cá xanh, sạch, đẹp, văn minh, lao động thủy sản có mức thu nhập ngang bằng mức bình quân chung cả nước, góp phần bảo đảm quốc phòng - an ninh, giữ vững độc lập, chủ quyền biển đảo của Tổ quốc....

Thủy sản 80 năm đồng hành cùng ngành Nông nghiệp và Môi trường (XB 20/11)

Để thực hiện chiến lược này, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách quan trọng, trong đó có 2 quy hoạch ngành cấp quốc gia, 4 chương trình cấp quốc gia và gần 10 đề án/dự án...

Trong giai đoạn tới, nhằm thực hiện thắng lợi mục tiêu Nghị quyết số 36-NQ/TW về phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030 và Chiến lược phát triển thủy sản Việt Nam đến năm 2045, trước bối cảnh thích ứng với biến đổi khí hậu nhất là khu vực Đồng bằng sông Cửu Long..., ngành thủy sản tiếp tục được đặt vào vị trí quan trọng trong bức tranh chung của phát triển kinh tế đất nước nhằm phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế, tạo ra nhiều sản phẩm có giá trị cao cho nhu cầu tiêu dùng trong nước và đóng góp chung trong quá trình hội nhập kinh tế thế giới ngày càng sâu rộng...

Song song với đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường triển khai đồng bộ nhiều giải pháp như hoàn thiện hệ thống văn bản quản lý; tổ chức lại sản xuất, khuyến khích hình thành các chuỗi liên kết khai thác thủy sản trên biển, giúp nâng cao hiệu quả sản xuất, đảm bảo an toàn cho người và tàu cá; thực hiện cấp mã số nhận diện cở sở nuôi phục vụ công tác truy xuất nguồn gốc;

Ứng dụng khoa học và công nghệ, chuyển đổi số vào sản xuất thủy sản nhằm nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị sản phẩm; khuyến khích phát triển hình thức nuôi thân thiện môi trường và áp dụng thực hành nuôi tốt (GAP), tăng cường công tác tuần tra, kiểm tra, kiểm soát trên biển, bảo vệ ngư trường, bảo vệ nguồn lợi thủy sản.

Ngoài ra, hệ thống các nhà máy chế biến đạt chuẩn và kiểm soát an toàn thực phẩm đã được hoàn thiện, giúp sản xuất duy trì và phát triển hoạt động xuất khẩu./.