Doanh nghiệp sẽ không gặp khó khi chuyển lên từ hộ kinh doanh

Hộ kinh doanh chưa hết băn khoăn, lo lắng

Những năm qua, thuế khoán được áp dụng như một giải pháp hỗ trợ, phù hợp với điều kiện quản lý, khả năng tuân thủ của hộ kinh doanh. Tuy nhiên, hình thức này bộc lộ một số hạn chế, chưa đem lại động lực cần thiết để các hộ kinh doanh phát triển quy mô.

Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân đặt ra chủ trương xóa bỏ thuế khoán từ năm 2026. Theo các chuyên gia, việc xóa bỏ hình thức thuế khoán là một bước ngoặt mang tính cách mạng trong quản lý thuế với hộ kinh doanh. Khi bỏ thuế khoán, các hộ kinh doanh sẽ phải nộp theo doanh thu thực tế, phải ghi sổ sách kế toán, lập hóa đơn và đầu tư máy móc kết nối với cơ quan thuế.

Hiện một bộ phận hộ kinh doanh đang tỏ ra băn khoăn, lo lắng về thủ tục và cách tính thuế, nộp thuế khi bỏ thuế khoán. Ảnh tư liệu

Tuy nhiên, hiện một bộ phận hộ kinh doanh đang tỏ ra băn khoăn, lo lắng về thủ tục và cách tính thuế, nộp thuế khi bỏ thuế khoán. Bởi lâu nay hộ kinh doanh đã quen với việc kinh doanh buôn bán nhỏ lẻ không có hệ thống sổ sách bài bản, thậm chí nhiều tiểu thương, hộ kinh doanh là những người đã có tuổi nên tiếp cận chính sách pháp luật cũng như các ứng dụng công nghệ vào công việc kinh doanh còn hạn chế dẫn đến việc lo lắng.

Nêu quan điểm về vấn đề này, bà Lê Thị Duyên Hải - Phó Tổng thư ký Hội tư vấn Thuế Việt Nam cho rằng, khi bắt đầu tuân thủ nghĩa vụ thuế theo hình thức kê khai hộ kinh doanh có thể sẽ gặp phải một số vướng mắc. Quy trình hiện tại yêu cầu họ phải đăng ký kinh doanh, sau đó là đăng ký thuế, rồi khai thuế và thực hiện chế độ hóa đơn, sổ sách kế toán.

Theo bà Hải, nếu không kịp thời có những hướng dẫn cụ thể, các thủ tục này có thể sẽ khiến không ít hộ kinh doanh lúng túng. Vì vậy, theo bà Hải trong Luật Quản lý thuế sửa đổi cần tạo điều kiện để hộ kinh doanh có thể gia nhập thị trường và tuân thủ thuế chỉ qua một bước duy nhất. Đồng thời, cần có thời gian để hộ kinh doanh làm quen với hình thức thuế mới mà không xử phạt ngay nếu xảy ra sai sót trong giai đoạn đầu.

Đề xuất nâng ngưỡng chịu thuế

Giải đáp về những băn khoăn, lo lắng của hộ kinh doanh, bà Nguyễn Thị Thanh Hằng - Trưởng Ban chính sách thuế quốc tế (Cục Thuế) cho biết, Bộ Tài chính đang sửa đổi Thông tư 88/TT-BTC để phù hợp với các nhóm doanh thu khác nhau. Theo đó, hộ kinh doanh có doanh thu từ 200 triệu đến 3 tỷ đồng/năm chỉ cần ghi chép doanh thu, chi phí theo biểu mẫu đơn giản; cơ chế sổ sách kế toán áp dụng với hộ kinh doanh sẽ rất đơn giản.

Riêng nhóm bán hàng trực tiếp cho người tiêu dùng mà có doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm sẽ phải sử dụng hóa đơn điện tử kết nối với máy tính tiền, theo đúng quy định hiện nay. Những hộ có doanh thu từ 200 triệu đến dưới 1 tỷ đồng/năm thì được khuyến khích sử dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế. Còn nếu doanh thu trên 3 tỷ đồng/năm, cơ quan chức năng sẽ áp dụng chế độ kế toán tương tự như doanh nghiệp siêu nhỏ, bởi đây là nhóm có quy mô đủ lớn để đáp ứng yêu cầu cao hơn.

Ông Đặng Ngọc Minh - Phó Cục trưởng Cục Thuế cho biết, Luật Quản lý thuế sửa đổi sẽ giúp giảm 44% thủ tục hành chính hiện hành, theo đúng tinh thần cải cách và đặt người nộp thuế làm trung tâm phục vụ.

“Theo quy định, từ ngày 1/1/2026, ngưỡng doanh thu phải khai và nộp thuế chính thức là 200 triệu đồng/năm. Tuy nhiên, Cục Thuế đang đề xuất nâng ngưỡng này lên 400 - 500 triệu đồng để hỗ trợ nhiều hơn cho hộ kinh doanh nhỏ” - ông Minh thông tin.

Để hỗ trợ hộ kinh doanh tuân thủ pháp luật thuế, mới đây, Cục Thuế cho ra mắt 3 Sổ tay thuế điện tử (https://hotronnt.gdt.gov.vn/) hỗ trợ doanh nghiệp, kế toán trưởng, hộ kinh doanh gồm: Sổ tay thuế điện tử dành cho chủ doanh nghiệp; Sổ tay thuế điện tử dành cho kế toán trưởng; Sổ tay thuế điện tử dành cho cá nhân kinh doanh.

Bà Nguyễn Thị Lan Anh - Trưởng ban Pháp chế (Cục Thuế) cho biết, bộ 3 cuốn Sổ tay được thiết kế dưới dạng điện tử, dễ dàng tra cứu trên nhiều nền tảng. Đồng thời, tích hợp liên kết đến văn bản pháp luật, biểu mẫu kê khai, video hướng dẫn. Sổ tay được nghiên cứu xây dựng và phát triển là tâm huyết của đội ngũ cán bộ, công chức làm chuyên môn của các đơn vị trong ngành Thuế với tinh thần quyết tâm phải tạo ra một bộ công cụ đồng bộ nhằm hỗ trợ thiết thực, đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp, kế toán và cá nhân kinh doanh.

Bên cạnh việc cho ra mắt sổ tay hỗ trợ doanh nghiệp, kế toán trưởng, hộ kinh doanh, cơ quan thuế các cấp đã triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ trực tiếp hộ kinh doanh. Điển hình Thuế tỉnh Bắc Ninh vừa triển khai lập Tổ xung kích nhằm hướng dẫn người nộp thuế thực hiện chính sách pháp luật thuế “ba tại chỗ” gồm: hướng dẫn, khai thuế và nộp thuế.

Ông Nguyễn Cẩm Tâm - Phó trưởng Thuế tỉnh Bắc Ninh cho biết, Tổ xung kích được thành lập nhằm tổ chức tuyên truyền về lợi ích của eTax Mobile; hướng dẫn người nộp thuế cài đặt phần mềm eTax Mobile trên thiết bị di động; hướng dẫn người nộp thuế đăng nhập ứng dụng bằng tài khoản định danh điện tử VneID; hướng dẫn khai thuế/quyết toán thuế thuế thu nhập cá nhân; hướng dẫn nộp thuế/nộp thuế thay qua eTax Mobile; hướng dẫn chuẩn hóa thông tin đăng ký thuế của người nộp thuế; hướng dẫn điều chỉnh thông tin đăng ký thuế của người phụ thuộc.

Đồng thời, Tổ xung kích triển khai hướng dẫn người nộp thuế nắm được đối tượng nào bắt buộc sử dụng hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối dữ liệu với cơ quan thuế; doanh nghiệp, hộ kinh doanh cần chuẩn bị gì khi sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền; thời hạn đăng ký sử dụng hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền; các hình thức sử phạt khi không thực hiện các quy định về đăng ký cũng như sử dụng không đúng qui định về xuất hóa đơn từ máy tính tiền…