Hộ kinh doanh có bị truy thu, xử phạt trong trường hợp có chênh lệch về số thuế?

Hộ kinh doanh có doanh thu 1 tỷ đồng/năm mới phải sử dụng hóa đơn từ máy tính tiền

Sáng 17/6, Cục Thuế phối hợp cùng Báo VnExpress tổ chức trả lời phỏng vấn trực tuyến để giải đáp thắc mắc và các phát sinh khi chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai. Dự buổi trả lời phỏng vấn có ông Mai Sơn - Phó cục trưởng Thuế; bà Trần Lê Trang - Tổng giám đốc Công ty TNHH tư vấn Hà An; bà Đinh Thị Thuý - Phó chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Misa và Bà Nguyễn Quỳnh Dương - Tổng Giám đốc phần mềm quản lý bán hàng đa kênh Nhanh.vn.

Tại buổi trả lời trực tuyến, đại diện Cục Thuế, doanh nghiệp cung cấp giải pháp, doanh nghiệp tư vấn pháp luật thuế đã tiếp nhận hơn 60 câu hỏi từ hộ, cá nhân kinh doanh gửi đến liên quan đến gần 100 vấn đề người nộp thuế băn khoăn, lo lắng đề nghị hỗ trợ, giải đáp.

Phó Cục trưởng Cục Thuế Mai Sơn tham gia trả lời tư vấn hỗ trợ hộ kinh doanh. Ảnh: Hoàng Giang

Trả lời thắc mắc mua vải, thuê thợ gia công áo dài và bán trên sàn thương mại điện tử có doanh thu 20 triệu đồng mỗi tháng, thì lấy hóa đơn đầu vào như thế nào. bà Nguyễn Quỳnh Dương - Tổng Giám đốc Phần mềm quản lý bán hàng đa kênh Nhanh.vn cho biết, hộ kinh doanh bán khoảng 20 triệu đồng/tháng, tức doanh thu chưa đến 300 triệu đồng/năm.

Hiện tại, hộ kinh doanh chưa đạt mức doanh thu 1 tỷ đồng/năm, nên hộ kinh doanh chưa thuộc diện bắt buộc phải xuất hóa đơn đầu ra theo Điều 11, Nghị định 70/2025/NĐ-CP của Chính phủ.

Theo đó, hộ kinh doanh chưa bị bắt buộc thực hiện chế độ kế toán hay thu thập đầy đủ hóa đơn đầu vào. Tuy nhiên, hộ kinh doanh vẫn nên lấy hóa đơn vải vóc, nguyên phụ liệu để chuẩn bị cho việc kiểm tra xuất xứ nguồn gốc hàng hóa trong trường hợp cơ quan chức năng khác như: Quản lý thị trường, Công an... yêu cầu kiểm tra. Với vải, nguyên phụ liệu, hộ kinh doanh yêu cầu nhà cung cấp xuất hóa đơn bán hàng/hóa đơn giá trị gia tăng cho hộ kinh doanh.

Một số thắc mắc khác như thủ tục gara sửa chữa xe ô tô nộp thuế khoán chuyển lên doanh nghiệp thì kê khai nộp thuế như thế nào, vì chưa nhận được hướng dẫn, hỗ trợ cụ thể chưa nắm được chính sách nên đang khá mông lung... cần được giải đáp cụ thể.

Thông tin về vấn đề này đến người nộp thuế, ông Mai Sơn - Phó cục trưởng Cục Thuế (Bộ Tài chính) cho biết, theo quy định, người nộp thuế cần xác định hộ kinh doanh của mình thuộc quy mô nào, trường hợp hộ kinh doanh khoán có doanh thu hàng năm trên 1 tỷ đồng hoặc hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai thì mới thuộc đối tượng sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.

Về thủ tục, hộ kinh doanh đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền theo mẫu 01/ĐKTĐ-HĐĐT ban hành kèm theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP của Chính phủ (trên cổng hoadondientu.gdt.gov.vn hoặc trên ứng dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền của các nhà cung cấp giải pháp).

Để được hướng dẫn chi tiết, người nộp thuế vui lòng liên hệ với đội thuế quản lý trực tiếp, công chức thuế sẽ hướng dẫn chi tiết, cụ thể về quy định chính sách, cũng như các hồ sơ, thủ tục để đăng ký.

Về thủ tục chuyển đổi từ hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán sang nộp thuế theo phương pháp kê khai: Theo quy định tại Thông tư số 40/2021/TT-BTC ngày 1/6/2021 của Bộ Tài chính thì hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán khi chuyển sang phương pháp kê khai sẽ thực hiện điều chỉnh, bổ sung tờ khai thuế khoán theo Mẫu 01/CNKD ban hành kèm theo Thông tư 40/2021/TT-BTC của Bộ Tài chính.

Hiện nay, hộ kinh doanh có thể thực hiện thủ tục chuyển đổi bằng hình thức trực tuyến qua Cổng thuế điện tử ngành Thuế tại địa chỉ https://thuedientu.gdt.gov.vn, chọn phân hệ dành cho Cá nhân hoặc qua Cổng dịch vụ công quốc gia theo địa chỉ https://dichvucong.gov.vn.

Theo đó, cơ quan thuế căn cứ Tờ khai điều chỉnh, bổ sung để điều chỉnh giảm mức thuế đã khoán cho thời gian chuyển đổi.

Hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai thực hiện sử dụng hóa đơn điện tử theo quy định của Luật Quản lý thuế và chế độ kế toán, chứng từ theo quy định tại Thông tư 88/2021/TT-BTC ngày 11/10/2021 hướng dẫn chế độ kế toán cho các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.

Hàng hóa nhập ở chợ đầu mối để bán không có chứng từ, hóa đơn vậy phải làm sao?

Một nội dung cũng được khá nhiều hộ kinh doanh băn khoăn, lo lắng gửi câu hỏi đến cơ quan thuế là, khi xuất hóa đơn từ máy tính tiền, mức thuế phải nộp theo phương pháp kê khai có thể cao hơn so với mức thuế khoán đã nộp trước đây và trong trường hợp có chênh lệch về số thuế, liệu cơ quan thuế có thực hiện truy thu và xử phạt đối với các kỳ tính thuế trước thời điểm áp dụng quy định mới hay không?

Hay quy định có yêu cầu đối với cơ sở kinh doanh thì hóa đơn phải có mã số thuế, tuy nhiên trên thực tế, người bán sẽ khó có thể phân định được người mua là cá nhân kinh doanh hay là người tiêu dùng, thậm chí ngay cả khi là cá nhân kinh doanh, người mua vẫn có thể mua hàng cho mục đích tiêu dùng của chính họ. Vậy trường hợp người bán xuất hóa đơn, nhưng người mua không cung cấp thông tin nên hóa đơn không có thông tin người mua, sau đó cơ quan thuế kiểm tra phát hiện người mua là cá nhân kinh doanh thì người bán có bị xử phạt hay không?

Bà Nguyễn Quỳnh Dương - Tổng Giám đốc ⁦Nhanh.vn⁩ giải đáp thắc mắc của hộ kinh doanh. Ảnh: Hoàng Giang

Lý giải thắc mắc này của người nộp thuế, đại diện Cục Thuế cho biết, theo quy định tại Thông tư số 40/2021/TT-BTC của Bộ Tài chính, trường hợp hộ khoán trong năm có mức doanh thu thay đổi (tăng hoặc giảm) thì hộ khoán thực hiện khai điều chỉnh, bổ sung Tờ khai thuế theo mẫu số 01/CNKD ban hành kèm theo Thông tư này.

Trường hợp hộ kinh doanh sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có doanh thu thực tế thay đổi so với doanh thu khoán thì cũng thực hiện khai điều chỉnh theo quy định trên.

Theo quy định tại Nghị định 70/2025/NĐ-CP: "3. Hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có các nội dung sau đây: b) Tên, địa chỉ, mã số thuế/số định danh cá nhân/số điện thoại của người mua theo quy định (nếu người mua yêu cầu)...".

Căn cứ quy định nêu trên, nội dung "Tên, địa chỉ, mã số thuế, mã số định danh cá nhân/số điện thoại của người mua" được lập nếu người mua yêu cầu. Trường hợp người mua không yêu cầu thì trên hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền không cần thể hiện thông tin người mua. Tuy nhiên, trong trường hợp cơ quan chức năng phát hiện hộ kinh doanh cố tình không cung cấp thông tin người mua để che giấu doanh thu thì sẽ xử lý hành vi vi phạm theo quy định pháp luật.

Một hộ kinh doanh khác hỏi: "Tôi nhập hoa ở chợ hoa đầu mối về bán. Các tháng tuỳ theo mùa, ví dụ dịp ngày mùng 8/3 hay 20/10 mỗi tháng chỉ khoảng 20 triệu đồng; các tháng Tết bán được tầm 100 triệu đồng. Vậy hộ kinh doanh phải kê khai những gì, nộp thuế như thế nào? Nguyên liệu đầu vào lấy ở chợ đầu mối thì không có chứng từ, hoá đơn vậy phải làm sao?".

Nêu quan điểm về vấn đề này, bà Trần Lê Trang - Tổng giám đốc Công ty TNHH Tư vấn Hà An, cho biết, như thông tin người nộp thuế đưa ra, áng chừng doanh thu một năm của người nộp thuế vào khoảng 300 triệu đồng. Theo đó, người nộp thuế cần đăng ký hộ kinh doanh để kê khai và nộp thuế. Từ tháng 7 năm nay, người nộp thuế có thể đăng ký hộ kinh doanh, chọn nộp thuế theo phương thức khoán hoặc kê khai cho năm 2025.

Từ năm 2026, hộ kinh doanh sẽ là hộ kinh doanh kê khai. Phương thức kê khai và nộp thuế, theo dõi sổ sách theo Thông tư 88/2021/TT-BTC của Bộ Tài chính. Mức thuế hộ kinh doanh phải nộp sẽ là 1,5% trên doanh thu bán ra.

Về hóa đơn chứng từ, hoạt động nhập hàng từ cá nhân kinh doanh nếu thuộc trường hợp không bắt buộc thành lập hộ kinh doanh thì lập Bảng kê mua hàng mẫu 01/TNDN kèm phiếu chi/phiếu nhập kho/biên bản bàn giao./.