Không để Việt Nam trở thành điểm trung chuyển ma túy

Đối tượng và tang vật 17 bánh heroin do Cục ĐTCBL chủ trì, bắt giữ tại Sơn La vào tháng 4/2019. Ảnh: Văn Thảo

Kế hoạch 4575 được Tổng cục Hải quan đặt mục tiêu phấn đấu không để Việt Nam trở thành điểm trung chuyển ma túy...

Chống buôn lậu ma túy gia tăng nghiêm trọng

Theo đánh giá của Cục Điều tra chống buôn lậu (ĐTCBL), Tổng cục Hải quan, thời gian qua, hoạt động buôn bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy gia tăng trên các tuyến đường bộ, đường hàng không, chuyển phát nhanh với nhiều thủ đoạn tinh vi. Cục ĐTCBL và lực lượng kiểm soát toàn ngành Hải quan đã chủ trì và phối hợp với các đơn vị chức năng bắt giữ, triệt phá nhiều vụ vận chuyển trái phép các chất ma túy qua biên giới, xuyên quốc gia vào Việt Nam với số lượng lớn, được Chính phủ, các bộ, ngành, tổ chức quốc tế đánh giá cao.

Thống kê từ tháng 7/2018 đến tháng 10/2019, toàn ngành Hải quan đã chủ trì phối hợp với các lực lượng chức năng đã bắt giữ 130 vụ, 92 đối tượng. Tuy nhiên, theo Cục ĐTCBL, qua các kết quả đấu tranh chuyên án, vụ án cho thấy, công tác đấu tranh chống buôn lậu, vận chuyển trái phép ma túy, tiền chất liên quan đến lĩnh vực hải quan vẫn diễn ra rất phức tạp và nghiêm trọng.

Tội phạm ma túy đã lợi dụng chính sách tạo thuận lợi trong thông quan hàng hóa, áp dụng quản lý rủi ro trong phân luồng, kiểm tra hàng hóa, hành lý, phương tiện, chính sách tạo thuận lợi trong thành lập doanh nghiệp, kinh doanh khởi nghiệp và thu hút đầu tư nước ngoài, thành lập doanh nghiệp làm bình phong để đưa ma túy từ vùng “Tam giác vàng”, Lào và Campuchia về Việt Nam hoặc sản xuất ngay ở trong nước để tiêu thụ và trung chuyển đi các nước thứ ba.

Bên cạnh đó, công tác phòng chống, phát hiện ma túy trong ngành Hải quan còn nhiều bất cập. Công tác phối hợp đấu tranh phòng, chống ma túy giữa lực lượng hải quan với các cơ quan liên quan còn có một số tồn tại, hạn chế, hiệu quả chưa cao.

Cơ chế phối hợp hoạt động trao đổi thông tin giữa các lực lượng chức năng: hải quan, công an, bộ đội biên phòng, cảnh sát biển chưa phát huy tác dụng như mong muốn. Việc trao đổi và phản hồi thông tin nghiệp vụ chưa được thực hiện thường xuyên, kịp thời, nhất là những thông tin liên quan đến đối tượng, đường dây, tổ chức tội phạm ma tuý hoặc kết quả xử lý các vụ việc, tang vật liên quan đến tội phạm mua bán, vận chuyển trái phép các chất ma tuý qua biên giới đã bắt giữ.

Công tác phối hợp trong quản lý các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy mà chủ yếu là tiền chất ma túy mới dừng lại ở mức kiểm soát trong các khâu xuất, nhập khẩu, chưa quan tâm đến việc quản lý, sử dụng, tiêu hao, tồn đọng trong các khu vực kiểm soát hải quan mà tội phạm ma tuý có thể lợi dụng điều chế, sản xuất ma tuý tổng hợp.

Nâng tầm công tác đấu tranh chống tội phạm ma túy

Bộ Tài chính đã có chỉ đạo tại Thông báo số 455/TB-BTC (ngày 26/4/2019) và Tổng cục Hải quan ban hành Kế hoạch 4575 về tăng cường công tác kiểm soát ma túy, tiền chất ma túy trong ngành Hải quan.

Kế hoạch 4575 đặt ra 3 mục tiêu quan trọng, được quán triệt thực hiện toàn ngành Hải quan:

Một là, tăng cường phối hợp với các lực lượng chức năng phòng ngừa, phát hiện và triệt phá các tổ chức tội phạm ma túy xuyên quốc gia, không để Việt Nam trở thành điểm trung chuyển ma túy.

Hai là, chủ động có giải pháp kịp thời ngăn chặn và bịt kín các sơ hở không để cho tội phạm ma túy lợi dụng các chính sách ưu đãi về thương mại, đầu tư, du lịch, quản lý tiền chất trong công nghiệp, y tế và các quy trình, quy định nghiệp vụ hải quan để vận chuyển ma túy qua các khu vực kiểm soát hải quan hoặc đưa các phương tiện, dụng cụ, tiền chất để sản xuất ma túy trong địa bàn kiểm soát hải quan, khu công nghiệp, khu chế xuất; tăng cường kiểm soát các hoạt động xuất, nhập khẩu tiền chất, phương tiện, dụng cụ, máy móc, thiết bị có thể dùng vào việc sản xuất hoặc sử dụng trái phép chất ma túy.

Ba là, trong quá trình tổ chức triển khai kế hoạch luôn tạo điều kiện thuận lợi cho cá nhân, doanh nghiệp trong hoạt động sản xuất kinh doanh, không ảnh hưởng đến hoạt động thương mại, sản xuất, đầu tư, du lịch, nhưng đảm bảo kiểm soát ma túy, tiền chất có hiệu quả.

Về quan điểm chỉ đạo, Kế hoạch 4575 nhấn mạnh, phòng, chống ma túy là nhiệm vụ của toàn ngành Hải quan, không chỉ của riêng lực lượng chuyên trách. Kiểm soát phát hiện ma túy là trách nhiệm của tất cả các công chức ở các khâu trong quy trình nghiệp vụ hải quan (từ tiếp nhận hồ sơ phân tích rủi ro, phân luồng, giám sát, kiểm tra, kiểm định).

Về thẩm quyền và trách nhiệm, Cục ĐTCBL chủ trì, tham mưu giúp Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan thực hiện các nhiệm vụ của Ủy ban quốc gia Phòng chống ma túy, AIDS, mại dâm. Cục ĐTCBL cũng chịu trách nhiệm chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra về nghiệp vụ, điều động lực lượng, phương tiện của cục và của các đơn vị trong toàn ngành phục vụ công tác phát hiện, điều tra, xử lý các vụ việc về ma túy cho các đơn vị hải quan trong toàn quốc.

Đồng thời, Tổng cục Hải quan giao nhiệm vụ cho các cục hải quan tỉnh, thành phố chịu trách nhiệm chỉ đạo công tác phát hiện, bắt giữ, xử lý vụ việc có liên quan đến ma túy phát hiện trong quá trình làm thủ tục hải quan, trong địa bàn kiểm soát hải quan và do các đơn vị dưới quyền thực hiện; phối hợp, hỗ trợ lực lượng với Cục ĐTCBL khi có yêu cầu. Đối với các hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy qua biên giới có dấu hiệu phạm tội có tổ chức, phức tạp và nghiêm trọng, cục trưởng cục hải quan tỉnh, thành phố báo cáo Tổng cục Hải quan xin ý kiến chỉ đạo để lập chuyên án và tổ chức điều tra, bắt giữ hoặc đề nghị Cục ĐTCBL hỗ trợ phương tiện, lực lượng để bắt giữ...

Phương Thảo - Song Linh