Nhà nước sử dụng biện pháp bình ổn giá khi mặt bằng giá có biến động bất thường

Cử tri tỉnh Khánh Hòa đã đề nghị Chính phủ có chính sách bình ổn giá cả thị trường hoặc điều chỉnh chính sách tiền lương phải tương đương với giá cả thị trường, vì với mức lương như hiện tại, đặc biệt là mức lương hưu không đủ để trang trải các khoản chi phí sinh hoạt hằng ngày. Bộ Tài chính vừa có công văn trả lời về các nội dung này.

Nhà nước tôn trọng quyền tự định giá, cạnh tranh về giá

Đối với chính sách bình ổn giá, Bộ Tài chính khẳng định, trong thời gian qua, công tác quản lý, điều hành giá đã và đang được thực hiện nhất quán theo nguyên tắc thị trường có sự điều tiết của Nhà nước theo quy định của Luật Giá và các văn bản hướng dẫn.

Tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ được quyền tự định giá theo tín hiệu khách quan trên thị trường, quy luật cung - cầu tự chủ, tự chịu trách nhiệm về kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh.

Nhà nước tôn trọng quyền tự định giá, cạnh tranh về giá của tổ chức, cá nhân sản xuất kinh doanh theo quy định của pháp luật. Nhà nước chỉ gián tiếp tác động vào sự hình thành và vận động của giá cả qua các biện pháp kinh tế vĩ mô và sử dụng biện pháp bình ổn giá khi giá các hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục bình ổn giá có biến động bất thường hoặc khi mặt bằng giá biến động ảnh hưởng đến ổn định kinh tế - xã hội.

Cũng theo Bộ Tài chính, công tác quản lý, điều hành giá luôn được thực hiện chủ động, linh hoạt, bám sát mục tiêu kiểm soát lạm phát theo mục tiêu Quốc hội và Chính phủ đề ra.

Bộ Tài chính đã phối hợp chặt chẽ với các Bộ quản lý ngành, lĩnh vực để tổng hợp tham mưu với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo điều hành giá các kịch bản điều hành giá và các giải pháp phù hợp; góp phần ổn định mặt bằng giá cả ngay từ đầu năm và tăng dư địa kiểm soát lạm phát trong các tháng còn lại của năm 2025.

Đến nay, chỉ số giá tiêu dùng 10 tháng đầu năm 2025 tăng 3,27% so với cùng kỳ năm trước, lạm phát cơ bản tăng 3,2%, ước cả năm là dưới 4% đảm bảo mục tiêu kiểm soát lạm phát do Quốc hội, Chính phủ đề ra.

Các doanh nghiệp bán lẻ chủ động tăng lượng hàng hoá phục vụ Tết Nguyên đán Bính Ngọ 2026. Ảnh TL

Đối với các hàng hóa, dịch vụ thiết yếu có tác động, ảnh hưởng đến đời sống người dân, hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo điều hành giá của Thủ tướng Chính phủ luôn chú trọng, thường xuyên chỉ đạo, yêu cầu các bộ, ngành, địa phương chỉ đạo theo dõi sát diễn biến giá cả thị trường, tổ chức nắm bắt tình hình thực hiện của các tổ chức, cá nhân kinh doanh để có các biện pháp điều hành, bình ổn giá phù hợp; tăng cường kiểm tra, kiểm soát việc chấp hành pháp luật về giá, các biện pháp kê khai, niêm yết giá, xử lý nghiêm các trường hợp lợi dụng để tăng giá bất hợp lý.

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính đã nghiên cứu, trình cấp có thẩm quyền các giải pháp hỗ trợ phù hợp về thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất như giảm thuế giá trị gia tăng 2% trong năm 2025 và 2026 kết hợp mở rộng đối tượng được áp dụng chính sách; giảm mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn; kịp thời xuất cấp hàng dự trữ quốc gia để hỗ trợ học sinh, cứu đói nhân dân dịp giáp hạt và những vùng bị ảnh hưởng bởi bão lũ....

Bộ cũng tiếp tục nghiên cứu trình cấp có thẩm quyền cũng như ban hành theo thẩm quyền các chính sách hỗ trợ như điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh của thuế thu nhập cá nhân; miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với một số trường hợp theo quy định, tiếp tục giảm một số khoản phí, lệ phí... góp phần tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh và đời sống của người dân, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, giảm áp lực lạm phát năm 2025.

Sử dụng linh hoạt, hiệu quả các công cụ, biện pháp điều tiết giá

Từ nay đến cuối năm 2025 và giai đoạn tiếp theo, Bộ Tài chính cho biết sẽ tiếp tục chủ động, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương triển khai quyết liệt các biện pháp về quản lý, điều hành giá, bình ổn giá cả thị trường.

Trong đó, tập trung theo dõi sát kinh tế, lạm phát thế giới để kịp thời cảnh báo các nguy cơ ảnh hưởng đến giá cả; giám sát chặt chẽ cung cầu, giá cả hàng hóa trong nước để kịp thời tham mưu chính sách, kịch bản điều hành giá phù hợp, linh hoạt, không để xảy ra thiếu hàng, sốt giá, đảm bảo mục tiêu kiểm soát lạm phát.

Bên cạnh đó, điều hành chính sách tài khóa phối hợp với chính sách tiền tệ và các chính sách khác nhằm ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, qua đó hỗ trợ các hộ nghèo, các gia đình khó khăn và đối tượng chính sách khác.

Bộ Tài chính tiếp tục triển khai quyết liệt các biện pháp về quản lý, điều hành giá, bình ổn giá cả thị trường. Ảnh TL

Đồng thời, tiếp tục thực hiện điều chỉnh giá dịch vụ công theo lộ trình thị trường và các mặt hàng do Nhà nước quản lý theo nguyên tắc thị trường, chủ động chuẩn bị các phương án giá để kịp thời điều chỉnh theo thẩm quyền hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền quyết định mức độ, thời điểm điều chỉnh phù hợp với diễn biến thị trường và mục tiêu kiểm soát lạm phát.

Cùng với đó, sử dụng linh hoạt, hiệu quả các công cụ, biện pháp điều tiết giá theo quy định của pháp luật về giá để kiểm soát, bình ổn thị trường; tăng cường triển khai hiệu quả và giám sát thực hiện các biện pháp kê khai giá, niêm yết giá; công khai thông tin về giá. Song song đó, đẩy mạnh tổ chức kiểm tra việc chấp hành pháp luật về giá, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về giá để đảm bảo tính khách quan, minh bạch và phát hiện, ngăn chặn các hành vi tăng giá bất hợp lý góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô.../.