Nhiều dư địa gia tăng hàm lượng xuất xứ Việt Nam xuất khẩu sang EU

20% kim ngạch xuất khẩu sang EU có chứng nhận xuất xứ

Tại tọa đàm Gia tăng hàm lượng xuất xứ Việt Nam xuất khẩu sang EU trong EVFTA diễn ra ngày 9/12, bà Trịnh Thị Thu Hiền - Trưởng phòng Xuất xứ hàng hóa, Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương) cho biết, 20% kim ngạch của các lô hàng xuất khẩu đi EU được cấp giấy chứng nhận xuất xứ trong khuôn khổ EVFTA, với tổng giá trị kim ngạch khoảng 18,7 tỷ USD trong hai năm đầu thực hiện hiệp định là kết quả đáng ghi nhận.

Sản xuất giày xuất khẩu. Ảnh: TL

Hàng hóa được cấp C/O chủ yếu được xuất khẩu sang các thị trường có cảng biển hoặc là các trung tâm phân phối của Châu Âu, ví dụ như Bỉ, Đức, Hà Lan và Pháp... Ví dụ, hàng hóa được C/O xuất khẩu đi thị trường Đức đã đạt 3,2 tỷ USD trong hai năm đầu thực hiện EVFTA, cấp đi Bỉ là 3,5 tỷ USD.

Bà Hiền cũng chia sẻ thêm, 20% kim ngạch hàng hóa được cấp C/O mẫu EUR.1 không có nghĩa là 80% kim ngạch còn lại đang phải chịu thuế cao. Có những dòng thuế trong WTO đã bằng 0, không cần phải có giấy chứng nhận xuất xứ.

Đại diện cho cộng đồng doanh nghiệp (DN), bà Phan Thị Thanh Xuân - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Da giày - Túi xách Việt Nam bình luận: “Hiệp định EVFTA đã có tác động lớn tới xuất khẩu của ngành da giày. Trước khi Hiệp định EVFTA có hiệu lực thì tỷ trọng thị trường EU của ngành da giày chỉ chiếm khoảng 22-23%, song sau khi hiệp định có hiệu lực, tỷ trọng này đã nâng lên 26%".

Đặc biệt, trong hai năm vừa qua, khi ngành da giày chịu tác động của đại dịch Covid-19, hầu như xuất khẩu hàng hóa vào các thị trường đều suy giảm. Nhờ Hiệp định EVFTA, ngành da giày vẫn duy trì được xuất khẩu vào thị trường EU. 9 tháng/2022, mức độ tăng trưởng của thị trường EVFTA khá tốt với mức độ 15% và hầu như mức độ tăng trưởng xuất khẩu vào các thị trường trong khối EVFTA đều tăng ở mức 15 - 20%.

Tận dụng quy định mới khi tham gia EVFTA

Tại tọa đàm, bà Trịnh Thị Thu Hiền cho hay, từ ngày 1/1/2023, khi GSP hết hiệu lực, cơ chế chứng nhận xuất xứ đối với hàng xuất khẩu đi EU sẽ thay đổi. Theo đó, từ ngày 1/1/2023, cơ chế chứng nhận xuất xứ đối với hàng đi EU sẽ theo quy định và theo cơ chế chứng nhận xuất xứ trong khuôn khổ EVFTA. Cụ thể, đối với những lô hàng có trị giá từ 6.000 Euro trở xuống, doanh nghiệp sẽ thực hiện tự chứng nhận xuất xứ đối với những lô hàng đó, không cần phải có văn bản chấp thuận của Bộ Công thương.

Nhiều dư địa gia tăng hàm lượng xuất xứ Việt Nam xuất khẩu sang EU trong EVFTA. Ảnh: Nguyễn Vân

Đối với những lô hàng trên 6.000 Euro, DN sẽ thực hiện nộp bộ hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận xuất xứ mẫu EUR.1 trong khuôn khổ EVFTA đối với các lô hàng xuất khẩu đi EU.

Tuy nhiên với quy định này, các chuyên gia kinh tế cho rằng, DN cần lưu ý, không phải cứ hàng từ 6.000 Euro trở xuống thì bắt buộc phải tự chứng nhận xuất xứ mà DN hoàn toàn có quyền quyết định. Trong trường hợp nếu như DN vẫn muốn có chứng từ C/O EUR.1 thì DN vẫn nộp một bộ hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận xuất xứ đối với những lô hàng dưới 6.000 Euro trở xuống, tương tự như hồ sơ đề nghị cấp đối với lô hàng trên 6.000 Euro.

DN cũng cần lưu ý, khi hàng hóa có giấy chứng nhận xuất xứ hay có những chứng từ tự chứng nhận xuất xứ thì không phải nộp các chứng từ đó cho cơ quan hải quan nước nhập khẩu đã là xong, mà sau đó còn liên quan đến kiểm tra sau thông quan của hải quan nước nhập khẩu, hậu kiểm.