Thị trường trái phiếu doanh nghiệp mở lối cho vốn dài hạn vào hạ tầng Chính sách đồng bộ và thực tiễn chuẩn hóa mở lối cho trái phiếu doanh nghiệp phát triển bền vững

Phát hành khởi sắc, mua lại tăng cao

Tính đến cuối tháng 6/2025, thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) tiếp tục ghi nhận sự cải thiện cả về quy mô lưu hành lẫn hoạt động phát hành mới. Theo dữ liệu từ FiinGroup, tổng giá trị TPDN đang lưu hành đạt khoảng 1,35 triệu tỷ đồng, tăng 3,7% so với tháng trước và tăng 10,5% so với cùng kỳ năm 2024. Mức tăng trưởng này chủ yếu đến từ sự hồi phục của hoạt động phát hành mới, đặc biệt là trong ngành ngân hàng. Đồng thời, khối lượng đáo hạn giảm mạnh 31,6% so với cùng kỳ, góp phần làm giảm áp lực thanh khoản trên thị trường.

Dư nợ trái phiếu phát hành riêng lẻ tiếp tục chiếm ưu thế, đạt gần 1,2 triệu tỷ đồng vào cuối tháng 6/2025, chiếm 88,6% tổng giá trị TPDN lưu hành và tăng 4,3% so với tháng trước. Trong khi đó, giá trị trái phiếu phát hành ra công chúng lại giảm nhẹ 0,8% xuống còn 154,8 nghìn tỷ đồng, do tác động từ việc một số lô trái phiếu được mua lại trước hạn.

Phát hành trái phiếu tăng mạnh tạo lực đẩy cho thị trường
Hoạt động phát hành nhóm Phi tài chính tiếp tục có tín hiệu hồi phục.

Hoạt động phát hành mới trong tháng 6 đạt quy mô 123,7 nghìn tỷ đồng, tăng 78,8% so với tháng 5 và tăng 64,3% so với cùng kỳ năm trước, đánh dấu mức cao nhất theo tháng kể từ tháng 1/2022. Động lực chủ yếu vẫn đến từ các ngân hàng, với toàn bộ giao dịch được thực hiện qua hình thức phát hành riêng lẻ.

Tính chung 6 tháng, tổng giá trị mua lại trước hạn đạt gần 123,3 nghìn tỷ đồng, tăng 31% so với cùng kỳ. Các tổ chức tín dụng đóng góp hơn một nửa với quy mô 75,7 nghìn tỷ đồng, tăng 47% so với cùng kỳ.

Không có đợt phát hành công chúng nào được ghi nhận trong tháng 6, đánh dấu tháng thứ hai liên tiếp kênh này vắng bóng. Tuy nhiên, ở nhóm phi ngân hàng, một số ngành như du lịch và giải trí, hóa chất và xây dựng đã bắt đầu quay lại thị trường.

Lũy kế 6 tháng đầu năm, tổng giá trị TPDN phát hành đạt khoảng 266,8 nghìn tỷ đồng, tăng 73% so với cùng kỳ năm 2024. Ngành Ngân hàng chiếm tỷ trọng áp đảo 75% với giá trị phát hành 199,3 nghìn tỷ đồng, tăng tới 109% so với cùng kỳ. Trong khi đó, khối phi ngân hàng huy động 67,5 nghìn tỷ đồng, tăng 14,6%.

Hoạt động mua lại trước hạn cũng diễn ra sôi động trong tháng 6, với tổng giá trị mua lại đạt 62,9 nghìn tỷ đồng, tăng gấp gần ba lần so với tháng trước và tăng 139% so với cùng kỳ, mức cao nhất trong vòng ba năm trở lại đây.

Ngành ngân hàng tiếp tục dẫn đầu với 86,8% tổng giá trị mua lại, nhờ lợi thế về chi phí vốn thấp và nhu cầu tái cấu trúc danh mục huy động để phục vụ tăng trưởng tín dụng. Một số ngân hàng lớn thực hiện các giao dịch mua lại đáng chú ý với tổng giá trị lên đến hàng chục nghìn tỷ đồng. Trong khi đó, hoạt động mua lại của khối phi ngân hàng giảm 25,1% so với tháng trước, chủ yếu do bất động sản thu hẹp quy mô giao dịch.

Áp lực đáo hạn còn hiện hữu

Nhóm phi ngân hàng trong tháng 6 đã huy động gần 25,2 nghìn tỷ đồng, tăng 21,5% so với tháng trước. Một số ngành có hoạt động phát hành trở lại như du lịch và giải trí (4,2 nghìn tỷ đồng), hóa chất (460 tỷ đồng), xây dựng (320 tỷ đồng). Bất động sản phát hành 13,3 nghìn tỷ đồng, tăng nhẹ so với tháng trước.

Phát hành trái phiếu tăng mạnh tạo lực đẩy cho thị trường
Ngành Bất động sản được dự báo đối mặt áp lực đáo hạn lớn trong tháng 8/2025.

Tính chung 6 tháng, nhóm phi ngân hàng phát hành 67,5 nghìn tỷ đồng trái phiếu, tăng 14,6% so với cùng kỳ, đạt gần 40% quy mô phát hành cả năm 2024. Trong đó, riêng nhóm Bất động sản huy động 38,5 nghìn tỷ đồng, tăng nhẹ 2% so với cùng kỳ dù chỉ mới tái khởi động phát hành từ tháng 4/2025.

Lũy kế 6 tháng, giá trị mua lại trước hạn của nhóm phi ngân hàng đạt 47,5 nghìn tỷ đồng, tăng 11% so với cùng kỳ. Trong đó, bất động sản vẫn chiếm tỷ trọng lớn, khoảng 59%, tương đương 28 nghìn tỷ đồng, tăng 6%.

Về hoạt động mua lại, các doanh nghiệp phi ngân hàng đã mua lại trước hạn 8,3 nghìn tỷ đồng trong tháng 6, giảm mạnh so với tháng trước do bất động sản chỉ chiếm 3 nghìn tỷ đồng, giảm 72%.

Bên cạnh đó, dữ liệu cập nhật đến ngày 17/7 cho thấy, các tổ chức phát hành đã thanh toán tổng cộng 91,4 nghìn tỷ đồng tiền gốc và lãi trái phiếu từ đầu năm, chiếm khoảng 32% nghĩa vụ tài chính cả năm. Tuy nhiên, áp lực đáo hạn dự kiến tăng mạnh trong nửa cuối năm.

Riêng tháng 8/2025, dòng tiền thanh toán gốc trái phiếu của nhóm phi ngân hàng dự kiến đạt 27,4 nghìn tỷ đồng, tăng 51,7% so với tháng 7, trong đó bất động sản tiếp tục chiếm áp đảo với 17,5 nghìn tỷ đồng, gấp gần bốn lần mức trung bình 7 tháng đầu năm.

Tổng dòng tiền đáo hạn gốc ở nhóm phi ngân hàng trong nửa cuối năm 2025 ước tính khoảng 101,9 nghìn tỷ đồng, cao gấp đôi nửa đầu năm, trong đó bất động sản chiếm khoảng 64%, tương đương 65,3 nghìn tỷ đồng. Ngoài gốc, nghĩa vụ thanh toán lãi cũng gia tăng, với 6,6 nghìn tỷ đồng dự kiến trong tháng 8, tăng 22,8% so với tháng trước.

Bất động sản tiếp tục đứng đầu với 4,2 nghìn tỷ đồng, chiếm 63% tổng nghĩa vụ lãi trong tháng. Các ngành còn lại gồm dịch vụ tài chính, du lịch và giải trí, tiện ích, và xây dựng. Ước tính trong nửa cuối năm, nhóm phi ngân hàng sẽ phải chi khoảng 34 nghìn tỷ đồng để thanh toán lãi, cao hơn 14% so với nửa đầu năm, riêng bất động sản chiếm hơn 54%.

Hoạt động giao dịch trên thị trường thứ cấp cũng có sự cải thiện. Trong tháng 6, tổng giá trị giao dịch đạt khoảng 137 nghìn tỷ đồng, tương đương 6,5 nghìn tỷ đồng/ngày, tăng 13,4% so với tháng trước, nhưng vẫn giảm 12,4% so với cùng kỳ.

Tính từ đầu năm, giá trị giao dịch bình quân đạt 5,5 nghìn tỷ đồng/ngày, tăng 13% so với cùng kỳ. Giao dịch chủ yếu tập trung ở trái phiếu của nhóm ngân hàng và bất động sản, chiếm hơn 70% tổng giá trị, trong đó kỳ hạn ngắn từ 1 đến 3 năm chiếm tỷ trọng lớn./.