Quản lý, thu thuế thương mại điện tử nhiều tín hiệu khởi sắc

Nhà cung cấp nước ngoài đã chủ động kê khai, nộp thuế

Chia sẻ về kết quả đạt được trong công tác quản lý thuế hoạt động thương mại điện tử (TMĐT) và kinh doanh trên nền tảng số, bà Nguyễn Thị Lan Anh - Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp vừa và nhỏ, hộ kinh doanh và cá nhân (Tổng cục Thuế) cho biết, hiện số thu từ hoạt động này thông qua các tổ chức tại Việt Nam khai thay, nộp thay thuế nhà thầu, từ năm 2018 đến ngày 29/6/2022 đạt 5.432 tỷ đồng, tốc độ thu bình quân đạt 130%, số thu trung bình đạt khoảng 1.200 tỷ đồng/năm.

Trong đó, số thu năm 2018 đạt 770 tỷ đồng; năm 2019 đạt 1.167 tỷ đồng; năm 2020 đạt 1.143 tỷ đồng; năm 2021 có số thu lớn nhất đạt 1.591 tỷ đồng.

Bán hàng trực tuyến đang trở thành xu hướng của các doanh nghiệp trong giai đoạn hiện nay. Ảnh: Thu Dung

6 tháng đầu năm 2022, số thu đạt gần 760 tỷ đồng, bằng 48% so với số thu năm 2021. Bà Nguyễn Thị Lan Anh cho hay, một số nhà cung cấp nước ngoài đã chủ động kê khai, nộp thuế trực tiếp trên Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế, tiêu biểu như: Facebook nộp 2.071 tỷ đồng; Google nộp 2.034 tỷ đồng; Microsoft nộp 692 tỷ đồng.

Cũng theo bà Lan Anh, kể từ khi Cổng thông tin điện tử dành cho nhà cung cấp nước ngoài của Tổng cục Thuế được khai trương, đã có nhiều nhà cung cấp nước ngoài lớn đăng ký nộp thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN), thuế giá trị gia tăng (GTGT) trực tiếp qua cổng, điển hình như: Facebook (Meta), Microsoft, Tiktok, Netflix. Số thuế đã được kê khai, nộp trực tiếp trên cổng tại kỳ kê khai quý I/2022, Microsoft đã nộp 0,5 triệu USD, Tiktok đã nộp 34,5 tỷ đồng, Netflix đã nộp 7,8 tỷ đồng và Facebook sẽ nộp thuế trên toàn bộ doanh thu (từ tổ chức và cá nhân) vào quý II/2022.

Thông tin về tình hình quản lý thu thuế đối với các tổ chức, cá nhân Việt Nam có thu nhập từ cung cấp dịch vụ số xuyên biên giới, hoạt động kinh doanh TMĐT, bà Lan Anh cho biết, lũy kế từ 2018 đến hết tháng 5/2022, cơ quan thuế đã thu được từ xử lý vi phạm, chống thất thu khoảng 782 tỷ đồng (5 tháng đầu năm 2022 đạt 220 tỷ đồng). Trong đó có một số cục thuế có số thu lớn như: Cục Thuế TP. Hà Nội số thu khoảng 358 tỷ đồng, Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh thu khoảng 146 tỷ đồng, Cục Thuế Đà Nẵng thu khoảng 67 tỷ đồng.

Áp dụng trí tuệ nhân tạo để xử lý dữ liệu, quản lý thuế

Ngoài tăng cường các biện pháp quản lý, ngành Thuế đã chú trọng thanh tra, kiểm tra. Cụ thể, đối với doanh nghiệp (DN) trong nước là chủ sở hữu sàn TMĐT, cơ quan thuế đã ban hành và tiến hành kiểm tra tại trụ sở người nộp thuế (NNT) đối với 5 DN; đã kết thúc kiểm tra 2 DN, trong đó có 1 DN đã ban hành quyết định xử lý, tổng số xử lý giảm lỗ, truy thu và xử phạt 64,8 tỷ đồng.

Đối với DN là trung gian thanh toán, cơ quan thuế đã ban hành và tiến hành thanh tra, kiểm tra tại 3 DN; đã kết thúc thanh tra, kiểm tra 2 DN, trong đó 1 DN đã ban hành quyết định xử lý, tổng số xử lý truy thu và xử phạt 9,2 tỷ đồng.

Đối với DN là công ty đối tác nước ngoài tại Việt Nam, cơ quan thuế đã ban hành và đang tiến hành kiểm tra tại trụ sở NNT đối với 1 DN; đã kết thúc thanh tra, kiểm tra 1 DN, đã ban hành quyết định xử lý, tổng số truy thu và phạt 24,3 tỷ đồng.

Đề cập đến nhiệm vụ trong thời gian tới, bà Nguyễn Thị Lan Anh cho hay, ngành Thuế tập trung hoàn thiện quy định pháp luật về thuế để tăng cường trách nhiệm của chủ sở hữu sàn TMĐT trong việc khai thuế, nộp thuế thay cho người bán hàng hóa, dịch vụ thông qua sàn TMĐT. Đề xuất sửa đổi, bổ sung đối với văn bản quy phạm pháp luật chuyên ngành để đảm bảo căn cứ pháp lý thống nhất trong quản lý hoạt động TMĐT.

Đồng thời, ngành Thuế tiếp tục hiện đại hóa công tác quản lý thuế; nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin để kết nối, lưu trữ thông tin nhằm hỗ trợ, kết nối với NNT (nhà cung cấp nước ngoài, sàn TMĐT,...) theo hình thức điện tử trực tiếp tại Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế.

Cùng với đó, xây dựng cơ sở dữ liệu để quản lý rủi ro đối với TMĐT; áp dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để xử lý dữ liệu, đưa ra các cảnh báo đối với trường hợp vượt ngưỡng rủi ro và đề xuất các biện pháp quản lý thuế theo rủi ro đối với hoạt động TMĐT.

Ngoài ra, Tổng cục Thuế đang nghiên cứu một số ý kiến đề xuất tăng cường quản lý thuế hoạt động TMĐT, điển hình như ý kiến đề xuất thu thuế GTGT tại nguồn đối với các giao dịch TMĐT... Tuy nhiên, để thực hiện được giải pháp này cần củng cố cơ sở pháp lý như sửa đổi Luật Thuế GTGT, Luật Thuế TNCN, Luật Quản lý thuế và các văn bản hướng dẫn thi hành. Do đó, trong thời gian chưa sửa đổi các quy định pháp luật về thuế, để có thể thực hiện khấu trừ thuế GTGT, khai thuế, nộp thuế tại nguồn thì sẽ triển khai xây dựng hệ thống thu thập, lưu trữ, phân tích, xử lý dữ liệu lớn, áp dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) để thu thập thông tin của các tổ chức, cá nhân có tiến hành một phần hoặc toàn bộ quy trình mua bán hàng hóa, dịch vụ trên sàn TMĐT và các giao dịch thanh toán đối với dịch vụ số xuyên biên giới ngay khi phát sinh giao dịch để quản lý thuế kịp thời, hiệu quả.

Tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành, tổ chức, hiệp hội có liên quan để trao đổi, kết nối thông tin và hoàn thiện việc sửa đổi chính sách, pháp luật, tăng cường công tác quản lý TMĐT.