Tập trung tháo gỡ khó khăn trong xử lý trụ sở công khi sắp xếp đơn vị hành chính

Các địa phương đã tích cực vào cuộc

Tai hội nghị, ông Trần Văn Quân - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương cho biết, trong quá trình sắp xếp lại đơn vị hành chính, tỉnh Hải Dương sáp nhập với TP. Hải Phòng, Trung tâm hành chính đặt tại Hải Phòng. UBND tỉnh Hải Dương đã chỉ đạo Sở Tài chính phối hợp với các cơ quan rà soát, tính toán phương án sử dụng nhà, đất đảm bảo hiệu quả, tiết kiệm, tránh lãng phí.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Bùi Văn Khắng phát biểu chỉ đạo hội nghị.

Về trụ sở cơ quan, tỉnh thực hiện sắp xếp theo chỉ đạo trung ương. Theo đó, ưu tiên sử dụng trụ sở đảm bảo điều kiện, bố trí lại cho các xã, đơn vị sự nghiệp, công an cấp xã, trường học, y tế, thiết chế văn hóa hoặc hoán đổi cho cơ quan trung ương. Những cơ sở dôi dư sẽ xử lý theo quy định.

Tại Hải Phòng, ông Trần Xuân Toàn - Phó Giám đốc Sở Tài chính Hải Phòng cho biết, thành phố đã xây dựng phương án phân bổ lại trụ sở trên cơ sở gắn với lộ trình tinh giản biên chế và kiện toàn cơ cấu tổ chức bộ máy. Nguyên tắc chung là mỗi đơn vị chỉ sử dụng một trụ sở chính phù hợp với biên chế được giao, tránh tình trạng dồn nhiều đơn vị vào cùng một trụ sở hoặc tồn tại quá nhiều cơ sở nhỏ lẻ tại cùng một khu vực.

“Hiện trên địa bàn TP. Hải Phòng có khoảng 183 cơ sở nhà, đất dôi dư ở cấp xã cần được xử lý. Trong số này, một phần sẽ được chuyển giao cho lực lượng công an hoặc quân đội cấp xã sử dụng làm nơi làm việc; một số cơ sở sẽ được tận dụng để xây dựng trung tâm hành chính mới hoặc sử dụng vào mục đích đặc thù. Các trụ sở cấp xã còn lại sau khi sáp nhập, hợp nhất đơn vị hành chính nếu không còn phù hợp sẽ được xem xét để hoán đổi hoặc xử lý theo phương án tổng thể” – ông Toàn cho biết.

Cũng theo ông Toàn, việc sắp xếp lại hệ thống cơ sở vật chất này được thành phố xác định sẽ hoàn tất trong vòng 3 năm theo lộ trình cụ thể. Đặc biệt sẽ ưu tiên xử lý những cơ sở đã hoàn thiện hồ sơ pháp lý và có đơn vị đề xuất phương án sử dụng lại. Đồng thời, tiến hành phân loại rõ từng nhóm cơ sở theo các hình thức như tiếp tục sử dụng, chuyển giao, thu hồi, thanh lý… để có hướng xử lý phù hợp, đảm bảo hiệu quả sử dụng và tránh lãng phí tài sản công.

Nhiều khó khăn cũng được chỉ ra

Tại Hội nghị, đại diện các địa phương cũng báo cáo rõ những khó khăn vướng mắc cụ thể trong quá trình sắp xếp, bố trí, xử lý trụ sở, dự án, công trình khi sắp xếp tinh gọn bộ máy.

Bà Nguyễn Thị Thoa - Phó Cục trưởng Cục Quản lý công sản, Bộ Tài chính hướng dẫn các địa phương cách rà soát, cập nhật tài sản công khi thực hiện sắp xếp lại đơn vị hành chính.

Cụ thể như tại Hải Dương, quá trình triển khai còn gặp nhiều khó khăn. Theo đó, việc phê duyệt phương án xử lý tài sản công chưa rõ cấp thẩm quyền, trong khi đề án hành chính cấp xã đã trình Thủ tướng Chính phủ. Cùng với đó là các vướng mắc trong xử lý nhà, đất công như: Pháp luật đấu thầu chưa quy định tính tài sản trên đất vào giá trị gói thầu; pháp luật đất đai không quy định đấu giá quyền sử dụng đất trả tiền thuê hàng năm. Đối với tài sản như nhà văn hóa, sân vận động… không còn nhu cầu, việc khấu trừ giá trị vào tiền thuê đất khi chuyển mục đích sử dụng còn chưa rõ do chưa có công thức xác định giá trị quyền sử dụng đất nông nghiệp.

Theo đại diện tỉnh Hải Dương, thực tế, đang tồn tại hai mức giá đất nông nghiệp: giá bồi thường của Nhà nước (kèm hỗ trợ) và giá chuyển nhượng thực tế cao hơn nhiều lần. Điều này dẫn đến khó khăn trong xác định giá trị quyền sử dụng đất, ảnh hưởng đến quyền lợi của nhà đầu tư nếu không được làm rõ.

Phó Giám đốc Sở Tài chính Hải Phòng cũng nêu khó khăn địa phương đang gặp phải, đó là việc sáp nhập, hợp nhất tổ chức bộ máy theo chỉ đạo của trung ương kéo theo yêu cầu phải điều chỉnh, sắp xếp lại hệ thống cơ sở hạ tầng phục vụ hoạt động hành chính và quản lý nhà nước. Tuy nhiên, quá trình này vẫn gặp một số khó khăn do chưa có sự phối hợp đồng bộ giữa các cấp, ngành.

“Hiện nay, một số cơ quan trung ương vẫn chưa đưa ra đề xuất cụ thể về nhu cầu sử dụng trụ sở, khiến địa phương gặp khó khăn trong việc bố trí hợp lý cơ sở vật chất. Bên cạnh đó, một số đơn vị dù có nhu cầu sử dụng nhà, đất nhưng chưa phối hợp đầy đủ với thành phố để hoàn thiện phương án xử lý, gây chậm trễ trong triển khai”- ông Toàn cho biết.

Đại biểu tham dự hội nghị.

Ông Nguyễn Lê Huy - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hưng Yên cũng cho biết về những khó khăn hiện tỉnh đang gặp phải. Theo ông Huy, trong quá trình triển khai, tỉnh Hưng Yên luôn bám sát các nội dung và định hướng xây dựng phương án sắp xếp, bố trí xử lý tài sản công theo hướng dẫn của Chính phủ và Bộ Tài chính.

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện còn một số khó khăn, vướng mắc như: Việc sắp xếp lại, xử lý trụ sở phụ thuộc vào nhiều yếu tố, mất nhiều thời gian nên trong thời gian đầu sau sáp nhập, tỉnh Hưng Yên đề xuất sử dụng đồng thời trụ sở của cả 2 tỉnh (cũ) để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho bộ máy hành chính cấp tỉnh mới đi vào hoạt động; chắc chắn sẽ dẫn đến phát sinh một số khoản kinh phí để cải tạo sửa chữa trụ sở (do tính chất, đặc điểm, quy mô của nhiều các trụ sở cũ trước khi sáp nhập không phù hợp với tính chất, đặc điểm, quy mô trụ sở đơn vị hành chính mới) và hoạt động để vận hành bộ máy chính quyền mới.

Bên cạnh đó, các dự án công trình trụ sở (đang thực hiện hoặc đã được quyết định chủ trương đầu tư) đang tạm dừng, cũng cần có phương án cụ thể để xử lý các dự án này, cũng như phải có phương án đảm bảo nguồn kinh phí để bảo vệ, bàn giao, tiếp nhận tài sản dự án, không để thất thoát, lãng phí. Đồng thời, trong thời gian đầu sau sáp nhập, tỉnh Hưng Yên có thể vẫn phải sử dụng đồng thời trụ sở của các xã (cũ), do đó sẽ dẫn đến phát sinh một số khoản kinh phí hoạt động để vận hành bộ máy chính quyền mới…

Đưa ra phương án tháo gỡ khó khăn

Thứ trưởng Bùi Văn Khắng cho biết, việc rà soát, sắp xếp, xử lý trụ sở, công trình, dự án là vấn đề khó, phức tạp nhưng không thể không làm. Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều chỉ đạo về vấn đề này. Bộ Tài chính cũng đã có nhiều văn bản hướng dẫn. Tuy nhiên, thực tế hết sức phong phú và kết quả phụ thuộc chủ yếu vào nhận thức đúng, quyết tâm cao, hành động quyết liệt, hiệu quả.

Thứ trưởng đã ghi nhận và biểu dương các địa phương đã tích cực triển khai xây dựng phương án sắp xếp, xử lý tài sản khi sắp xếp đơn vị hành chính. Tuy nhiên, theo Thứ trưởng, vẫn còn một số địa phương còn chậm trong việc triển khai thực hiện; số lượng nhà, đất dôi dư còn nhiều.

Để bảo đảm việc xử lý tài sản cũng như việc triển khai thực hiện các dự án đầu tư công trình trụ sở được tiết kiệm, hiệu quả sau khi sắp xếp đơn vị hành chính, Thứ trưởng Bùi Văn Khắng đã đề nghị các địa phương tiếp tục quan tâm tập huấn, hướng dẫn, quán triệt và chỉ đạo thực hiện đầy đủ, nghiêm túc các chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Thủ tướng Chính phủ và các văn bản quy phạm pháp luật, hướng dẫn của Bộ Tài chính trong việc sắp xếp, xử lý tài sản khi sắp xếp tổ chức bộ máy, sắp xếp đơn vị hành chính.

Chỉ đạo các cơ quan chức năng rà soát, tổng hợp đầy đủ các trụ sở, tài sản công hiện đang quản lý, các dự án đầu tư công trình trụ sở đang thực hiện hoặc đã được đưa vào kế hoạch đầu tư công trung hạn, được phê duyệt chủ trương đầu tư nhưng chưa triển khai; trên cơ sở đó xây dựng phương án sắp xếp, xử lý tài sản, đề xuất việc triển khai thực hiện đối với các dự án, công trình bị ảnh hưởng bởi sắp xếp đơn vị hành chính. Trong đó, lưu ý quán triệt việc thực hiện xây dựng phương án sắp xếp, xử lý tài sản đồng thời với việc xây dựng Đề án sắp xếp đơn vị hành chính, theo tinh thần “vừa chạy vừa xếp hàng”.

Đặc biệt Thứ trưởng lưu ý các địa phương xây dựng kế hoạch xử lý đối với các cơ sở nhà, đất dôi dư phải bảo đảm 6 rõ như chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ: rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm, rõ thẩm quyền; đồng thời, thường xuyên cập nhật các cơ sở nhà, đất dôi dư phát sinh mới để bổ sung vào kế hoạch.