Thanh Hóa huy động nguồn lực, giảm nghèo bền vững

Đồng bộ giải pháp, phát huy nội lực

Thời gian qua, Thanh Hóa đã khai thác một cách đồng bộ các nguồn lực, thực hiện hiệu quả các chương trình mục tiêu quốc gia nhằm xóa đói giảm nghèo bền vững.

Theo số liệu tổng hợp, tổng nguồn vốn thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025 trên địa bàn tỉnh đạt hơn 4.088 tỷ đồng, trong đó ngân sách Trung ương chiếm 3.611 tỷ đồng, bao gồm 1.640 tỷ đồng vốn đầu tư phát triển và 1.971 tỷ đồng vốn sự nghiệp; ngoài ra, 476,7 tỷ đồng được huy động từ các nguồn hợp pháp khác, phản ánh sự tham gia tích cực của doanh nghiệp, tổ chức và cộng đồng dân cư.

Nguồn vốn này được phân bổ tập trung vào 7 nhóm dự án lớn, trong đó nổi bật là đầu tư hạ tầng kinh tế - xã hội vùng nghèo, xã đặc biệt khó khăn, bãi ngang ven biển và hải đảo (chiếm 46% tổng vốn); hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo (28%); phát triển sinh kế và mô hình giảm nghèo gắn với sản xuất nông nghiệp (20%); phần còn lại dành cho đào tạo nghề, truyền thông, giám sát và nâng cao năng lực cán bộ cơ sở.

Nhờ phân bổ vốn có trọng tâm, trọng điểm, đến tháng 9/2025, toàn tỉnh đã giải ngân hơn 2.365 tỷ đồng, đạt 52% kế hoạch giai đoạn, trong đó vốn đầu tư phát triển đạt 69%, vốn sự nghiệp đạt 38% và vốn xã hội hóa đạt 100%.

Các dự án hạ tầng thiết yếu đạt hiệu quả rõ rệt: hơn 1.157 tỷ đồng được giải ngân cho đường giao thông liên thôn, trường học bán trú, trạm y tế, hệ thống nước sinh hoạt tập trung, giúp hàng chục nghìn hộ nghèo ở Quan Sơn, Quan Hóa, Mường Lát, Như Xuân, Bá Thước... có điều kiện sinh hoạt và học tập tốt hơn.

Thanh Hóa phấn đấu đến năm 2030 sẽ không còn huyện nghèo. Ảnh: Quỳnh Trâm

Giảm nghèo gắn với phát triển sinh kế

Song song với đầu tư hạ tầng, tỉnh chú trọng tạo sinh kế bền vững. Từ năm 2021 đến nay, hơn 950 mô hình hỗ trợ sản xuất được triển khai; trên 80% lao động nghèo được đào tạo nghề; gần 12.000 lao động nghèo, cận nghèo và hộ mới thoát nghèo được kết nối việc làm.

Giai đoạn 2021 - 2024, hơn 9.500 hộ nghèo và cận nghèo được hỗ trợ xây dựng nhà ở kiên cố. Dấu ấn đặc biệt là Cuộc vận động “Hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, gia đình chính sách, hộ khó khăn về nhà ở” giai đoạn 2024 - 2025. Sau 16 tháng triển khai, tỉnh đã xóa nhà tạm, dột nát cho 14.780 hộ, trong đó hơn 81% là đồng bào dân tộc thiểu số. Tổng kinh phí huy động hơn 1.600 tỷ đồng, thể hiện tinh thần đoàn kết và sự đồng hành của cả cộng đồng.

Ông Đầu Thanh Tùng - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa cho biết, các chương trình giảm nghèo đều hướng đến mục tiêu tăng cường sinh kế, thúc đẩy sản xuất theo chuỗi giá trị, phát triển hợp tác xã, tổ hợp tác và thu hút doanh nghiệp đầu tư vào miền núi.

Bên cạnh đó, công tác huy động nguồn lực xã hội hóa được triển khai tích cực, quỹ “Vì người nghèo” các cấp huy động hơn 226 tỷ đồng, hỗ trợ xây dựng và sửa chữa gần 3.000 nhà Đại đoàn kết. Các doanh nghiệp đóng góp hơn 260 tỷ đồng triển khai công trình dân sinh, mô hình sản xuất; người dân tham gia các dự án với kinh phí hơn 514 tỷ đồng.

Nguồn tín dụng ưu đãi cũng góp phần quan trọng trong giảm nghèo, tổng dư nợ tín dụng chính sách đạt 14.588 tỷ đồng, tăng gần 3.800 tỷ đồng so với năm 2021, giúp hơn 252.000 hộ nghèo, cận nghèo và đối tượng chính sách tiếp cận vốn vay phát triển sản xuất, tạo việc làm và nâng cao thu nhập.

Bước sang giai đoạn 2026 - 2030, tỉnh Thanh Hóa định hướng chuyển trọng tâm chính sách từ “hỗ trợ trực tiếp” sang “tạo sinh kế bền vững”, coi người dân là trung tâm, chủ thể của quá trình phát triển. Mục tiêu đặt ra là giảm nghèo đa chiều, bao trùm, chú trọng chất lượng nguồn nhân lực và khả năng tự chủ kinh tế hộ gia đình. Tỉnh cũng kiến nghị Trung ương sớm ban hành chuẩn nghèo đa chiều quốc gia mới và hướng dẫn rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo để bảo đảm đồng bộ giữa các vùng.

Đặc biệt, Thanh Hóa đề xuất cho phép kéo dài thời gian giải ngân vốn năm 2025 sang 2026 để hoàn thành toàn bộ các dự án chuyển tiếp, đồng thời tiếp tục ưu tiên đầu tư cho khu vực miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và vùng ven biển, những nơi vẫn còn hạn chế về hạ tầng, sinh kế và khả năng tiếp cận dịch vụ xã hội cơ bản.

Tỉnh cũng xác định công tác giảm nghèo giai đoạn mới phải gắn liền với chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo và khoa học công nghệ. Các mô hình nông nghiệp thông minh, thương mại điện tử nông thôn, truy xuất nguồn gốc nông sản, thanh toán không dùng tiền mặt… sẽ được khuyến khích mở rộng, góp phần giúp người dân nâng cao năng suất, giảm chi phí và tăng khả năng kết nối thị trường.