Trụ cột của mô hình đô thị biển ESG++: Giao thông xanh tốc độ cao

Chia sẻ tại Tọa đàm "Giao thông xanh tốc độ cao và giá trị cộng đồng của đô thị biển Cần Giờ" do Viện Nghiên cứu Bất động sản Việt Nam, Tạp chí điện tử Bất động sản Việt Nam phối hợp cùng Vinhomes tổ chức sáng nay, PGS.TS. Nguyễn Hồng Thái - Phó Chủ tịch Hội Kinh tế Vận tải Đường sắt Việt Nam, Trưởng khoa Vận tải - Kinh tế, Trường Đại học Giao thông Vận tải cho hay, sự phát triển của Cần Giờ đã rõ là tạo ra đô thị xanh nằm trong TP. Hồ Chí Minh và hướng ra biển.

Đô thị biển này sẽ tạo ra sức hấp dẫn cực kỳ lớn đối với cộng đồng. Và giao thông là một trong những điểm nhấn quan trọng tạo ra lực hút mạnh mẽ.

Khi Cần Giờ được kết nối với khu vực trung tâm bằng giao thông xanh tốc độ cao, với thời gian di chuyển nhanh khoảng 15 phút thì sẽ thay đổi quan điểm của cư dân, nhà đầu tư rằng, yếu tố vị trí không còn là khoảng cách, mà là thời gian đi lại là bao lâu.

Ở môi trường xanh, đi lại bằng phương tiện xanh một cách nhanh chóng sẽ giảm sự đắn đo, cân nhắc, đặc biệt sẽ giảm áp lực dân cư vùng lõi, giúp dịch chuyển dân cư từ vùng lõi ra khu vực phát triển mới.

Khi nội đô chi phí đắt đỏ, quỹ đất hạn chế, thì sẽ có dịch chuyển. Giao thông sẽ giúp rút ngắn và kết nối môi trường sống với quá trình học tập làm việc của gia đình từ vùng vệ tinh vào lõi trung tâm. Đó là sự thay đổi nhận thức cực kỳ lớn.

Ở một góc độ khác, PGS.TS. Nguyễn Hồng Thái chỉ ra rằng, “giao thông xanh tốc độ cao là cặp chìa khóa mở ra tăng trưởng mà không đánh đổi”. Tốc độ cao khi được “nén” thời gian di chuyển xuống mức có thể quản trị được khoảng cách kinh tế - xã hội, kết hợp với yếu tố xanh - giảm phát thải, hạn chế xâm lấn và ưu tiên phương tiện sạch sẽ giúp mô hình phát triển không trở thành “đại công trường bê tông”, mà giữ được bản sắc và sinh thái.

Trụ cột của mô hình đô thị biển ESG++: Giao thông xanh tốc độ cao
Toàn cảnh Khu đô thị lấn biển Cần Giờ (TP. Hồ Chí Minh)

“ESG++ không thể chỉ là cam kết, mà phải được “kích hoạt” bằng hạ tầng. Đây chính là điểm nhấn tư duy chiến lược mà chuyên gia đặt ra” - PGS.TS Nguyễn Hồng Thái nhấn mạnh.

Sự kết hợp giữa tốc độ và xanh trong mô hình giao thông không chỉ giá trị thị trường hay giá trị kỹ thuật, mà còn là giá trị định hướng phát triển theo chuỗi lâu dài. Tư duy này đang dần tạo ra một cách tiếp cận mới cho các đô thị biển thế hệ mới, nơi tăng trưởng không đi ngược lại trách nhiệm với môi trường và cộng đồng.

Lưu ý rằng, từ góc độ độ thị trường, hạ tầng giao thông xanh tốc độ cao cũng tái định vị giá trị bất động sản và cấu trúc phân bổ giá trị.

Như PGS.TS. Nguyễn Hồng Thái phân tích, giao thông xanh làm thay đổi mặt bằng giá, đồng thời thay đổi logic vận hành thị trường, từ đầu cơ ngắn hạn sang đầu tư dài hạn theo giá trị thực và bền vững. Khi cơ chế kết nối, chất lượng môi trường và cơ hội tiếp cận dịch vụ được đảm bảo, giá trị không gian sống được xác lập dựa trên chất lượng sống và khả năng phát triển lâu dài, chứ không chỉ dựa trên kỳ vọng đầu cơ.

Tóm lại, trong bối cảnh phát triển đô thị hiện đại, vai trò của giao thông đã vượt ra ngoài nghĩa vụ di chuyển. Nó trở thành nền tảng để kiến tạo mối quan hệ giữa con người với con người, giữa con người với thiên nhiên và giữa con người với không gian sống. Khi giao thông được thiết kế xanh và nhân văn, người dân có điều kiện tiếp cận các dịch vụ công cộng, không gian xanh, dịch vụ tiện ích và cơ hội tương tác xã hội.

Nhờ đó, giao thông không còn là hạ tầng kỹ thuật, mà trở thành hạ tầng xã hội, giúp cộng đồng phát triển bền vững, gắn kết và có trách nhiệm hơn với nhau.

Bên cạnh đó, PGS.TS Nguyễn Hồng Thái cũng lưu ý, việc đầu tư phát triển giao thông không đơn thuần là bài toán kinh tế, mà còn là trách nhiệm của nhà đầu tư trong việc khai phá những vùng đất mới. Ngoài ra, để đạt được tiêu chuẩn xanh đúng nghĩa, chúng ta cần một giải pháp tổng thể.

Hai đầu của các tuyến đường sắt phải là hệ thống xe buýt xanh, xe đạp và khuyến khích thói quen đi bộ. Hơn nữa, thay vì chỉ tạo ra giá trị tại một điểm (nhà ga), hạ tầng giao thông sẽ tạo ra giá trị dọc toàn tuyến. Mỗi nhà ga trong bán kính 10 km sẽ phục vụ hiệu quả cư dân tại điểm đó (như Cần Giờ), đồng thời thúc đẩy kinh tế - xã hội cho toàn bộ cư dân dọc hai bên đường.

“Giá trị bất động sản luôn gắn liền với lựa chọn nơi ở và nơi làm việc. Khi quyết định đầu tư hay sinh sống ở một khu vực mới, con người luôn cân nhắc tác động đến công việc, sinh hoạt và gia đình. Nếu giao thông không thuận tiện, mỗi ngày phải mất một đến hai tiếng di chuyển, thì rất khó thuyết phục người dân lựa chọn” - PGS.TS Nguyễn Hồng Thái nhấn mạnh.