Theo lý giải của cơ quan soạn thảo dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) sửa đổi - Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTBXH), theo nguyên lý và thông lệ các nước khi xây dựng chế độ hưu trí đều quy định người lao động để được hưởng lương hưu hàng tháng thì phải đáp ứng đồng thời hai điều kiện về tuổi đời và điều kiện về thời gian đóng BHXH. Điều này nhằm đảm bảo sự hài hòa, cân đối giữa thời gian đóng góp và thời gian thụ hưởng chế độ bảo hiểm xã hội của người lao động, qua đó đảm bảo an toàn và cân đối Quỹ BHXH trong dài hạn.

Giữ nguyên quy định về tuổi nghỉ hưu trong dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi
Ảnh minh họa

Về tuổi nghỉ hưu, Bộ LĐTBXH cho biết, vấn đề tuổi nghỉ hưu đã được thảo luận trong Đề án cải cách chính sách BHXH tại Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương khóa XII và thống nhất thông qua Nghị quyết số 28/NQ-TW về cải cách chính sách BHXH.

Thể chế hóa chủ trương tăng tuổi nghỉ hưu tại Nghị quyết số 28/NQ-TW, Quốc hội đã thống nhất ban hành Bộ luật Lao động năm 2019, trong đó có quy định về tuổi nghỉ hưu, điều kiện về tuổi hưởng lương hưu.

Theo Bộ LĐTBXH, trong quá trình nghiên cứu, xây dựng Bộ luật Lao động năm 2019, vấn đề tuổi nghỉ hưu đã được trao đổi, thảo luận và đánh giá một cách kỹ lưỡng, tổng thể các mặt có liên quan. Vì vậy, việc tăng tuổi nghỉ hưu, hay điều kiện về tuổi hưởng lương hưu của người lao động được điều chỉnh theo lộ trình...

Cụ thể, việc điều chỉnh tăng tuổi nghỉ hưu, hay điều kiện về tuổi hưởng lương hưu của người lao động không thực hiện tăng ngay lên 62 tuổi (đối với nam) và 60 tuổi (đối với nữ), mà được điều chỉnh theo lộ trình mỗi năm chỉ tăng thêm 3 tháng đối với lao động nam và 4 tháng đối với lao động nữ.

Quan điểm chung trong lần sửa đổi Luật BHXH lần này là kế thừa từ quy định về tuổi nghỉ hưu của Bộ luật Lao động năm 2019 để đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất. Do đó, Bộ LĐTBXH đề nghị được giữ như dự thảo: người lao động khi nghỉ việc có thời gian đóng BHXH từ đủ 15 năm trở lên thì được hưởng lương hưu nếu thuộc một trong các trường hợp sau:

Đủ 61 tuổi 3 tháng đối với lao động nam và đủ 56 tuổi 8 tháng đối với lao động nữ; sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 3 tháng đối với lao động nam cho đến khi đủ 62 tuổi vào năm 2028 và cứ mỗi năm tăng thêm 4 tháng đối với lao động nữ cho đến khi đủ 60 tuổi vào năm 2035.

Người lao động có tuổi thấp hơn tối đa 5 tuổi so với tuổi quy định và có tổng thời gian đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 15 năm trở lên khi làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ LĐTBXH ban hành, hoặc làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, bao gồm cả thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên trước ngày 1/1/2021.

Người lao động có tuổi thấp hơn tối đa 10 tuổi so với tuổi quy định, và có đủ 15 năm làm công việc khai thác than trong hầm lò theo quy định của Chính phủ; Người bị nhiễm HIV/AIDS do tai nạn rủi ro nghề nghiệp trong khi thực hiện nhiệm vụ được giao.

Độ tuổi và điều kiện hưởng lương hưu như trên dự kiến được áp dụng từ năm 2025 khi Luật BHXH sửa đổi được thông qua và có hiệu lực từ ngày 1/1/2025.