Đồng bộ các quy trình nghiệp vụ
Theo ông Đỗ Ngọc Thọ - Phó trưởng Ban Thực hiện chính sách BHXH (BHXH Việt Nam), 6 tháng qua, việc giải quyết các chế độ BHXH cho người lao động và thân nhân của họ được thực hiện kịp thời, đúng quy định, đảm bảo quyền lợi cho người thụ hưởng chính sách. Ước tổng số đối tượng hưởng chế độ BHXH do nguồn NSNN đảm bảo là trên 1,3 triệu người, với số chi ước 20.960 tỷ đồng. Trong đó, số người hưởng các chế độ BHXH hàng tháng là 1.275.840 người với số chi 20.593 tỷ đồng; số người hưởng các chế độ BHXH một lần là 39.806 người với số chi 367,5 tỷ đồng. Chi chế độ từ quỹ BHXH ước thực hiện là 54.978 tỷ đồng đạt 49,9% kế hoạch cả năm.
Ông Đỗ Ngọc Thọ cho biết, đến nay, BHXH Việt Nam đã ban hành đầy đủ các bộ quy trình hướng dẫn nghiệp vụ để thực hiện, theo quy định mới của Luật BHXH năm 2014, gồm: Các quy định về tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả thủ tục hành chính; quy định về quản lý thu, cấp sổ BHXH, thẻ BHYT; quy định về hồ sơ và quy trình giải quyết hưởng các chế độ BHXH...
Các quy định về hồ sơ, quy trình, thủ tục đăng ký, tham gia, giải quyết và chi trả các chế độ BHXH, BHTN đều được rà soát chi tiết đến từng thành phần hồ sơ và tiêu thức trên các mẫu biểu, tờ khai theo hướng hạn chế tối đa việc khai báo của tổ chức, cá nhân; người kê khai tự chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung kê khai, cơ quan BHXH tăng cường hậu kiểm; hạn chế việc yêu cầu người kê khai lấy xác nhận của cơ quan nhà nước nếu xét thấy không cần thiết. Từ đó tạo thuận lợi và tiết giảm thời gian, chi phí cho tổ chức và cá nhân trong thực hiện thủ tục BHXH. BHXH Việt Nam hiện đang khẩn trương xây dựng quy định về giao dịch điện tử trong lĩnh vực giải quyết hưởng các chế độ BHXH để sớm đưa vào tổ chức thực hiện.
Mở rộng đối tượng tham gia
Số người tham gia BHXH tính đến thời điểm này có tăng so với năm 2015 (khoảng 220.000 người). Tuy nhiên, theo ông Đỗ Ngọc Thọ, tốc độ tăng chậm, chưa tương xứng với tiềm năng và còn thấp so với yêu cầu đặt ra. Tình trạng trốn đóng phí vẫn diễn ra khá phổ biến, nợ phí vẫn ở mức cao. Tính đến 31/5/2016, số nợ BHXH bắt buộc là 9.918 tỷ đồng, nợ BHTN là 623 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, Luật BHXH đã có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2016, một số nội dung giao cho các cơ quan có thẩm quyền quy định chi tiết nhưng đến nay vẫn chưa có hướng dẫn. Việc này dẫn đến một số quy định của Luật BHXH chậm được triển khai, ảnh hưởng đến quyền lợi người lao động, đồng thời tạo áp lực lớn lên cơ quan BHXH. Khắc phục những tồn tại này, BHXH Việt Nam đã và đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp.
Về công tác phát triển đối tượng: Ngành BHXH xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm và lâu dài. Do đó, ngay trong kế hoạch của ngành, chỉ tiêu thu phải được gắn với chỉ tiêu phát triển đối tượng. BHXH Việt Nam đã chỉ đạo BHXH các cấp chủ động xây dựng chương trình, quy chế phối hợp với các sở, ban, ngành ở địa phương để nắm bắt thông tin về số đơn vị đang hoạt động, số đơn vị được thành lập mới hoặc giải thể, phá sản, số lao động cũng như biến động về lao động tại các đơn vị, doanh nghiệp và người lao động trong khu vực phi chính thức trên địa bàn để đôn đốc, vận động tham gia BHXH. Đồng thời tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc đóng BHXH đối với các doanh nghiệp; kịp thời tham mưu với UBND các cấp chỉ đạo các cơ quan chức năng xử lý nghiêm đối với các doanh nghiệp trốn đóng, nợ BHXH kéo dài.
BHXH tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, gắn với ứng dụng công nghệ thông tin quản lý hoạt động của ngành. Trước mắt, toàn ngành triển khai phần mềm quản lý các hoạt động nghiệp vụ (phần mềm lõi) để tiến tới cấp số định danh cho mọi người tham gia BHXH, BHYT làm cơ sở cho việc rà soát, nhập dữ liệu tham gia BHXH, BHYT của người dân để hình thành cơ sở dữ liệu tập trung của ngành.
Công tác tuyên truyền được nâng cao hiệu quả, theo hướng chuyên nghiệp hóa cả về nội dung và phương pháp tiếp cận người tham gia. Trong đó, chú trọng hướng đến nhóm đối tượng tiềm năng tham gia BHXH tự nguyện (người lao động tự tạo việc làm, lao động di cư...); tăng cường tổ chức các buổi đối thoại với người dân, doanh nghiệp để nắm bắt và kịp thời tháo gỡ các vướng mắc trong tổ chức thực hiện; đồng thời cảnh báo các chế tài mới được sửa đổi, bổ sung để xử lý các hành vi vi phạm pháp luật BHXH.
H.TR