Luật Quản lý thuế (sửa đổi): Loại bỏ tối thiểu 44% thủ tục hành chính

Số hóa toàn bộ quy trình quản lý thuế

Sau 5 năm thi hành Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14, nhiều kết quả tích cực đã đạt được, song sự phát triển mạnh mẽ của kinh tế số, thương mại điện tử và tài sản ảo đặt ra yêu cầu sửa đổi toàn diện.

Việc xây dựng Luật Quản lý thuế (sửa đổi) nhằm đẩy mạnh việc hiện đại hóa và chuyển đổi số toàn diện công tác quản lý thu thuế, ứng dụng công nghệ thông tin hiện đại, có tính liên kết, tích hợp để thúc đẩy chuyển đổi số trong quản lý thuế với ba trụ cột chính là tạo thuận lợi cho người nộp thuế; nâng cao hiệu lực và trình độ quản lý thuế; thúc đẩy số hóa quy trình quản lý thuế. Đồng thời, đẩy mạnh cắt giảm thủ tục hành chính, giảm chi phí thực hiện thủ tục hành chính; tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan nhà nước và các tổ chức, cá nhân có liên quan với cơ quan thuế trong việc chia sẻ dữ liệu, kết nối liên thông để thực hiện pháp luật về thuế và quản lý thuế.

Cán bộ thuế hướng dẫn người dân làm thủ tục hành chính thuế. Ảnh: DŨNG MINH

Đặc biệt, thực hiện các chủ trương của Bộ Chính trị tại 4 nghị quyết trụ cột (Nghị quyết số 57-NQ/TW, Nghị quyết số 59-NQ/TW, Nghị quyết số 66-NQ/TW, Nghị quyết số 68-NQ/TW), định hướng sửa đổi Luật Quản lý thuế lần này tập trung vào chuyển đổi số, hiện đại hóa và ứng dụng công nghệ trong quản lý thuế, chuyển đổi mô hình quản lý thuế theo chức năng sang mô hình quản lý theo đối tượng kết hợp chức năng nhằm nâng cao hiệu quả, hiệu năng, hiệu lực. Mặt khác, sẽ thúc đẩy sự tuân thủ tự nguyện trên cơ sở phân loại mức độ tuân thủ pháp luật và mức độ rủi ro của người nộp thuế; đẩy mạnh cắt giảm thủ tục hành chính; tăng cường quản lý chống thất thu thuế.

Phó Cục trưởng Cục Thuế Đặng Ngọc Minh khẳng định, Luật Quản lý thuế (sửa đổi) sẽ giúp giảm 44% thủ tục hành chính hiện hành, theo đúng tinh thần cải cách và đặt người nộp thuế làm trung tâm phục vụ.

Đơn giản hóa thủ tục hành chính, cắt giảm chi phí tuân thủ

Ông Đậu Anh Tuấn - Phó Tổng thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng, Luật Quản lý thuế là một đạo luật mang tính nền tảng trong hệ thống pháp luật thuế của nước ta. Theo ông Tuấn, nếu các luật thuế chuyên ngành xác lập mức thuế, đối tượng chịu thuế thì Luật Quản lý thuế là “luật thủ tục”, điều chỉnh toàn bộ quy trình thực hiện nghĩa vụ thuế - từ đăng ký, kê khai, nộp thuế, đến hoàn thuế, miễn giảm, cưỡng chế, kiểm tra, khiếu nại… Đây là luật ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí, thời gian tuân thủ và mức độ thuận tiện trong thực hiện nghĩa vụ thuế của doanh nghiệp và người dân.

Ông Đậu Anh Tuấn nhận xét, dự thảo Luật sửa đổi lần này đã bám sát các chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, có những những định hướng rất quan trọng như: Chuyển đổi mô hình quản lý từ “quản lý” sang “phục vụ”, lấy người nộp thuế làm trung tâm; thể chế hóa các nguyên tắc quản lý thuế hiện đại dựa trên rủi ro, quản lý tuân thủ, bản chất kinh tế quyết định nghĩa vụ thuế, quản lý số hóa, ứng dụng công nghệ dữ liệu lớn và AI; tăng cường phân cấp, phân quyền, đơn giản hóa thủ tục hành chính, cắt giảm chi phí tuân thủ, thúc đẩy tuân thủ tự nguyện; và thiết lập nền tảng pháp lý cho quản lý thuế điện tử, thuế số, đáp ứng yêu cầu hội nhập và các chuẩn mực quốc tế.

Góp ý cho dự thảo luật nhìn từ góc độ doanh nghiệp, ông Tuấn đề nghị Bộ Tài chính cần xây dựng lộ trình triển khai hệ sinh thái thuế điện tử có tính khả thi, đầu tư nguồn lực tương xứng, đảm bảo dữ liệu được bảo mật, an toàn và không bị lạm dụng. Thêm vào đó, tiếp tục rà soát, chuẩn hóa biểu mẫu, tăng cường dịch vụ công trực tuyến, đảm bảo các quy định mới khi ban hành phải áp dụng được ngay trong thực tế, đặc biệt đối với doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ.

Ở góc nhìn khác, bà Hương Vũ - Tổng Giám đốc EY Consulting Việt Nam đưa ra nhận xét, các chính sách về thuế được sửa đổi và ban hành gần đây theo hướng minh bạch, hiệu quả, phù hợp với thông lệ quốc tế. Những chính sách này đang tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp trong việc tuân thủ, giảm các thủ tục hành chính và chi phí cho doanh nghiệp.

Theo các chuyên gia, các chính sách thuế và tuân thủ nội địa cũng đang có những cải tổ lớn và nhanh chóng, cùng với các thay đổi trong cơ chế quản lý của các cơ quan có thẩm quyền ở các cấp. Theo đó, doanh nghiệp cần chủ động cập nhật những thay đổi của chính sách, cũng như cân nhắc việc tham gia vào các hiệp hội, tổ chức nghề nghiệp, cộng đồng doanh nghiệp và tham khảo ý kiến các đơn vị tư vấn, đồng thời đối thoại trực tiếp với nhà hoạch định chính sách để kịp thời ứng phó, quản lý rủi ro và chuẩn bị kế hoạch thuế tối ưu là điều vô cùng cần thiết.