Nâng hạng - giải pháp chiến lược để thu hút dòng vốn dài hạn, nâng cao tiêu chuẩn thị trường

Thị trường có những bước phát triển vượt bậc

Ngày 30/7, Báo Lao động phối hợp với Bộ Tài chính tổ chức Hội thảo chuyên đề “Nâng hạng thị trường chứng khoán, mở rộng kênh huy động vốn cho nền kinh tế”.

Sự kiện diễn ra trong bối cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam đang tiến gần thời điểm quan trọng trong lộ trình nâng hạng. Theo kế hoạch, tổ chức xếp hạng FTSE Russell sẽ công bố kết quả đánh giá thị trường Việt Nam trong kỳ xét duyệt tháng 9 tới đây. Đây là bước tiến có ý nghĩa chiến lược, mở ra khả năng thu hút dòng vốn đầu tư quốc tế quy mô lớn, ổn định và dài hạn.

Phát biểu tại Hội thảo, ông Bùi Hoàng Hải – Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho rằng, hội thảo hôm nay là dịp hết sức ý nghĩa để nhìn lại những nỗ lực trong việc cải cách thể chế, hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật, đồng thời khẳng định quyết tâm của Việt Nam trong việc triển khai các giải pháp nâng hạng thị trường chứng khoán.

Ông Bùi Hoàng Hải – Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước phát biểu tại Hội thảo. Ảnh: Hải Nguyễn

Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước chia sẻ, ngày 28/7/2025, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã long trọng tổ chức lễ kỷ niệm 25 năm ngày mở cửa thị trường chứng khoán. 25 năm nhìn lại, thị trường chứng khoán Việt Nam đã có những bước tiến vượt bậc.

“Trong 25 qua, chúng ta đã năm thu hẹp khoảng cách với các nước trong khu vực. Hiện nay, có hơn 10 triệu tài khoản nhà đầu tư tham gia vào thị trường chứng khoán Việt Nam. Về thanh khoản, thanh khoản của thị trường chứng khoán Việt Nam đang ở mức cao nhất khu vực, cao hơn cả các thị trường có sự phát triển từ 70 - 100 năm” - ông Bùi Hoàng Hải nói.

Số lượng tài khoản nhà đầu tư tăng từ 3.000 tài khoản năm 2000 lên hơn 10 triệu tài khoản, phản ánh sự tham gia ngày càng đông đảo của người dân vào thị trường tài chính. Những năm qua, thị trường trái phiếu cũng tăng trưởng vượt bậc. Tính đến cuối tháng 6/2025, giá trị niêm yết đạt 2.503 nghìn tỷ đồng (100 tỷ USD), tương đương 21,7% GDP ước tính năm 2024.

Những con số trên cho thấy thị trường chứng khoán Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ, không chỉ là kênh đầu tư phổ biến mà còn là kênh huy động vốn trung - dài hạn ngày càng hiệu quả cho nền kinh tế, bên cạnh vai trò truyền thống của hệ thống ngân hàng thương mại. Với vai trò quan trọng đó, việc nâng hạng thị trường chứng khoán từ cận biên lên mới nổi không chỉ mang ý nghĩa cải thiện hình ảnh quốc gia, mà còn là giải pháp chiến lược để thu hút dòng vốn dài hạn, nâng cao tiêu chuẩn thị trường, và thúc đẩy cải cách thể chế.

Chính phủ đã xác định rõ định hướng này tại “Chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030” ban hành kèm theo Quyết định 1726/QĐ-TTg, trong đó đặt mục tiêu nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam trong năm 2025. Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, trong thời gian qua, Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã và đang khẩn trương rà soát và kiến nghị sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp quy để từng bước gỡ các nút thắt trong việc xem xét nâng hạng theo các tiêu chí của các tổ chức quốc tế, đồng thời phối hợp tích cực với các bộ, ngành liên quan quyết liệt triển khai các giải pháp nhằm đáp ứng các tiêu chí của các tổ chức đánh giá xếp hạng thị trường hướng tới mục tiêu nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ cận biên lên mới nổi và đã đạt được những kết quả đáng kể.

Cơ quan quản lý tích cực triển khai các giải pháp

Chia sẻ về những giải pháp đáp ứng tiêu chí nâng hạng, bà Phạm Thị Thuỳ Linh - Trưởng Ban Phát triển thị trường chứng khoán, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đang tích cực triển khai các giải pháp để giúp cho các tổ chức đầu tư nước ngoài tham gia trên thị trường chứng khoán Việt Nam.

Về hoàn thiện khung pháp lý, chính sách đáp ứng các tiêu chí nâng hạng. Đối với 2 tiêu chí Việt Nam được đánh giá chưa đáp ứng tại kỳ đánh giá tháng 9/2024, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 68/2024/TT-BTC và sau đó là ban hành Thông tư 18/2025/TT-BTC để xử lý 2 tiêu chí được đánh giá là chưa đáp ứng. Thứ nhất là tiêu chí “Chu kỳ thanh toán (DvP)” và thứ hai là tiêu chí “thanh toán - các chi phí liên quan đến giao dịch thất bại”.

Quang cảnh hội thảo. Ảnh: Hải Nguyễn

“Về tiêu chí thứ hai của FTSE Russell đưa ra về các cơ chế xử lý giao dịch thất bại, chúng tôi cũng ghi nhận cơ chế xử lý giao dịch thất bại hoạt động hiệu quả. Đến thời điểm hiện nay, trong số hàng trăm ngàn lệnh giao dịch không yêu cầu đủ tiền 100% (Non Pre-funding) của nhà đầu tư tổ chức nước ngoài về cơ bản đều đã được xử lý an toàn và hiệu quả thông qua các quy định của Thông tư số 18/2025/TT-BTC và Thông tư số 68/2024/TT-BTC. Cũng tại Thông tư số 68/2024/TT-BTC đặt ra yêu cầu về công bố thông tin đồng thời bằng tiếng Việt và tiếng Anh đối với các công ty niêm yết và công ty đại chúng. Theo ghi nhận của chúng tôi các công ty niêm yết đã thực hiện công bố thông tin định kỳ bằng tiếng Anh” - bà Linh chia sẻ.

Trưởng Ban Phát triển thị trường chứng khoán cũng cho biết, Ủy Ban Chứng khoán Nhà nước cũng đã thành lập nhóm đối thoại tư vấn về phát triển thị trường vốn để đẩy nhanh quá trình xem xét nâng hạng thị trường. Hiện tại, nhóm đối thoại tư vấn về phát triển thị trường vốn (nhóm IAG) có 33 thành viên được chia về 3 tổ công tác về phát triển thị trường giao dịch và sau giao dịch. "Thường xuyên chúng tôi cũng có những trao đổi trực tiếp giữa cơ quan quản lý, các thành viên thị trường với các nhóm chuyên gia để cập nhật các trải nghiệm thực tế trong quá trình nhà đầu tư tham gia thị trường và những vướng mắc của nhà đầu tư khi tham gia vào thị trường Việt Nam" - bà Linh nói.

Bên cạnh đó, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cũng phối hợp chặt chẽ với Ngân hàng Nhà nước (NHNN) trong việc xây dựng Thông tư 03/2025/TT-NHNN (thay thế Thông tư 05/2014/TT-NHNN), qua đó sửa đổi một số nội dung liên quan đến mở và sử dụng tài khoản bằng đồng Việt Nam để thực hiện hoạt động đầu tư gián tiếp nước ngoài tại thị trường chứng khoán Việt Nam (có hiệu lực thi hành kể từ ngày 16/6/2025). Đây được coi là một bước thay đổi nhằm đơn giản hóa các thủ tục tạo thuận lợi cho nhà đầu tư nước ngoài tham gia thị trường chứng khoán Việt Nam./.