Theo kết quả công bố, 67 tổ chức phát hành được thanh tra, gồm 05 ngân hàng thương mại cổ phần, 37 công ty cổ phần và 25 công ty trách nhiệm hữu hạn thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau.
 |
| Thanh tra Chính phủ chỉ rõ vi phạm phát hành, sử dụng vốn trái phiếu tại 5 ngân hàng. Ảnh minh hoạ. |
| Trong giai đoạn trên, nhóm tổ chức tín dụng đã phát hành 386 mã trái phiếu doanh nghiệp "ba không" - không chuyển đổi, không kèm chứng quyền và không có tài sản bảo đảm, với kỳ hạn từ 1 - 10 năm. Tổng giá trị phát hành 255.142,86 tỷ đồng, mục đích phát hành để tăng quy mô vốn của tổ chức tín dụng, bổ sung vốn cấp 2 và vốn khác phục vụ khách hàng, phục vụ nhu cầu cấp tín dụng của các tổ chức tín dụng. |
Theo kết luận thanh tra, đến thời điểm 30/6/2023, tại 05 tổ chức tín dụng còn 173 mã trái phiếu doanh nghiệp đang lưu hành, với tổng giá trị 97.828,6 tỷ đồng.
Thanh tra Chính phủ kiểm tra 85 mã trái phiếu doanh nghiệp tại 05 tổ chức tín dụng trong phạm vi cuộc thanh tra.
Về công tác phát hành, kết luận thanh tra cho thấy, có 3/5 tổ chức tín dụng đã sử dụng nguồn tiền thu được từ phát hành một số mã trái phiếu không đúng với mục đích nêu trong phương án phát hành và nội dung công bố thông tin.
Cụ thể, một tổ chức tín dụng đã sử dụng nguồn vốn huy động từ hai đợt phát hành trái phiếu với tổng giá trị 3.700 tỷ đồng để cho vay trung dài hạn và ngắn hạn, trong khi mục đích phát hành ban đầu được Hội đồng quản trị phê duyệt là “phục vụ nhu cầu cấp tín dụng trung dài hạn”. Theo đó, theo số liệu ngân hàng này cung cấp, nhà băng này đã giải ngân cho vay trong 02 ngày 20/12/2018 và 21/12/2018 với tổng số tiền cho vay trung dài hạn chỉ là 276,55 tỷ đồng; song cho vay ngắn hạn lên tới là 2.388,04 tỷ đồng.
Trong thông báo phát đi chiều tối ngày 17/10, ngân hàng này cho biết, trong quá trình kiểm tra, do số liệu báo cáo tại một số thời điểm chưa khớp về thời gian và có bao gồm cả các khoản vay ngắn hạn, nên phát sinh yêu cầu rà soát và khắc phục theo quy định của cơ quan thanh tra.
Ngân hàng đã hoàn tất toàn bộ nội dung khắc phục và gửi báo cáo khắc phục vào ngày 24/9/2025, theo đúng yêu cầu từ cơ quan chức năng. Đồng thời, khẳng định cam kết bảo vệ quyền lợi cổ đông, nhà đầu tư và khách hàng.
Bên cạnh đó, một tổ chức tín dụng khác sử dụng nguồn vốn từ 11 mã trái phiếu phát hành trong năm 2022, tổng giá trị 1.920 tỷ đồng, để thực hiện cho vay, thay vì đầu tư theo mục tiêu đã công bố trước đó là “bổ sung vốn cấp 2 dài hạn, phục vụ nhu cầu cấp tín dụng, đầu tư và tăng quy mô vốn hoạt động nhằm đáp ứng mục tiêu tăng trưởng kinh doanh năm 2022 và các năm tiếp theo".
Kết luận thanh tra cũng nêu rõ, cả 05 tổ chức tín dụng được kiểm tra đều chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm quản lý nguồn vốn thu được từ phát hành trái phiếu theo quy định. Các đơn vị này có báo cáo tình hình sử dụng số tiền huy động từ trái phiếu đối với các mã còn dư nợ tại thời điểm 31/12/2022 và 30/6/2023, đồng thời các báo cáo này đã được kiểm toán.
"05 tổ chức tín dụng báo cáo không thể phân định chính xác số liệu về việc sử dụng số tiền thu được từ trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ cho từng khoản vay, từng khách hàng cụ thể do toàn bộ tiền thu được từ phát hành trái phiếu doanh nghiệp không theo dõi riêng mà hòa chung vào nguồn vốn kinh doanh chung của tổ chức tín dụng" - kết luận thanh tra nêu rõ.
Để từ đó, giải ngân cho cá nhân, tổ chức vay vốn trong khi các hoạt động kinh doanh của tổ chức tín dụng (giải ngân tiền cho vay nhận tiền thu hồi nợ - nhận tiền đi vay) diễn ra liên tục và đan xen. Do đó, các tổ chức tín dụng không theo dõi riêng, cụ thể từng khách hàng vay vốn từ nguồn tiền thu được từ phát hành trái phiếu doanh nghiệp...
Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo Thanh tra Ngân hàng Nhà nước tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc phát hành, sử dụng và đầu tư trái phiếu doanh nghiệp, kịp thời xử lý vi phạm.
Đồng thời, chỉ đạo Thanh tra Ngân hàng Nhà nước kiểm tra việc nhận và quản lý tài sản bảo đảm tại ngân hàng để đảm bảo cho nghĩa vụ thanh toán gốc, lãi trái phiếu khi đến hạn đối với các lô trái phiếu sau: NVL2020-01, NVL2020-02, NVL2020-03 của Công ty cổ phần Tập đoàn No Va; NTDCH222700 của Công ty TNHH No Va Thảo Điền; GDUCH2131001 của Công ty Gia Đức để xem xét, đánh giá mức độ rủi ro...
