Ngành Hải quan chống buôn lậu ma túy: Cần có bước chuyển trong tình hình mới Ngành Hải quan: Chống buôn lậu hàng cấm, ma túy là trọng điểm

Ngày 22/10/2025, Phó Cục trưởng Lưu Mạnh Tưởng tham dự hội thảo “Hàng giả và các giải pháp công nghệ chống hàng giả” do Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo 389 quốc gia tổ chức có sự tham gia của đại diện các cơ quan bộ, ngành, địa phương, hiệp hội, doanh nghiệp và các chuyên gia.

Cần sớm có cơ sở dữ liệu quốc gia về hàng hóa, kết nối giữa các bộ, ngành
Ông Lưu Mạnh Tưởng phát biểu tại hội thảo. Ảnh: CHQ

Hội thảo tập trung vào 4 nhóm nội dung trọng tâm: nhận thức chung về hàng giả; chế tài xử lý hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả; cơ chế vận hành quỹ phòng, chống hàng giả; và các giải pháp công nghệ trong công tác phòng chống.

Phát biểu tại hội thảo, ông Lưu Mạnh Tưởng chia sẻ, thực tế kiểm tra của cơ quan hải quan cho thấy hàng giả ngày càng tinh vi, không chỉ ở nhãn mác, bao bì mà còn ở chất lượng và công nghệ sản xuất. Nhiều sản phẩm giả mạo có hình thức gần như giống hệt hàng thật, khiến người tiêu dùng, thậm chí cả cơ quan quản lý, rất khó phân biệt nếu không có thiết bị giám định chuyên sâu.

Từ thực tiễn đó, Phó Cục trưởng Lưu Mạnh Tưởng đề nghị các bộ, ngành cần phối hợp rà soát, thống nhất lại toàn bộ hệ thống tiêu chuẩn kỹ thuật, quy chuẩn chất lượng, cũng như cơ chế giám định và kiểm định hàng hóa. Đồng thời nhấn mạnh thực trạng nhiều đầu mối tham gia giám định, mỗi nơi lại có tiêu chí khác nhau. Có trường hợp không thể xác định được sản phẩm là dược phẩm hay thực phẩm chức năng, dẫn đến chậm trễ trong xử lý.

Cùng với việc hoàn thiện pháp luật, công nghệ được xem là giải pháp then chốt trong giai đoạn tới. Theo Phó Cục trưởng Lưu Mạnh Tưởng, các cơ quan quản lý cần xây dựng cơ sở dữ liệu chung và hệ thống truy xuất nguồn gốc tập trung, giúp người dân và doanh nghiệp có thể kiểm tra thông tin sản phẩm nhanh chóng, minh bạch. Hệ thống này không chỉ giúp nhận diện hàng giả mà còn tạo niềm tin cho thị trường, góp phần bảo vệ doanh nghiệp chân chính.

Cần huy động sự tham gia của người dân và doanh nghiệp thông qua các công cụ công nghệ, để ai cũng có thể truy xuất và xác thực nguồn gốc sản phẩm. Khi người tiêu dùng trở thành ‘người kiểm định’, hàng giả sẽ không còn đất sống.

Phó Cục trưởng Lưu Mạnh Tưởng cũng đề xuất Chính phủ sớm chỉ đạo xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về hàng hóa, kết nối giữa các bộ, ngành như hải quan, công thương, y tế và khoa học - công nghệ, nhằm đồng bộ thông tin kiểm tra chất lượng, tiêu chuẩn kỹ thuật và xuất xứ hàng hóa. Việc này sẽ giúp hạn chế chồng chéo, tăng hiệu quả phối hợp và xử lý vi phạm nhanh hơn.