Sáng kiến chống xói mòn cơ sở thuế Chống trốn thuế, rửa tiền qua các “thiên đường thuế” Cần có giải pháp ứng phó kịp thời trước cơ hội, thách thức đan xen
Hoàn thuế kịp thời giúp doanh nghiệp quay vòng vốn nhanh
Ngành Thuế nỗ lực hỗ trợ công tác hoàn thuế, tạo điều kiện để doanh nghiệp có thêm nguồn vốn sản xuất kinh doanh. Ảnh: TL

99% hồ sơ hoàn thuế được thực hiện bằng phương thức điện tử

Tổng cục Thuế cho biết, đến nay, ngành Thuế đã triển khai hoàn thuế điện tử đạt 99%, với gần 80% số hồ sơ hoàn thuế giá trị gia tăng (GTGT) thuộc diện hoàn thuế trước, kiểm tra sau được cơ quan thuế giải quyết hoàn nhanh chóng trong vòng 6 ngày làm việc kể từ khi nhận được đẩy đủ hồ sơ đề nghị hoàn của người nộp thuế (NNT).

Tuy nhiên, qua rà soát hồ sơ hoàn thuế, cơ quan thuế nhận thấy, thủ đoạn, hành vi của các đối tượng gian lận hoàn thuế chủ yếu xảy ra tại khâu trung gian (F1, F2) mua, bán hàng hóa. Các doanh nghiệp (DN) trong khâu trung gian sau khi xuất hóa đơn cho DN F1 thì tạm dừng kinh doanh hoặc bỏ trốn.

Việc kê khai doanh thu và thuế giữa các DN trung gian không khớp, DN bán (F2) kê khai doanh thu nhỏ nhưng DN mua (F1) kê khai khấu trừ lớn. Việc thanh toán tiền đều được thực hiện qua ngân hàng, tuy nhiên thanh toán tiền hàng và rút tiền từ ngân hàng đều diễn ra trong cùng 1 ngày và cùng tên một người rút tiền.

Tổng cục Thuế chỉ ra thêm, DN hoàn thuế GTGT sử dụng hóa đơn bất hợp pháp (mua của các DN không có hoạt động sản xuất kinh doanh) hoặc sử dụng hóa đơn của các DN bỏ địa chỉ kinh doanh, thay đổi trạng thái hoạt động liên tục tại nhiều địa phương khác nhau để kê khai khấu trừ thuế GTGT đầu vào và lập hồ sơ xin hoàn thuế GTGT.

Bên cạnh những nhóm vi phạm chung, Tổng cục Thuế cho biết, các DN có hàng hóa nhập khẩu là linh kiện điện tử dùng thủ đoạn nâng khống giá trị lô hàng xuất khẩu. Cụ thể, khi nhập khẩu các DN nhập khẩu khai báo giá trị nhập khẩu rất thấp, nhưng khi DN khác xuất khẩu thì khai báo giá trị rất cao so với giá nhập khẩu và chênh lệch nhau trên 50 lần, nguồn gốc hàng hóa thì không rõ ràng...

Gian lận còn phát sinh đối với các DN kinh doanh mặt hàng nông sản, thu mua nguyên liệu tại các cơ sở kinh doanh trong nước rồi xuất khẩu nông sản qua các cửa khẩu biên giới sang Trung Quốc, Lào, Campuchia...

Khi cơ quan Thuế Việt Nam thực hiện xác minh hóa đơn với cơ quan thuế nước ngoài theo hiệp định tránh đánh thuế hai lần để thu thập thông tin củng cố hồ sơ hoàn thuế, thì cơ quan thuế nước ngoài trả lời không có thông tin NNT, không liên lạc được và không tìm thấy địa chỉ trụ sở của các cá nhân và DN mua hàng nhập khẩu cần xác minh phía bên nước ngoài...

Ông Vũ Mạnh Cường - Cục trưởng Cục Thanh tra - Kiểm tra (Tổng cục Thuế) cho biết, việc phát hiện, tổng hợp và đánh giá những hành vi vi phạm để đưa ra các dấu hiệu vi phạm về hoàn thuế là một bước quan trọng trong công tác quản lý hoàn thuế.

Việc vạch trần các thủ đoạn gian lận hoàn thuế, không chỉ nhằm tăng cường công tác quản lý chống gian lận hoàn thuế, chống thất thoát ngân sách, đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật, mà còn tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh giữa các DN đang hoạt động sản xuất kinh doanh chấp hành tốt chính sách pháp luật của Nhà nước.

Thanh tra, kiểm tra chống gian lận hoàn thuế

Để chống thất thu thuế, nhất là chống thất thu trong hoàn thuế, ngành Thuế xác định nhiệm vụ quan trọng hàng đầu là nâng cao hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra để chống gian lận hoàn thuế. Cùng với đó, ngành Thuế đã xây dựng và triển khai toàn ngành áp dụng Bộ tiêu chí và chỉ số phân loại giải quyết hồ sơ hoàn thuế GTGT, lựa chọn DN có dấu hiệu rủi ro để lựa chọn, xây dựng kế hoạch kiểm tra, thanh tra sau hoàn thuế GTGT.

Ngành Thuế cũng đã hoàn thiện hệ thống ứng dụng hỗ trợ xác minh hóa đơn tại cơ quan thuế (cho phép cơ quan thuế thực hiện gửi và trả lời phiếu yêu cầu xác minh hóa đơn trong toàn ngành); đẩy nhanh thời gian xác minh và tập trung thông tin làm cơ sở xác minh nguồn gốc hàng hóa; hoàn thiện cơ chế chính sách về hoàn thuế.

Ngoài ra, ngành Thuế cũng tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hoàn thuế GTGT và giám sát chặt chẽ công tác quản lý hoàn thuế, đặc biệt là đối với một số nhóm mặt hàng có rủi ro cao; qua đó thu thập thông tin, tổng hợp nắm bắt tình hình các DN có dấu hiệu vi phạm về hoàn thuế GTGT để chỉ đạo toàn ngành; kịp thời chấn chỉnh trong công tác quản lý hoàn thuế nói chung và công tác thanh tra, kiểm tra sau hoàn thuế GTGT.

Thời gian qua, xuất hiện những thông tin đề cập đến những khó khăn trong công tác hoàn thuế GTGT, trước tình hình đó, quyền Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Mai Xuân Thành đã chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ của Tổng cục Thuế thành lập đoàn công tác khảo sát và tháo gỡ vướng mắc còn tồn tại trong giải quyết hoàn thuế GTGT, đảm bảo quyền lợi cho DN, NNT. Theo đó, ngày 26/5/2023, Tổng cục Thuế đã thành lập đoàn công tác do bà Lê Thị Duyên Hải - Vụ trưởng Vụ Kê khai và Kế toán thuế làm trưởng đoàn và đã có buổi làm việc với Cục Thuế TP. Hà Nội.

Thông tin đến đoàn công tác của Tổng cục Thuế, ông Viên Viết Hùng - Phó Cục trưởng Cục Thuế TP. Hà Nội cho biết, trong những năm qua, thực hiện chỉ đạo của Tổng cục Thuế, 100% công tác hoàn thuế cho DN trên địa bàn được cục thuế thực hiện qua phương thức điện tử, giúp NNT tiết kiệm thời gian, giảm được các chi phí cho việc in ấn tài liệu hồ sơ và hạn chế sự tiếp xúc trực tiếp giữa DN với công chức thuế.

Cục Thuế TP. Hà Nội cũng đang khẩn trương rà soát, tháo gỡ vướng mắc và thống nhất thực hiện công tác hoàn thuế kịp thời, đúng quy định cho DN, đảm bảo việc hoàn thuế đúng đối tượng, theo đúng chính sách pháp luật.

Phát hiện nhiều trường hợp gian lận tiền hoàn thuế qua đánh giá rủi ro

Tổng cục Thuế cho biết, năm 2022, qua phân tích dữ liệu, đánh giá rủi ro, xác minh chống hành vi gian lận về hoàn thuế, Tổng cục Thuế đã phát hiện 3 trường hợp gian lận trục lợi tiền hoàn thuế GTGT rất lớn xảy ra tại Công ty TNHH Trịnh Phong Giang (Đồng Nai); Công ty TNHH MTV xuất nhập khẩu Golden Sun (Lạng Sơn) và Công ty Ngọc Hà Quảng Ninh (Quảng Ninh).

Theo đó, Tổng cục Thuế đã chỉ đạo Cục Thuế Đồng Nai, Lạng Sơn, Quảng Ninh tiến hành thanh tra, kiểm tra hoàn thuế với các công ty trên. Kết quả, Cục Thuế Đồng Nai và Lạng đã quyết định truy hoàn, với tổng số tiền truy hoàn và chậm nộp trên 278,3 tỷ đồng. Cục Thuế Quảng Ninh đã chuyển hồ sơ vụ việc của Công ty Ngọc Hà Quảng Ninh sang cơ quan cảnh sát điều tra để xử lý theo quy định.

Ông Hà Văn Trường - Cục trưởng Cục Thuế TP. Hải Phòng:

Đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn thủ tục hoàn thuế

Hoàn thuế kịp thời giúp doanh nghiệp quay vòng vốn nhanh
Ông Hà Văn Trường

5 tháng đầu năm 2023, Cục Thuế TP. Hải Phòng đã ban hành 138 quyết định hoàn thuế GTGT cho các doanh nghiệp (DN) với số tiền đã hoàn là 1.100 tỷ đồng. Việc giải quyết hoàn thuế bằng phương thức điện tử giúp giảm chi phí thực hiện thủ tục hành chính cho người nộp thuế (NNT) và cơ quan thuế.

Thực hiện chỉ đạo của Tổng cục Thuế tại Công văn số 2099/TCT-KK, Cục Thuế TP. Hải Phòng đã quán triệt, triển khai nhiệm vụ đến từng cá nhân, đơn vị, chủ động rà soát đối với các hồ sơ hoàn thuế đủ điều kiện hoàn thuế, thực hiện hoàn thuế ngay cho DN theo đúng quy định. Đối với hồ sơ còn vướng mắc, cục thuế sẽ chủ động đối thoại liên hệ với NNT để giải thích, tháo gỡ vướng mắc kịp thời. Trường hợp vướng mắc vượt quá thẩm quyền xử lý, cục thuế sẽ báo cáo Tổng cục Thuế hướng dẫn xử lý.

Cùng với việc giải quyết ngay các hồ sơ hoàn thuế đủ điều kiện, Cục Thuế TP. Hải Phòng cũng tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra sau hoàn đối với quyết định hoàn thuế thuộc diện hoàn thuế trước, kiểm tra sau, nhằm kịp thời phát hiện việc sử dụng hóa đơn không hợp pháp, hoặc sử dụng không hợp pháp hóa đơn để được hoàn thuế nhằm trục lợi tiền hoàn thuế của Nhà nước.

Ngoài ra, Cục Thuế TP. Hải Phòng cũng tiếp tục đẩy mạnh thực hiện tuyên truyền, hướng dẫn, hỗ trợ NNT trên địa bàn nắm bắt và thực hiện các chính sách về hồ sơ, thủ tục hoàn thuế nói riêng và chính sách gia hạn, miễn, giảm các loại thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất nhằm hỗ trợ người dân, DN trong quá trình thực hiện thủ tục hành chính về thuế, góp phần thúc đẩy sản xuất, kinh doanh.

Văn Nam (ghi)

Ông Nguyễn Tiến Dũng - Phó Cục trưởng Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh:

Đối thoại để tăng hiệu quả giải quyết hồ sơ hoàn thuế giá trị gia tăng

Hoàn thuế kịp thời giúp doanh nghiệp quay vòng vốn nhanh
Ông Nguyễn Tiến Dũng

Tại TP. Hồ Chí Minh có hơn 80% DN được hoàn thuế GTGT trước, kiểm tra sau. Do vậy, chỉ có khoảng 20% DN thuộc diện phải kiểm tra rồi mới được hoàn thuế. Trong số 20% này, phần lớn DN đã và đang được hoàn thuế, chỉ có một số ít chưa được hoàn là do chờ xác minh, chủ yếu là những DN thuộc nhóm danh mục rủi ro cao mà Tổng cục Thuế đã có danh sách cụ thể chỉ đạo các cục thuế phải xác minh kỹ như DN ngành cao su, dăm gỗ, sắn…

Hiện tại Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh đang rà soát, tổng hợp các hồ sơ hoàn thuế GTGT có vướng mắc và phản ánh của các hiệp hội, DN. Trên cơ sở đó sẽ tổ chức đối thoại với DN, hiệp hội trong thời gian sớm nhất để làm rõ vướng mắc, rồi tổng hợp báo cáo kết quả về Tổng cục Thuế. Cục Thuế thành phố sẽ tiếp tục thực hiện hoàn thuế đúng thẩm quyền, đúng pháp luật quy định, không để tồn đọng kéo dài, gây bức xúc cho DN.

Đồng thời, đơn vị bố trí đầy đủ nguồn lực, đôn đốc các đơn vị trực thuộc khẩn trương hoàn thành việc kiểm tra hoàn thuế đối với các hồ sơ đề nghị hoàn thuế đã tiếp nhận và được phân loại thuộc diện kiểm tra trước, hoàn thuế sau, đảm bảo giải quyết hồ sơ hoàn thuế của DN đúng thời hạn quy định, đúng đối tượng và trường hợp được hoàn thuế theo quy định của pháp luật thuế và pháp luật quản lý thuế.

Đỗ Doãn (ghi)

Ông Bùi Đức Thanh - Phó Cục trưởng Cục Thuế Hải Dương:

Không có tình trạng chậm, muộn giải quyết hồ sơ hoàn thuế giá trị gia tăng

Hoàn thuế kịp thời giúp doanh nghiệp quay vòng vốn nhanh
Ông Bùi Đức Thanh

Trong 5 tháng đầu năm 2023, Cục Thuế Hải Dương đã giải quyết hoàn thuế là 217 hồ sơ, với số tiền được hoàn là 1.403,986 tỷ đồng; số không đủ điều kiện hoàn là 5,248 tỷ đồng. Trong đó, các hồ sơ thuộc diện hoàn thuế trước, kiểm tra sau là 163 hồ sơ, với số tiền được hoàn là 1.001,414 tỷ đồng, số không đủ điều kiện hoàn là 7 triệu đồng; hồ sơ thuộc diện kiểm tra trước, hoàn thuế sau là 54 hồ sơ, với số tiền được hoàn là 402,572 tỷ đồng, số không đủ điều kiện hoàn là 5,241 tỷ đồng. Số hồ sơ đang giải quyết thuộc diện hoàn thuế trước, kiểm tra sau là 21 hồ sơ với số tiền đề nghị hoàn là 155,719 tỷ đồng.

Có được kết quả trên, Cục Thuế Hải Dương đã luôn bám sát các quy định của Luật Quản lý thuế, pháp luật về GTGT, quy trình hoàn thuế và văn bản chỉ đạo hướng dẫn về hoàn thuế của Tổng cục Thuế để thực hiện phân loại hồ sơ hoàn thuế và giải quyết hồ sơ hoàn thuế GTGT cho NNT đảm bảo đúng quy định của pháp luật và kịp thời không có tình trạng chậm, muộn giải quyết hồ sơ hoàn thuế GTGT của NNT.

Bên cạnh đó, để tăng cường công tác thanh tra kiểm tra chống gian lận hoàn thuế GTGT, cục thuế tuân thủ các tiêu chí rủi ro của Tổng cục Thuế và qua việc nhận diện các dấu hiệu vi phạm, rủi ro trong hoàn thuế qua đó thực hiện xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra sau hoàn thuế đúng qui định và đúng đối tượng.

Đức Việt (ghi)