“Khung xanh” cho phát triển xanh đã tương đối đầy đủ

Đã có nhiều ưu đãi về thuế

Năm 2020, Việt Nam đã đệ trình Bản đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) cam kết giảm 9% lượng phát thải vào năm 2030. Tại Công ước khung của Liên Hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP26), Việt Nam cũng cam kết trở thành quốc gia có phát thải ròng bằng không vào năm 2050. Để đạt được mục tiêu này, Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) khuyến nghị tăng cường khung pháp lý xanh để đảm bảo nền kinh tế xanh của Việt Nam vẫn là xương sống trong khả năng cạnh tranh quốc tế, qua đó thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài, đảm bảo tính bền vững và hỗ trợ đối tác chuyển dịch năng lượng công bằng. Tiểu ban Phát triển xanh của EuroCham đưa ra một số khuyến nghị, chẳng hạn như cải thiện quản lý nước và chất thải, thúc đẩy các công trình xanh trên toàn quốc và ưu tiên điện gió ngoài khơi.

Cũng theo EuroCham, để đạt được các cam kết và mục tiêu về phát thải, cần phát triển các phương tiện xanh, trong đó việc phát triển xe điện (EV) hiện là giải pháp chiến lược. Tuy xe điện giải quyết vấn đề ô nhiễm không khí ở các thành phố nhưng chi phí sản xuất lại cao hơn so với xe dùng động cơ đốt trong. Vì vậy, EuroCham cho rằng, để nhanh chóng chuyển sang sử dụng phương tiện xanh, Bộ Tài chính nên miễn thuế nhập khẩu đối với xe điện và xe lai điện hybrid nhập khẩu nguyên chiếc cho các dự án thí điểm, cũng như các bộ thiết bị CKD, nguyên liệu thô và thiết bị sản xuất được nhập khẩu để sản xuất và lắp ráp xe điện.

Trả lời khuyến nghị của EuroCham xung quanh vấn đề này, ông Nguyễn Thành Hưng - Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách Thuế (Bộ Tài chính) cho biết, về ưu đãi thuế tăng trưởng xanh, gọi chung là “khung xanh”, chính sách thuế hiện hành đã có tương đối đầy đủ. Trong đó, đã có những văn bản chính sách nhằm hạn chế gây tác động gây ô nhiễm môi trường, ví dụ thuế tài nguyên, thuế bảo vệ môi trường; các loại phí như phí khí thải. Về phí khí thải, ông Hưng cho biết, hiện Bộ Tài chính đang phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường trong việc xây dựng dự thảo chính sách này và thời gian tới sẽ có dự thảo xin ý kiến rộng rãi các bộ, ngành, địa phương cũng như các doanh nghiệp.

Nguồn: Quyết định số 1658/QĐ-TTg ngày 1/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ

Về thuế tiêu thụ đặc biệt, ông Hưng cho biết, ưu đãi thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xe điện cũng như xe lai điện hybrid, pháp luật hiện hành của Việt Nam đã có. Luật số 27 năm 2008, Luật số 70 năm 2014 và mới nhất là luật sửa các luật về thuế cũng đã có nghị định về thuế suất ưu đãi đối với xe điện và xe hybrid . “Tuy nhiên, theo chương trình xây dựng pháp luật được giao thì trong thời gian tới, chúng tôi sẽ xây dựng Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt, trong đó có nội dung về ưu đãi với xe hybrid. Đây là những chính sách mới nên cần phải có thật nhiều kinh nghiệm quốc tế, nên mong các doanh nghiệp đóng góp thêm ý kiến cho vấn đề này trong thời gian tới vì ban hành chính sách phải có sự phản biện, nếu không thì không thể đi vào cuộc sống được” - ông Hưng nhấn mạnh.

Tăng cường khung pháp lý xanh

Bên cạnh vấn đề về thuế suất ưu đãi, các doanh nghiệp châu Âu cũng khuyến nghị một số nội dung liên quan tới tăng cường khung pháp lý xanh. Theo EuroCham, Việt Nam là một trong những quốc gia có tốc độ đô thị hóa cao nhất Đông Á, ở mức 41,5% vào tháng 9/2022 với 888 khu đô thị. Mặc dù ngành xây dựng là một trong những ngành chính gây ra sự nóng lên toàn cầu và gây ô nhiễm môi trường lớn nhất, nhưng số lượng công trình xanh được công nhận ở Việt Nam còn rất khiêm tốn. Tiểu ban Tăng trưởng xanh của EuroCham bày tỏ hy vọng khung pháp lý hiện hành sẽ có thêm nhiều ưu đãi hơn cho các nhà phát triển công trình bền vững.

Ngoài ra, tiểu ban này cũng đề xuất cho rằng, Chính phủ nên khuyến khích tất cả người tiêu dùng điện đầu tư vào hiệu quả năng lượng để giảm tổng mức tăng trưởng tiêu thụ bằng cách tối đa hóa sự đóng góp của năng lượng mặt trời, sinh khối, thủy điện nhỏ, gió và điện gió ngoài khơi trong hệ thống năng lượng. Tiếp đó, tiểu ban này cũng đặc biệt khuyến nghị Chính phủ tiếp tục thực thi nghiêm ngặt các quy định về quản lý chất thải, thúc đẩy ngành công nghiệp tái chế, hướng tới nền kinh tế tuần hoàn....

“Trong giai đoạn chuyển đổi sang một tương lai xanh và bền vững này, tôi rất kỳ vọng vào sự hợp tác giữa khu vực công và khu vực tư nhân. EuroCham và Tiểu ban tăng trưởng Xanh của chúng tôi sẽ tiếp tục là những người hỗ trợ mạnh mẽ nhất để giúp Việt Nam đạt được các mục tiêu trong quá trình chuyển đổi năng lượng và tạo ra môi trường sống xanh hơn” - ông Antony Taing (Tiểu ban Tăng trưởng xanh của EuroCham) cho biết.