Quảng Ninh thúc đẩy phát triển kinh tế cửa khẩu

Quảng Ninh không chỉ nổi bật với vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ và tiềm năng du lịch phát triển mạnh mẽ, mà còn là một cửa ngõ quan trọng kết nối giao thương giữa Việt Nam và Trung Quốc. Với các cửa khẩu quốc tế, quốc gia và lối mở, Quảng Ninh đã trở thành một trong những khu vực trọng điểm trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế cửa khẩu, đẩy mạnh hợp tác quốc tế và tăng cường vai trò chiến lược trong khu vực.

Từ đầu năm 2025 đến nay, hoạt động xuất nhập cảnh qua các cửa khẩu, lối mở tại Quảng Ninh đã duy trì sự ổn định và phát triển mạnh mẽ. Các cửa khẩu, đặc biệt là Cửa khẩu quốc tế Móng Cái, ghi nhận hàng triệu lượt người xuất nhập cảnh mỗi tháng. Trong tháng 9/2025, các cửa khẩu của tỉnh Quảng Ninh đã làm thủ tục cho hơn 732.000 lượt người xuất nhập cảnh, với tỷ lệ nhập cảnh và xuất cảnh gần như tương đương. Điều này cho thấy sự ổn định trong việc giao lưu thương mại và du lịch, đồng thời khẳng định vai trò quan trọng của Quảng Ninh trong việc kết nối hai quốc gia.

Xây dựng cửa khẩu thông minh

Để thích ứng với xu thế phát triển của thế giới, Quảng Ninh đang nỗ lực xây dựng một hệ thống cửa khẩu thông minh, với mục tiêu nâng cao hiệu quả hoạt động thông quan, giảm thiểu thời gian chờ đợi và tăng cường tính minh bạch trong các thủ tục xuất nhập cảnh. Cửa khẩu quốc tế Móng Cái - một trong những cửa khẩu lớn nhất của tỉnh, đang được đầu tư nâng cấp với công nghệ tiên tiến, bao gồm hệ thống nhận diện khuôn mặt, hệ thống kiểm soát hàng hóa tự động và các công nghệ nhận dạng sinh trắc học.

Cửa khẩu quốc tế Móng Cái đang tiếp tục được đầu tư nâng cấp

Mô hình cửa khẩu thông minh không đơn thuần là việc ứng dụng công nghệ để cải thiện quy trình quản lý, mà còn mang lại những lợi ích lớn trong việc phát hiện và ngăn chặn các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại và các hoạt động vi phạm pháp luật khác.

Các công nghệ như trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT) và dữ liệu lớn (Big Data) sẽ giúp rút ngắn thời gian thông quan và giảm thiểu rủi ro liên quan đến các thủ tục biên mậu. Đồng thời, việc ứng dụng hệ thống giám sát thông minh và các nền tảng số hóa cũng giúp nâng cao khả năng giám sát, tối ưu hóa các quy trình, giảm thiểu chi phí cho các doanh nghiệp và người dân tham gia hoạt động xuất nhập khẩu.

Bên cạnh đó, Quảng Ninh cũng đang thực hiện kết nối các cửa khẩu của tỉnh với các cửa khẩu đối tác tại Trung Quốc, đặc biệt là với thành phố Đông Hưng. Các thỏa thuận hợp tác giữa Quảng Ninh và các đối tác Trung Quốc tạo cơ sở vững chắc để phát triển cửa khẩu thông minh, tăng cường hợp tác thương mại và nâng cao hiệu quả giao thương giữa hai quốc gia. Việc ứng dụng công nghệ và xây dựng cửa khẩu thông minh tại Móng Cái chính là một bước tiến quan trọng, giúp tỉnh trở thành trung tâm thương mại và logistics hàng đầu trong khu vực.

Phát triển các khu kinh tế cửa khẩu

Các khu kinh tế cửa khẩu tại Quảng Ninh đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển kinh tế của tỉnh và thúc đẩy hợp tác quốc tế. Hiện tại, Quảng Ninh có 3 khu kinh tế cửa khẩu lớn là Móng Cái, Hoành Mô - Đồng Văn và Bắc Phong Sinh. Trong đó, Khu kinh tế cửa khẩu Móng Cái được xác định là khu kinh tế cửa khẩu trọng điểm quốc gia với diện tích hơn 121.000 ha, kết nối trực tiếp với các hành lang kinh tế quốc tế từ Trung Quốc đến các trung tâm kinh tế lớn của Việt Nam.

Khu kinh tế cửa khẩu Móng Cái không chỉ là trung tâm thương mại biên giới, mà còn là khu vực có vai trò quan trọng trong phát triển du lịch, dịch vụ và công nghiệp. Với hệ thống hạ tầng hiện đại như cảng biển, kho bãi, trung tâm logistics và các khu công nghiệp, Móng Cái đang trở thành trung tâm kết nối giữa Việt Nam và Trung Quốc, giúp thúc đẩy thương mại, du lịch và hợp tác đầu tư.

Bên cạnh đó, việc xây dựng các tuyến đường cao tốc và tuyến đường sắt từ Móng Cái đến Hải Phòng và Hạ Long sẽ giúp tăng cường khả năng vận chuyển hàng hóa, kết nối các khu vực trong tỉnh với các thành phố lớn, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển kinh tế bền vững.

Trong tháng 9/2025, các cửa khẩu của tỉnh Quảng Ninh đã làm thủ tục cho hơn 732.000 lượt người xuất, nhập cảnh.

Chính sách thu hút đầu tư của Quảng Ninh cũng rất linh hoạt, với các ưu đãi về thuế và đất đai nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp trong và ngoài nước. Đặc biệt, doanh nghiệp hoạt động tại khu kinh tế cửa khẩu được hưởng nhiều ưu đãi như miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 4 năm đầu và giảm 50% trong 9 năm tiếp theo, cùng với các ưu đãi về thuế sử dụng đất và phí hạ tầng. Những chính sách này đã giúp thu hút hàng trăm dự án đầu tư trong khu vực, góp phần thúc đẩy sự phát triển của các ngành công nghiệp, dịch vụ và thương mại biên mậu.

Thêm vào đó, tỉnh Quảng Ninh cũng chú trọng đầu tư vào các dự án hạ tầng chiến lược như hệ thống giao thông, kho bãi và các cảng biển hiện đại, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu và tăng cường khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp trong khu vực. Những dự án này, bao gồm cả việc xây dựng Bến cảng tổng hợp Vạn Ninh và các hệ thống kho bãi, đang giúp Quảng Ninh trở thành một điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư trong lĩnh vực logistics và thương mại quốc tế.

Tại buổi khảo sát tình hình xuất nhập khẩu hàng hóa tại các cửa khẩu, lối mở biên giới trên địa bàn tỉnh, ông Lê Văn Ánh - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh đã yêu cầu các sở, ngành, đơn vị, địa phương liên quan tập trung triển khai đồng bộ các giải pháp để thúc đẩy hoạt động xuất nhập khẩu; tăng cường trao đổi, đàm phán, điều chỉnh các cơ chế, chính sách thúc đẩy hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực xuất nhập khẩu; nghiên cứu, đề xuất các giải pháp sớm đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất, hạ tầng tại các cửa khẩu, lối mở; triển khai mô hình cửa khẩu thông minh gắn với phát triển du lịch qua biên giới nhằm kích cầu thương mại - dịch vụ.