| TP. Hồ Chí Minh: Thị trường bán lẻ quý II ổn định Bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 7 tháng ước đạt 3.993,4 nghìn tỷ đồng |
Tái cấu trúc tạo luật chơi mới
Thị trường bán lẻ và tiêu dùng Việt Nam đang bước vào giai đoạn tái định hình, khi chính sách vĩ mô và chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp đồng thời tạo ra những chuyển động sâu rộng, định hình lại “luật chơi” mới. Trong bối cảnh đó, các thay đổi về môi trường pháp lý không chỉ tác động tới cấu trúc cạnh tranh hiện tại, mà còn định hướng cho quỹ đạo phát triển dài hạn của ngành.
 |
| Ảnh minh hoạ. |
Thời gian qua, Chính phủ đã triển khai đồng bộ các biện pháp nhằm siết chặt kỷ cương thị trường, từ tăng cường quản lý thuế, ban hành Nghị định 70/2025/NĐ-CP, Nghị quyết 198/2025/QH15, đến các chiến dịch truy quét hàng giả, hàng lậu. Đây không chỉ là giải pháp xử lý vi phạm trước mắt mà còn là bước đi chiến lược, tái cấu trúc ngành bán lẻ theo hướng minh bạch, cạnh tranh lành mạnh và bền vững hơn.
| Theo chuyên gia từ ACBS, khi Nghị định 70/2025/NĐ-CP xóa bỏ khoán thuế và siết truy xuất nguồn gốc hàng hóa, lợi thế cạnh tranh không chính thức bị thu hẹp, mở ra cơ hội cho doanh nghiệp chính quy tiếp cận nhóm khách hàng vốn gắn bó với kênh phi chính thức, đồng thời củng cố vị thế chuỗi hiện đại. |
Theo ông Huỳnh Hoàng Phương – Chuyên gia tài chính độc lập, việc chuyển đổi hộ kinh doanh cá thể sang mô hình doanh nghiệp, đồng thời siết chặt kiểm soát các hoạt động vốn ít chịu giám sát, là bước đi tất yếu mà nhiều nền kinh tế đã trải qua. Khi lợi thế từ chênh lệch thuế và nguồn hàng không chính thống bị loại bỏ, mọi chủ thể đều buộc phải tuân thủ luật chơi chung.
“Về lâu dài, quá trình này còn tạo dư địa điều chỉnh chính sách thuế thu nhập cá nhân hợp lý hơn, qua đó nâng cao sức mua – yếu tố then chốt thúc đẩy tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế” – ông Phương cho biết.
Bà Đỗ Minh Trang – Giám đốc Phòng Phân tích và Chiến lược thị trường, Công ty Chứng khoán ACB (ACBS) nhìn nhận, một “sân chơi” bình đẳng là nền tảng sống còn cho sự phát triển bền vững của ngành bán lẻ. Thị trường hiện tồn tại đồng thời nhiều mô hình từ chợ truyền thống, chuỗi bán lẻ hiện đại đến thương mại điện tử và phần lớn doanh nghiệp niêm yết đều chủ động xây dựng kênh bán hàng trực tuyến riêng để kiểm soát trải nghiệm khách hàng, thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào sàn thương mại điện tử.
Những nhận định này càng trở nên rõ ràng khi đối chiếu với số liệu thực tế. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 4 tháng đầu năm 2025 ước đạt hơn 2,28 triệu tỷ đồng, tăng khoảng 9,9% so với cùng kỳ. Đến hết tháng 7, mức tăng vẫn duy trì quanh ngưỡng 9,3%, cao hơn đáng kể so với cùng kỳ năm trước.
Chiến lược đa kênh củng cố vị thế
Không chỉ ghi nhận sự cải thiện về quy mô, cơ cấu lợi nhuận của các doanh nghiệp cũng đang có những biến chuyển đáng chú ý. Đi sâu vào hiệu quả hoạt động, theo bà Đỗ Minh Trang, một xu hướng nổi bật là lợi nhuận tăng nhanh hơn doanh thu nhờ tối ưu chi phí vận hành.
Ảnh minh hoạ. |
Dưới góc nhìn của chuyên gia Huỳnh Hoàng Phương, sự phục hồi đang diễn ra không đồng đều. Ngành hàng tiêu dùng chịu sức ép từ tái cấu trúc chuỗi cung ứng, khiến chi phí đội lên và tốc độ tăng trưởng chậm lại, thậm chí âm ở một số đơn vị. MCH là ví dụ điển hình khi phải sắp xếp lại hệ thống phân phối và thay đổi nhân sự. Trái lại, nhóm bán lẻ lại hồi phục mạnh nhờ nền lợi nhuận thấp năm trước, nhất là ở mảng điện tử và điện thoại, giúp FRT và MWG tăng trưởng rõ nét.
Sự phân hóa này còn phản ánh chiến lược đặc thù của từng doanh nghiệp. Chẳng hạn như, FRT mở rộng mảng dược phẩm, MWG tập trung vào điện máy và hàng tiêu dùng nhanh, Công ty CP Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận (PNJ) chuyên vàng và trang sức.
Ở lĩnh vực thương mại điện tử, tiềm năng tăng trưởng vẫn rộng mở, với mức trung bình 20 - 25% mỗi năm theo các báo cáo ngành. Ông Phương nhận định, việc các sàn tăng phí sau giai đoạn “đốt tiền” là tất yếu, tạo môi trường cạnh tranh thực chất hơn. Các doanh nghiệp niêm yết chuyển hướng sang chiến lược đa kênh, kết hợp online và offline cùng với việc ưu tiên kéo khách về nền tảng riêng để giảm phụ thuộc và tối ưu biên lợi nhuận.
“Khi một số sản phẩm tương tự hàng chính quy bị hạn chế bán trên sàn, nhu cầu sẽ dịch chuyển sang kênh chính thức, qua đó củng cố dòng doanh thu ổn định cho các nhà bán lẻ lớn” – bà Trang bổ sung.
Từ góc nhìn triển vọng, ông Phương cho rằng, quá trình chuyển dịch sang bán lẻ hiện đại sẽ diễn ra tuần tự, phù hợp quy luật. Các chuỗi như Long Châu, Bách Hóa Xanh hay WinCommerce đang bước vào giai đoạn mở rộng sau khi chứng minh hiệu quả mô hình, tận dụng lợi thế vận hành tối ưu và chính sách hỗ trợ. Những chuyển động này, khi cộng hưởng với các yếu tố vĩ mô thuận lợi, đang tạo nền tảng vững chắc cho giai đoạn phát triển tiếp theo.
Nhìn chung, sự kết hợp giữa cải cách chính sách và nâng cao nội lực doanh nghiệp đang đặt nền móng cho chu kỳ phát triển mới của ngành bán lẻ – tiêu dùng. Một môi trường cạnh tranh công bằng vừa thúc đẩy đổi mới mô hình, nâng cao chất lượng sản phẩm dịch vụ, vừa mở ra dư địa tăng trưởng dài hạn. Trong bối cảnh kinh tế Việt Nam duy trì đà tăng trưởng, những doanh nghiệp biết tận dụng thời cơ từ cải cách, kiên định tái cấu trúc và nhạy bén với xu hướng tiêu dùng sẽ là lực lượng tiên phong, tạo lợi thế vượt trội trên thị trường nội địa và sẵn sàng vươn ra khu vực./.
