Sáng 30/10, sau khi các đại biểu Quốc hội thảo luận tại hội trường trong 1,5 ngày về tình hình kinh tế xã hội năm 2025, dự kiến năm 2026, và việc thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội, Phó Thủ tướng Lê Thành Long đã giải trình làm rõ nhiều nội dung đại biểu nêu.

Giải ngân vẫn tăng trong bối cảnh sắp xếp bộ máy, thu hẹp số dự án

Theo Phó Thủ tướng, năm 2025 dự kiến chúng ta đạttăng trưởng GDP trên 8%. Tính bình quân cả nhiệm kỳ 2021 - 2025, gồm cả năm 2021 bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch Covid-19, mức tăng trưởng đạt 6,3%. Đây là mức cao hơn giai đoạn 2016 - 2020 là 6,2%. Tốc độ tăng năng suất lao động năm 2025 đạt 6,85%, vượt mục tiêu 5,5%; đóng góp của các nhân tố tổng hợp (TFP) đạt khoảng 47%.

Phó Thủ tướng Lê Thành Long: Có thể vượt mục tiêu 1 triệu căn nhà ở xã hội

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long phát biểu tại Quốc hội

Đặc biệt, thu ngân sách là điểm sáng. Năm 2025 dự kiến chúng ta thu khoảng 2,4 triệu tỷ đồng, vượt 21,5% so với dự toán; tổng thu cả giai đoạn tăng 1,6 lần so với nhiệm kỳ 2016 - 2020. Những kết quả này đạt được trong khi tình hình thế giới biến động phức tạp, xung đột kéo dài, kinh tế toàn cầu bất ổn, các chính sách thương mại và tài chính quốc tế khó đoán định. Hệ thống các nguyên tắc thương mại quốc tế hình thành vài chục năm qua gần như bị phá vỡ. “Cái này không thể đoán được và nhiều khi là sách cũng chưa dạy”, Phó Thủ tướng nói.

Trong bối cảnh như vậy, Phó Thủ tướng nêu rõ những kết quả đạt được là sự cố gắng rất lớn của cả hệ thống chính trị, của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương, dưới sự lãnh đạo của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là đồng chí Tổng Bí thư.

Giải trình thêm về một số vấn đề cụ thể, Phó Thủ tướng đề cập trước hết đến tiến độ giải ngân vốn đầu tư công. Theo số liệu của Bộ Tài chính, tính đến ngày 23/10/2025, tỷ lệ giải ngân đạt 51,7%, cao hơn cùng kỳ năm 2024 (51,5%). Giá trị tuyệt đối đạt 465 nghìn tỷ đồng, cao hơn tới 116 nghìn tỷ đồng so với cùng kỳ. Tuy vậy, Phó Thủ tướng nhìn nhận kết quả này vẫn chưa đạt kỳ vọng cho dù đã thực hiện rất nhiều giải pháp.

Theo Phó Thủ tướng, có ba nguyên nhân chính. Một là việc thu gọn số lượng dự án để tập trung làm hiệu quả hơn, “ra tấm ra món”, khiến quá trình điều chỉnh, thủ tục có độ trễ nhất định. Từ hơn 12.000 dự án của nhiệm kỳ 2015 - 2020, đến nhiệm kỳ này giảm còn dưới 5.000 dự án và phấn đấu còn dưới 3.000 trong giai đoạn 2026 - 2030.

Hai là cơ chế, chính sách dù được tháo gỡ nhưng vẫn còn độ trễ trong thực thi, nhất là về phân cấp, cắt giảm thủ tục, khai thác khoáng sản, đầu tư. Thứ ba là việc sắp xếp tổ chức bộ máy và bàn giao công việc giữa các đơn vị, cán bộ cũng ảnh hưởng đến tiến độ.

Từ thực tế này, Phó Thủ tướng đề nghị các địa phương nỗ lực hơn nữa để giải ngân hết kế hoạch vốn, đạt mục tiêu Thủ tướng Chính phủ đã đặt ra.

Phó Thủ tướng Lê Thành Long: Có thể vượt mục tiêu 1 triệu căn nhà ở xã hội
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự phiên họp sáng 30/10.

Nhiều giải pháp tổng thể cho thị trường vàng, bất động sản

Liên quan đến thị trường vàng, Phó Thủ tướng cho biết giá vàng thế giới có thời điểm tăng gần 4.400 USD/ounce, chênh lệch giữa giá thế giới và trong nước có lúc gần 20 triệu đồng/lượng, nhưng cũng có lúc chỉ còn 1 triệu đồng. Tình trạng tương tự cũng diễn ra ở nước khác và nguyên nhân chủ yếu là do biến động địa chính trị, chính sách thương mại thiếu nhất quán của các nền kinh tế lớn, cùng với tâm lý ở trong nước.

Trước tình hình đó, Chính phủ đã triển khai nhiều giải pháp như tăng cường thanh tra, kiểm tra, nắm tình hình. Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu thanh tra, trong trường hợp cần thiết có thể để Thanh tra Chính phủ vào cuộc. Đồng thời, sửa đổi Nghị định 24 để giảm tính độc quyền, xây dựng sàn giao dịch vàng nhằm minh bạch hóa hoạt động mua bán. Ngoài ra, Phó Thủ tướng cho biết thêm, tổng doanh số giao dịch vàng 9 tháng đầu năm 2025 đạt khoảng 23,3 nghìn tỷ đồng, trong khi GDP năm 2024 là khoảng 12 triệu tỷ đồng.

Về thị trường bất động sản, Phó Thủ tướng khẳng định tình trạng giá nhà đất tăng cao, khó tiếp cận là thực tế. Chính phủ đã ghi nhận thực tế này và đang triển khai nhiều giải pháp, trong đó có việc sửa đổi, bổ sung quy định của pháp luật về đất đai và thị trường bất động sản, trình Quốc hội nghị quyết xử lý một số vấn đề cấp thiết, đặc biệt liên quan đến định giá.

Phó Thủ tướng Lê Thành Long: Có thể vượt mục tiêu 1 triệu căn nhà ở xã hội
Các đại biểu tham dự phiên họp.

Bên cạnh đó, phát triển nhà ở xã hội là một trong những hướng giải pháp quan trọng. Mục tiêu 1 triệu căn hộ đang được triển khai. Theo Bộ Xây dựng, đã có 165 dự án hoàn thành với khoảng 117.000 căn hộ. Tổng số dự án hoàn thành, khởi công hoặc đã được chấp thuận chủ trương đầu tư đến hết năm 2025 đạt 60% chỉ tiêu, thậm chí chúng ta có thể vượt hơn mục tiêu 1 triệu căn.

Về công tác xây dựng pháp luật, Phó Thủ tướng nhấn mạnh tinh thần đổi mới căn bản tư duy lập pháp theo Nghị quyết 66, chuyển tư duy từ “tập trung quản lý” sang “kiến tạo phát triển”, quy định các nguyên tắc chung trong luật, tạo không gian linh hoạt cho Chính phủ và các chủ thể khác thực thi. Phó Thủ tướng cũng nêu yêu cầu cải tiến quy trình xây dựng pháp luật theo hướng ngắn gọn, thực tế đến đâu xử lý đến đó, và cơ quan chủ trì soạn thảo phải chịu trách nhiệm đến cùng.

Những đổi mới này, theo Phó Thủ tướng, đã góp phần rất lớn tháo gỡ nhiều điểm nghẽn, đặc biệt là trong việc hoàn thiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Chính phủ sẽ tiếp tục chỉ đạo các bộ, ngành, cơ quan liên quan thực hiện hiệu quả tinh thần Nghị quyết 66, để công tác xây dựng và thi hành pháp luật đóng góp nhiều hơn cho các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2025, 2026 và những năm tiếp theo, ông khẳng định./.