R&D và chuyển đổi số trong nông nghiệp tạo bước phát triển nhảy vọt

Tăng đầu tư cho R&D, chuyển đổi số trong nông nghiệp

Chia sẻ tại tọa đàm “R&D và chuyển đổi số trong nông nghiệp: Tạo giá trị gia tăng cao" do Báo Tài chính - Đầu tư tổ chức ngày 15/9, PGS.TS Đặng Văn Đông - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Rau quả (Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đánh giá, cuộc cách mạng trong chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo là bài toán được Nghị quyết số 57-NQ/TW đặt ra, toàn ngành nông nghiệp đã đón nhận và vào cuộc.

Hiện nay, đầu tư cho R&D nông nghiệp tại Việt Nam mới ở mức 0,5 - 0,6% GDP, thấp hơn so với nhiều nước trong khu vực, như Thái Lan (1% GDP), Trung Quốc (hơn 2% GDP), Hàn Quốc (4% GDP)…

Điểm đáng mừng là nhiều doanh nghiệp đã coi trọng đầu tư cho R&D, chuyển đổi số để nâng cao năng lực cạnh tranh. TS. Lê Hoàng Kiệt - Giám đốc Sản phẩm mới và Giải pháp Dịch vụ Nông nghiệp, Công ty cổ phần Phân bón Dầu khí Cà Mau (PVCFC) chia sẻ, là doanh nghiệp có quy mô lớn, hoạt động trải dài trên cả nước, PVCFC đã tập trung ứng dụng chuyển đổi số trên 3 trụ cột chính.

Tọa đàm "R&D và chuyển đổi số trong nông nghiệp: Tạo giá trị gia tăng cao". Ảnh: Chí Cường.

Thứ nhất, chuyển đổi số trong công tác quản trị doanh nghiệp, áp dụng số hóa toàn diện, từ các quy trình thao tác chuẩn (SOP) được chuẩn hóa đến các dữ liệu sản xuất, kinh doanh, kỹ thuật, đào tạo đều được quản lý trên hệ thống ERP, eOffice, E-learning, DMS, CRM, báo cáo BI kết hợp công nghệ số hóa với trợ lý thông minh AI.

Thứ hai, chuyển đổi số trong sản xuất, kinh doanh. PVCFC vận hành nhà máy thông minh, hướng tới dây chuyền tự động hóa hoàn toàn từ khâu vật liệu đến sản xuất thành phẩm, đồng bộ sản xuất.

Công ty hướng vào các thiết bị công nghệ cao, đo các cảm biến để đánh giá độ biến động khâu sản xuất từng dây chuyền nhằm nắm bắt sự thay đổi, tiến hành bảo dưỡng chuyên nghiệp; vận hành nhà máy áp dụng công nghệ số hóa đưa vào tham quan nhà máy từ thực tế ảo cho nông dân.

Cùng với đó, quản trị hệ thống phân phối, áp dụng đồng bộ hệ thống DMS/CRM minh bạch hóa thông tin, tăng tốc xử lý, các hệ thống hỗ trợ truy xuất nguồn gốc, quản lý hàng hóa lưu hành như QR code, RFID. Điều này giúp công ty quản lý dòng chảy lưu thông, dòng chảy hàng hóa cũng như tiếp cận khách hàng, đưa các chương trình ưu đãi trực tiếp đến nông dân.

Thứ ba, số hóa trong R&D, lưu trữ dữ liệu thực trên bản đồ số hóa đất đai thổ nhưỡng, số hóa quy trình kỹ thuật dạng hình ảnh, áp dụng công nghệ chẩn đoán sâu bệnh, vận hành trợ lý ảo Anh Hai Cà Mau…, giúp bà con nông dân tiếp cận tri thức số, nâng hiệu quả canh tác

Theo TS. Lê Hoàng Kiệt, đến nay, PVCFC đã đạt được kết quả đáng ghi nhận, tối ưu hóa vận hành nhà máy đạt 115% công suất thiết kế, giảm hơn 10% tiêu hao năng lượng, thuộc “Top 10% nhà máy có mức tiêu hao năng lượng thấp nhất thế giới”.

PGS.TS Đặng Văn Đông. Ảnh: Chí Cường

PVCFC đã tập trung giải bài toán sản xuất, công tác R&D không chỉ dừng ở phòng nghiên cứu, mà phục vụ mục tiêu nâng cao giá trị của chuỗi nông sản.

Trong chiến lược đột phá khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, PVCFC đang tích cực chuyển đổi tư duy ngược trong R&D, đó là nghiên cứu và phát triển sản phẩm từ mong muốn giá trị gia tăng đầu ra của chuỗi nông sản, khác với tư duy R&D cũ chỉ tập trung vào giá trị tăng thêm của sản phẩm phân bón cần nghiên cứu.

Thực tiễn cho thấy, R&D là một trong những công cụ trọng yếu giúp PVCFC chuyển từ nhà sản xuất urê đơn thuần thành nhà cung cấp giải pháp dinh dưỡng toàn diện và hướng tới tham gia chuỗi giá trị nông sản để góp phần nâng cao vị thế nông sản Việt trên trường quốc tế.

Trong những năm qua, PVCFC luôn mạnh tay đầu tư cho R&D. Công ty đã thành lập Trung tâm R&D ở tỉnh Long An (nay là tỉnh Tây Ninh) với diện tích hơn 20 ha, tập trung đội ngũ và thiết bị hiện đại phục vụ nghiên cứu chuyên sâu. Hiện Trung tâm có hơn 40 cán bộ nghiên cứu trình độ cao.

Thời gian tới, công ty tiếp tục định hướng phát triển phân bón xanh, chuỗi kinh tế tuần hoàn, ứng dụng AI, IoT, Big Data để tự động hóa và cá nhân hóa giải pháp canh tác, mở rộng sang công nghệ sinh học, chế biến nông sản.

TS. Lê Hoàng Kiệt. Ảnh Chí Cường

Tạo bước nhảy vọt cho nông nghiệp Việt

PGS.TS Đặng Văn Đông cho rằng, theo tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW, đưa khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số tạo đột phá, được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, sự vào cuộc của các cơ quan khoa học, các doanh nghiệp, chắc chắn trong thời gian tới, nông nghiệp Việt Nam sẽ có bước nhảy vọt.

“Tôi tin rằng, chỉ trong 10 năm tới, toàn bộ nông dân Việt Nam sẽ sản xuất nông nghiệp ứng dụng chuyển đổi số, có đến 80 - 90% sản phẩm được sản xuất từ ứng dụng công nghệ, trí tuệ nhân tạo. Với lĩnh vực hoa quả, Việt Nam đang xuất khẩu 6 - 7 tỷ USD, nhưng chỉ trong thời gian ngắn, kim ngạch xuất khẩu có thể đạt 10 tỷ USD trong tầm tay. Việt Nam sẽ là một trong những cường quốc xuất khẩu rau quả trong khu vực và trên thế giới”, PGS.TS Đặng Văn Đông nhận định.

Từ góc độ doanh nghiệp, TS. Lê Hoàng Kiệt nhận định, ứng dụng chuyển đổi số trong nông nghiệp sẽ tạo ra nhiều bước nhảy vọt.

Bước nhảy vọt thứ nhất là sự thích ứng nhanh và hiệu quả cao. Chỉ có chuyển đổi số mới giúp đáp ứng nhanh sự thay đổi của thị trường, đưa đến người nông dân nhanh nhất, hiệu quả nhất nhờ cánh tay nối dài của chuyển đổi số.

Bước nhảy vọt thứ hai là chuyển đổi tư duy từ sản xuất nông nghiệp đơn thuần sang kinh tế nông nghiệp, góp phần đưa nông sản Việt lên tầm cao mới trên thị trường quốc tế, đóng góp vào kỷ nguyên vươn mình của đất nước.