Tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện trước 2021 có thể nghỉ hưu sớm

Tuyên truyền về chính sáchbảo hiểm xã hội tự nguyện cho tiểu thương tại Khánh Hòa. Ảnh: BHXH Việt Nam

Không bị trừ tỷ lệ hưởng 2% do nghỉ hưu trước tuổi

Tại dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) mới nhất, cơ quan soạn thảo đã bổ sung điều khoản chuyển tiếp, quy định trường hợp người lao động đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện có thể nghỉ hưu sớm trước tuổi. Theo đó, người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện trước ngày 1/1/2021 và đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện trở lên thì được hưởng lương hưu khi đủ 60 tuổi đối với nam, đủ 55 tuổi đối với nữ.

So với Bộ luật Lao động năm 2019, về quy định tăng tuổi nghỉ hưu, những người lao động thuộc trường hợp này cũng về hưu sớm hơn từ 2 - 5 năm so với người tham gia sau ngày 1/1/2021. Cụ thể, Bộ luật Lao động năm 2019 quy định, từ năm 2021 trở đi, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường sẽ được điều chỉnh tăng theo lộ trình cho đến khi đủ 62 tuổi đối với nam vào năm 2028 và 60 tuổi đối với nữ vào năm 2035.

Chỉ những trường hợp lao động làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, hoặc những người lao động sức khỏe yếu (bị suy giảm khả năng lao động), mới có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn so với người làm việc trong điều kiện lao động bình thường (nghỉ hưu sớm hơn tối đa 5 tuổi hoặc 10 tuổi tùy từng trường hợp).

Như vậy, so với quy định hiện hành, người lao động tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện trước năm 2021 sẽ được lợi hơn khi nghỉ hưu sớm mà không bị trừ tỷ lệ hưởng 2%.

Thêm quyền lợi thai sản cho người tham gia tự nguyện

Hiện tại, theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội và chế độ bảo hiểm tai nạn lao động, theo quy định của Luật An toàn, vệ sinh lao động, chính sách bảo hiểm xã hội tự nguyện bao gồm 2 chế độ là hưu trí và tử tuất.

Để có cơ sở đề xuất từng bước mở rộng bảo hiểm xã hội tự nguyện bao gồm các chế độ khác, theo chủ trương tại Nghị quyết số 28-NQ/TW, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội phối hợp với các bộ, ngành liên quan đã tiến hành nghiên cứu đề án về gói bảo hiểm xã hội tự nguyện ngắn hạn linh hoạt, trong đó có chế độ ốm đau, thai sản và chế độ trợ cấp gia đình, trẻ em.

Sau khi phân tích, đánh giá toàn diện về đặc điểm, tính chất của đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, khả năng quản lý rủi ro, tránh trục lợi, đặc biệt là tính khả thi trong bối cảnh hiện nay, cơ quan soạn thảo dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) đã lựa chọn bổ sung chế độ thai sản trong chính sách bảo hiểm xã hội tự nguyện.

Chế độ thai sản đối với người lao động tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện bao gồm cả lao động nữ và lao động nam khi sinh con, do ngân sách nhà nước đảm bảo, người lao động không phải đóng thêm so với hiện hành.

Theo đó, người lao động tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện được hưởng chế độ thai sản khi sinh con (đối với lao động nữ); có vợ sinh con (đối với lao động nam) và đáp ứng đủ điều kiện về đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 6 tháng trở lên, trong vòng 12 tháng trước khi sinh con, thì được hưởng mức hưởng trợ cấp thai sản là 2 triệu đồng cho một con mới sinh.

Để khuyến khích người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, ngoài bổ sung các quy định như được hưởng trợ cấp thai sản khi sinh con, dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) cũng tiếp tục quy định như luật hiện hành về việc người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện được lựa chọn phương thức đóng phù hợp với thu nhập của bản thân.

Họ có thể đóng một lần cho nhiều năm về sau với mức thấp hơn mức đóng hàng tháng, hoặc một lần cho những năm còn thiếu với mức cao hơn mức đóng hàng tháng, theo quy định của Chính phủ. Theo quy định hiện hành thì căn cứ đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn do Chính phủ quy định.

Ngoài ra, theo quy định hiện hành, người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện còn được thụ hưởng chính sách hỗ trợ tiền đóng từ ngân sách nhà nước theo tỷ lệ 30% với người thuộc hộ nghèo, 25% với người thuộc hộ cận nghèo và 10% mức đóng với các đối tượng khác. Đồng thời, quy định cũng khuyến khích các địa phương tuỳ vào tình hình khả năng cân đối của ngân sách địa phương mà có mức hỗ trợ thêm cho người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.