Thương mại trong nước là động lực nội sinh của nền kinh tế

Chiều ngày 28/10, Cục Quản lý thị trường trong nước (Bộ Công thương) tổ chức Diễn đàn Chính sách phát triển thương mại trong nước năm 2025.

"Bệ phóng" cho sự phát triển bền vững của kinh tế Việt Nam

Phát biểu khai mạc diễn đàn, ông Bùi Nguyễn Anh Tuấn - Phó Cục trưởng Cục Quản lý và phát triển thị trường nhấn mạnh, trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đầy biến động và những chuyển dịch mạnh mẽ của kỷ nguyên số, thị trường trong nước đã và đang đóng vai trò trụ cột quan trọng, là bệ phóng vững chắc cho sự phát triển bền vững của nền kinh tế Việt Nam.

Nhận thức sâu sắc điều đó, Đảng, Quốc hội và Chính phủ đã ban hành nhiều nghị quyết quan trọng, tạo hành lang pháp lý vững chắc cho sự phát triển của thị trường nội địa. Thị trường nội địa không chỉ là nền tảng của nền kinh tế mà còn là không gian quan trọng để hiện thực hóa các mục tiêu về phát triển bền vững và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.

"Thương mại trong nước cần được nhìn nhận không chỉ là không gian lưu thông hàng hóa, mà còn là động lực nội sinh của nền kinh tế" - ông Tuấn nói.

Ông Bùi Nguyễn Anh Tuấn - Phó Cục trưởng Cục Quản lý và phát triển thị trường phát biểu tại diễn đàn.

Tuy nhiên, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và chuyển đổi số; hội nhập quốc tế sâu rộng với các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới mở ra cơ hội xuất khẩu, nhưng đồng thời cũng đặt ra thách thức về cạnh tranh gay gắt từ hàng hóa nhập khẩu; thay đổi trong hành vi tiêu dùng; thách thức từ biến đổi khí hậu và phát triển bền vững, yêu cầu về sản xuất xanh, tiêu dùng bền vững, kinh tế tuần hoàn ngày càng trở nên cấp thiết.

Trong bối cảnh đó, thị trường trong nước cần phải chuyển mình mạnh mẽ, không chỉ là nơi tiêu thụ sản phẩm mà còn là động lực quan trọng thúc đẩy sản xuất, tạo việc làm và đảm bảo an sinh xã hội.

Theo ông Bùi Nguyễn Anh Tuấn, để khai thác tối đa tiềm năng của thị trường gần 100 triệu dân, các chính sách thương mại phải thích ứng linh hoạt với xu hướng tiêu dùng mới, chuyển đổi số và các cam kết hội nhập quốc tế.

Bộ Công thương đang đẩy mạnh hoàn thiện hệ thống pháp lý cho thương mại điện tử, logistics xanh và hạ tầng thương mại hiện đại, đồng thời thúc đẩy xây dựng nền tảng số quốc gia về thương mại trong nước.

Cải thiện môi trường đầu tư cho phát triển thị trường trong nước

Tại diễn đàn, Phó Chủ tịch Hiệp hội Các nhà bán lẻ Việt Nam Trần Thị Phương Lan chia sẻ, thị trường bán lẻ Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn phát triển và có sự bứt phá sau đại dịch. Giai đoạn 2025 - 2030 thị trường sẽ kỳ vọng đạt mức tăng trưởng mạnh hơn, đủ sức cạnh tranh với các quốc gia hàng hàng đầu khu vực.

Theo bà Lan, điều đáng chú ý là những xu hướng tiêu dùng mới đang định hình lại thị trường bán lẻ. Người tiêu dùng hiện nay có xu hướng tiêu dùng bền vững, ứng dụng công nghệ tài chính, mua sắm trực tuyến và tiêu dùng dựa trên dữ liệu. Họ cũng có xu hướng mua sắm đa kênh, sẵn sàng chi trả cho mặt hàng chất lượng cao, giảm mua sắm các mặt hàng không cần thiết và ưu tiên chăm sóc sức khỏe.

Dù bức tranh trong thị trường đang có nhiều điểm sáng, song thực tế không hề dễ dàng đối với các doanh nghiệp; từ đó, yêu cầu thị trường bán lẻ Việt Nam cần đổi mới cho năm 2026 và các năm tiếp theo.

“Doanh nghiệp nào nắm bắt được xu hướng số hóa, dữ liệu hóa người tiêu dùng sẽ chiếm lợi thế trên thị trường” - bà Lan nhấn mạnh.

Thương mại trong nước: Động lực nội sinh của nền kinh tế.

Vì vậy, bà Trần Thị Phương Lan khuyến nghị, các doanh nghiệp cần chuyển đổi số toàn diện từ cửa hàng tới nền tảng; phát triển hạ tầng thương mại, nâng cấp logistics tốc độ lạnh, vùng sâu vùng xa; mô hình cửa hàng trải nghiệm...

Nhà nước cần hoàn thiện chính sách, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và cải cách thủ tục hành chính, nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật về phát triển thương mại trong nước, đảm bảo cạnh tranh bình đẳng và phát triển bền vững.

Đặc biệt, cần nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp bán lẻ Việt Nam; đa dạng hóa các chủ thể kinh tế và loại hình doanh nghiệp tham gia phát triển thị trường bán lẻ về chính sách hỗ trợ về tài chính, phát triển nguồn nhân lực…

“Với các giải pháp đổi mới toàn diện, thị trường bán lẻ Việt Nam hoàn toàn có cơ sở để phục hồi mạnh mẽ, vươn lên trở thành một trong những thị trường hấp dẫn nhất khu vực Đông Nam Á"-bà Lan khẳng định.

Ở góc độ địa phương, ông Bùi Thế Hiệp - Phó Giám đốc Sở Công thương Hà Nội cho hay, TP. Hà Nội đang tập trung phát triển hạ tầng thương mại xanh, khuyến khích hàng Việt chất lượng cao và kết nối vùng tiêu thụ bền vững – một hướng đi then chốt để củng cố niềm tin người tiêu dùng vào hàng Việt.

Kiến nghị chính sách để thị trường trong nước phát triển, ở góc độ doanh nghiệp, Công ty TNHH MTV Proton (thành viên chính thức của Liên hiệp Chợ đầu mối thế giới) cũng kiến nghị Nhà nước cần đưa mô hình “Chợ đầu mối đa giá trị” vào quy hoạch hạ tầng thương mại quốc gia giai đoạn 2026 - 2035; tăng cường hợp tác công - tư để đầu tư và vận hành chợ đầu mối hiện đại gắn với logistics - văn hóa - du lịch; tổ chức định kỳ “Tuần lễ Nông sản và Văn hóa Việt Nam” tại các chợ đầu mối liên vùng để quảng bá sản phẩm và tôn vinh văn hóa thương nhân Việt./.