* Ông có thể cho biết kết quả giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc giam giữ người phạm tội trong các nhà tạm giam, tạm giữ hiện nay?
- Hiện nay nhà tạm giam, tạm giữ cơ bản đảm bảo an toàn, chế độ ăn uống tốt, rau quả tự túc được, tình trạng ốm đau hạn chế, tự sát giảm. Tuy nhiên, tình trạng mang vật cấm vào trong vẫn xảy ra, một số nơi vẫn còn tình trạng đưa ma túy vào với thủ đoạn rất tinh vi, cán bộ trại rất khó phát hiện.
![]() |
Đại biểu Đỗ Văn Đương |
Ví dụ: bỏ ma túy vào ốc sên, hay nhét ma túy vào các bộ phận của cơ thể rất khó phát hiện...
Mấy năm gần đây, tình hình tội phạm ma túy gia tăng, từ ma túy dẫn đến trộm cắp, cướp giật… gây bất ổn cho đời sống người dân, là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng quá tải tại các trại tạm giam, tạm giữ hiện nay.
Ở góc độ cơ quan tư pháp, chúng tôi đã kiến nghị Chính phủ cần lộ trình nâng cấp, cải tạo xây dựng mới hạ tầng nơi giam giữ, đảm bảo diện tích tạm giam, tạm giữ.
* Có nhiều ý kiến cho rằng, việc trại giam quá tải một phần do tội phạm chưa đến mức tạm giam vẫn tạm giam. Quan điểm của ông thế nào?
- Có một số trường hợp như vậy và chúng tôi đã kiến nghị những trường hợp không cần thiết phải tạm giam thì không thực hiện việc tạm giam và áp dụng bằng các biện pháp khác như: cho bảo lãnh, cho đặt tiền, cấm đi khỏi nơi cư trú.
Tuy nhiên, nếu áp dụng biện pháp bảo lãnh thì cần nâng cao trách nhiệm của người bảo lãnh và nếu để tội phạm bỏ trốn, người bảo lãnh phải bị phạt tiền, bởi hiện nay, người bảo lãnh để tội phạm bỏ trốn vẫn chưa có quy định để xử lý. Tôi cho rằng, chúng ta cần một chính sách đồng bộ để đảm bảo giải quyết được nhiều vấn đề cùng lúc.
* Thưa ông, mới đây, TP. Hồ Chí Minh có đề xuất xin cơ chế riêng cho người nghiện ma túy của thành phố. Nếu áp dụng cơ chế riêng thì TP. Hồ Chí Minh có đủ nguồn lực để chủ động làm tất cả những điều đó hay không?
- Không thể xin cơ chế riêng được, việc này phải theo quy định của pháp luật. Trước đây, việc đưa người nghiện vào cơ sở cai nghiện là do chính quyền quy định nhưng hiện nay, theo quy định của Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính, để đưa người cai nghiện vào các trung tâm giáo dục cai nghiện rất phức tạp, mất nhiều thời gian.
Sự phức tạp thể hiện rõ ở quy định trình tự, thủ tục xem xét, quyết định áp dụng các biện pháp xử lý hành chính hoặc đưa vào trường giáo dưỡng, đưa vào cơ sở bắt buộc tại tòa án nhân dân cấp quận, huyện, thành phố thuộc tỉnh, thành phố. Nhưng để đến được tòa án quyết định thì phải mất nhiều thời gian.
Chính vì vậy, chỉ riêng địa bàn TP. Hồ Chí Minh có tới 19 nghìn người nghiện, trung tâm cai nghiện thừa chỗ nhưng người nghiện tràn ngập ngoài xã hội.
Chúng ta cần tạm dừng quy định hiện nay và cho áp dụng quy định cũ, bởi nếu chỉ áp dụng cơ chế riêng trên một địa bàn thì không phù hợp, bởi 70% người nghiện trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh là dân ngoại tỉnh. Phải giải quyết tổng thể vấn đề và Quốc hội cần có quyết sách về vấn đề này ngay, nếu không thì người nghiện sẽ tăng gấp đôi, gấp ba lần hiện nay.
* Xin cảm ơn ông!
Hồng Chi ( ghi)