Nâng cao quản lý rủi ro

Một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Hải quan Khu vực II thời gian qua là đưa tỷ lệ phân luồng về đúng định hướng tại Quyết định số 779/QĐ-CHQ, đặc biệt là mục tiêu giảm tỷ lệ luồng vàng và luồng đỏ dưới 30% (trong đó vàng 25%, đỏ không quá 5%). Kết quả ghi nhận trong kỳ cho thấy, Chi cục đã xử lý 527.369 tờ khai, với 67,17% luồng xanh (354.217 tờ), 30,85% luồng vàng (162.698 tờ) và 1,98% luồng đỏ (10.454 tờ).

Chi cục Hải quan khu vực II: Nâng cao quản lý rủi ro, tăng hiệu quả kiểm tra sau thông quan và chống buôn lậu
Công chức Hải quan khu vực II tăng cường kiểm tra thực tế hàng hoá. Ảnh: Lạc Nguyên

Lũy kế tính đến 31/10/2025, toàn Chi cục đã phân luồng 4.985.416 tờ khai, trong đó 63,45% luồng xanh (3.163.095 tờ), 33,7% luồng vàng (1.679.909 tờ) và 2,86% luồng đỏ (142.412 tờ). So với cùng kỳ 2024, số tờ khai tăng đều ở cả ba luồng: luồng xanh tăng 108%, luồng vàng tăng 110%, luồng đỏ tăng 88%.

Tỷ lệ phân luồng đỏ đã giảm đáng kể nhưng hầu hết các đơn vị đều gặp khó khăn liên quan đến tỷ lệ tờ khai luồng vàng cao do bị áp dụng các tiêu chí quản lý liên quan đến các mặt hàng thuộc diện kiểm tra chuyên ngành như: hóa chất, khí gas hóa lỏng, máy móc thiết bị, gỗ phục vụ sản xuất nội thất, sơn, đồ ngũ kim, mực in…..

Đáng chú ý, cơ chế chuyển luồng tiếp tục khẳng định vai trò “van an toàn” trong quản lý rủi ro. Trong kỳ, có 1.393 tờ khai luồng vàng được chuyển sang luồng đỏ, giúp phát hiện 18 tờ khai vi phạm (tỷ lệ 1,29%). Lũy kế đến cuối tháng 10, tổng số chuyển luồng đạt 29.974 tờ, phát hiện 637 tờ khai vi phạm (tỷ lệ 2,13%). Các kết quả này phản ánh mức độ chính xác của hệ thống tiêu chí quản lý rủi ro và khả năng sàng lọc, nhận diện nghi vấn của công chức đã được nâng lên đáng kể.

Song song đó, dù chỉ còn 01 máy soi di động và 01 máy soi dạng cổng hoạt động, công tác soi chiếu vẫn duy trì hiệu quả. Trong kỳ, Chi cục đã phối hợp soi chiếu 111 container trước thông quan, phát hiện 13 container có dấu hiệu nghi vấn (11,71%); lũy kế từ đầu năm soi 5.866 container, phát hiện 191 container có dấu hiệu nghi vấn (3,26%).

Siết chặt buôn lậu, tăng cường kiểm tra sau thông quan

Theo Chi cục Hải quan Khu vực II, TP. Hồ Chí Minh là trung tâm thương mại lớn nhất cả nước, vì vậy thời điểm cuối năm luôn là “mùa cao điểm” của buôn lậu và gian lận thương mại. Đặc biệt là các mặt hàng thiết yếu, quà biếu tặng, hàng điện tử, mỹ phẩm, rượu bia, thuốc lá và thực phẩm nhập khẩu...lưu lượng hàng hóa xuất nhập khẩu tăng nhanh qua các cảng biển và đường hàng không. Nhằm chủ động ứng phó, Đội Kiểm soát hải quan đã tham mưu ban hành Kế hoạch 1535/KH-HQKV2 về cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả và vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới trước, trong và sau Tết Nguyên đán Bính Ngọ năm 2026.

Chi cục Hải quan khu vực II: Nâng cao quản lý rủi ro, tăng hiệu quả kiểm tra sau thông quan
Chi cục Hải quan khu vực II siết chặt buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả trong "mùa cao điểm". Ảnh: Lạc Nguyên

Kết quả trong kỳ, Chi cục phát hiện 483 vụ vi phạm, trị giá hàng vi phạm hơn 725 tỷ đồng, xử phạt 481 vụ với số tiền 33,2 tỷ đồng và chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 01 vụ. Tính lũy kế đến 31/10, toàn Chi cục đã xử lý 4.166 vụ, trị giá vi phạm khoảng 9.875 tỷ đồng, thu nộp ngân sách nhà nước (NSNN) 237,8 tỷ đồng, khởi tố 02 vụ và chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 26 vụ.

Công tác đấu tranh ma túy tiếp tục được tăng cường. Trong kỳ, một vụ vận chuyển 1 kg Methamphetamine giấu trong bánh trung thu bị phát hiện tại Chi cục Chuyển phát nhanh. Lũy kế đến 31/10/2025, Hải quan Khu vực II đã xử lý 20 vụ/9 đối tượng, thu giữ khoảng 119,4 kg ma túy, cùng 431,6 kg tiền chất trong quá trình truy xét mở rộng.

Bên cạnh đó, công tác kiểm tra sau thông quan (KTSTQ) cũng được chú trọng. Trong kỳ, Chi cục ban hành 33 quyết định KTSTQ và 27 quyết định ấn định thuế, thu nộp NSNN 32,029 tỷ đồng. Trong đó, Đội Phúc tập và KTSTQ đóng góp 31,509 tỷ đồng.

Lũy kế đến 31/10/2025, toàn Chi cục đã ban hành 212 quyết định KTSTQ và 148 quyết định ấn định thuế, thu nộp NSNN 95,69 tỷ đồng. Riêng Đội Phúc tập và KTSTQ đạt 91,194 tỷ đồng, tương đương 45,6% chỉ tiêu năm (200 tỷ đồng).

So với cùng kỳ năm 2024, kết quả thu thập và xử lý cho thấy mức tăng trưởng mang tính bứt phá rõ rệt. Riêng tháng 10/2025, số thu đạt 31,509 tỷ đồng, tăng tới 522% so với tháng 10/2024. Tính lũy kế đến ngày 31/10, mức tăng đạt 275%, từ 33,156 tỷ đồng lên 91,194 tỷ đồng. Những con số này phản ánh hiệu quả của công tác quản lý rủi ro, đặc biệt là trong nhận diện dấu hiệu vi phạm liên quan đến trị giá, mã số, xuất xứ; đồng thời cho thấy tác động tích cực từ việc chuẩn hóa quy trình và nâng cao trình độ công chức thông qua các chương trình tập huấn chuyên đề diễn ra trong tháng 10.

Để hoàn thành mục tiêu năm 2025, Chi cục Hải quan Khu vực II cho biết, đang triển khai nhiều nhiệm vụ trọng tâm trong tháng 11: Hợp nhất 3 kế hoạch của đơn vị thành một kế hoạch chung về chống buôn lậu, gian lận thương mại và vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, theo hướng thống nhất và hiệu quả hơn; nghiên cứu điều chuyển máy soi container di động tại cảng Giang Nam sang cảng Cát Lái để tối ưu nguồn lực; tăng cường kiểm tra công vụ; và tập trung kiểm tra sau thông quan đối với 10 doanh nghiệp còn lại trong danh sách đánh giá tuân thủ.

Theo dự kiến, số thu KTSTQ trong 2 tháng cuối năm có thể đạt 85 tỷ đồng, đưa tổng thu năm 2025 lên khoảng 176 tỷ đồng, tương đương 88% chỉ tiêu.

Trong bối cảnh áp lực lưu lượng hàng hóa tăng mạnh vào cuối năm, việc kiên định thực hiện quản lý rủi ro, siết chặt kỷ cương nghiệp vụ và tăng cường ứng dụng công nghệ trong giám sát là yếu tố then chốt bảo đảm hiệu quả hoạt động hải quan, đồng thời thực hiện mục tiêu kép: tạo thuận lợi thương mại nhưng vẫn kiểm soát chặt chẽ.