Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khoá XV, ngày 23/10 tại Nhà Quốc hội, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh, Quốc hội nghe tờ trình và báo cáo thẩm tra dự án Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi).
 |
| Thống đốc Ngân hàng nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng trình bày Tờ trình Dự án Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi). Ảnh: Quochoi.vn. |
Trình bày tờ trình Dự án Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi), Thống đốc Ngân hàng nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng nêu rõ, việc xây dựng Luật nhằm thể chế hóa đầy đủ chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là các nhiệm vụ đã được đề ra tại Kết luận số 19-KL/TW của Bộ Chính trị và Định hướng Chương trình xây dựng pháp luật Quốc hội Khóa XV.
Sau 12 năm triển khai, Luật Bảo hiểm tiền gửi năm 2012 đã bộc lộ một số khó khăn, vướng mắc cần được giải quyết. Đặc biệt, việc Quốc hội thông qua Luật Các Tổ chức tín dụng (sửa đổi) vào ngày 18/01/2024 đã đặt ra yêu cầu phải sửa đổi, bổ sung Luật Bảo hiểm tiền gửi để bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật, tạo cơ sở để bảo hiểm tiền gửi Việt Nam thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ mới.
Mục đích cốt lõi của dự án Luật là tạo hành lang pháp lý đầy đủ, rõ ràng, củng cố "tấm lá chắn" để tổ chức bảo hiểm tiền gửi bảo vệ tốt hơn quyền lợi người gửi tiền, đồng thời đảm bảo duy trì sự ổn định của hệ thống tổ chức tín dụng, an ninh, an toàn xã hội.
Tờ trình của Chính phủ nêu rõ, quan điểm xây dựng Luật bám sát nguyên tắc sau: thể chế hóa đầy đủ chủ trương của Đảng và Nhà nước; kế thừa các quy định còn phù hợp và khắc phục những bất cập, hạn chế qua thực tiễn thi hành; đảm bảo đồng bộ với các quy định pháp luật khác (như Luật Các tổ chức tín dụng); tham khảo kinh nghiệm quốc tế trên cơ sở phù hợp với thực tiễn Việt Nam.
| Dự thảo bổ sung quy định Thống đốc Ngân hàng Nhà nước quyết định hạn mức vượt trần (bằng toàn bộ khoản tiền gửi) trong "trường hợp đặc biệt" để bảo đảm an toàn hệ thống, trật tự an toàn xã hội. |
Tờ trình của Chính phủ cũng nêu rõ, lần sửa đổi này, Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi) được Chính phủ trình Quốc hội với 08 Chương, 42 Điều, trong đó sửa đổi, bổ sung 26 điều, bổ sung mới 7 điều, bãi bỏ 4 điều và giữ nguyên 9 điều, nội dung cơ bản xoay quanh việc tăng cường vai trò, năng lực và tính linh hoạt cho Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam.
Đáng chú ý, Chính phủ bổ sung các quyền và nghĩa vụ quan trọng cho Tổ chức Bảo hiểm tiền gửi, bao gồm: quyền và nghĩa vụ kiểm tra tổ chức tín dụng tham gia bảo hiểm tiền gửi theo kế hoạch của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam; bổ sung quyền vay đặc biệt từ Ngân hàng Nhà nước và quyền vay, tiếp nhận hỗ trợ từ ngân sách nhà nước, tổ chức tín dụng hoặc tổ chức khác có bảo lãnh của Chính phủ; bổ sung quyền cử nhân sự quản lý, điều hành tại Quỹ Tín dụng Nhân dân được kiểm soát đặc biệt.
Dự thảo Luật lần này tập trung vào sự linh hoạt trong phí Bảo hiểm tiền gửi, chi trả và hạn mức bảo hiểm, theo đó, giao Thống đốc Ngân hàng Nhà nước quy định mức phí, việc áp dụng phí đồng hạng hoặc phân biệt (dựa trên rủi ro) phù hợp với đặc thù hệ thống tổ chức tín dụng trong từng thời kỳ. Đồng thời, bổ sung quy định tạm hoãn nộp phí Bảo hiểm tiền gửi đối với tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt.
Dự thảo Luật bổ sung các quy định về chế độ tài chính, hạch toán và kế toán và quan trọng là mở rộng phạm vi đầu tư vốn của Tổ chức Bảo hiểm tiền gửi, bao gồm mua bán trái phiếu, chứng chỉ tiền gửi hoặc gửi tiền tại các ngân hàng thương mại có vốn nhà nước hoặc có vốn doanh nghiệp nhà nước trên 50%.
Đáng chú ý, lần này Dự thảo Luật thể hiện rõ chủ trương đẩy mạnh phân cấp, phân quyền của Chính phủ. Theo đó, chuyển thẩm quyền từ Chính phủ/Thủ tướng sang Thống đốc Ngân hàng Nhà nước quy định hạn mức trả tiền bảo hiểm (bao gồm cả quyết định vượt trần trong trường hợp đặc biệt), quy định về phí bảo hiểm tiền gửi, quyết định cho vay đặc biệt đối với Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam.
Phân cấp nhiệm vụ từ Ngân hàng Nhà nước sang Tổ chức Bảo hiểm tiền gửi, theo đó, Tổ chức Bảo hiểm tiền gửi thực hiện kiểm tra tổ chức tín dụng tham gia bảo hiểm tiền gửi theo kế hoạch do Ngân hàng Nhà nước giao.
Việc phân cấp này được đánh giá là phù hợp với thẩm quyền, chức năng, nhiệm vụ và giúp tăng tính chủ động, kịp thời trong quản lý, điều hành chính sách tiền tệ và bảo hiểm tiền gửi./.
