Việt Nam bước vào nhóm nước có thu nhập trung bình cao
Đánh giá về tình hình thực hiện Kế hoạch Phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 - 2025, Bộ Tài chính nhận định, nước ta thực hiện Kế hoạch trong bối cảnh thế giới, khu vực và trong nước diễn biến hết sức phức tạp, khó lường. Các yếu tố ảnh hưởng tới phát triển kinh tế, xã hội là rất thách thức, mang tính cộng hưởng; khó khăn, thách thức mới xuất hiện, nặng nề hơn so với dự báo, cũng như so với cùng kỳ của một số nhiệm kỳ gần đây.
Tuy nhiên, dưới sự lãnh đạo của Đảng và sự vào cuộc quyết liệt, nỗ lực phấn đấu của cả hệ thống chính trị, toàn dân, toàn quân, cộng đồng doanh nghiệp và sự ủng hộ của bạn bè quốc tế, đất nước ta đã đạt được những kết quả quan trọng, toàn diện, nhiều điểm sáng nổi bật, cơ bản hoàn thành các mục tiêu chủ yếu đề ra.
![]() |
Nguồn: Bộ Tài chính Đồ hoạ: PHƯƠNG ANH |
Trong 26 chỉ tiêu kinh tế - xã hội chủ yếu, dự kiến có 22 chỉ tiêu đạt và vượt kế hoạch. Tăng trưởng GDP bình quân cả giai đoạn đạt 6,3%/năm, xấp xỉ mục tiêu 6,5 - 7%.
Việc kiểm soát thành công đại dịch Covid-19, nhanh chóng đưa đời sống xã hội trở lại trạng thái bình thường là tiền đề quan trọng để phục hồi kinh tế, đồng thời thể hiện sự ưu tiên cao nhất cho sức khỏe, tính mạng và đời sống người dân. Dù năm 2021 chỉ tăng 2,55% do tác động nặng nề của đại dịch, nhưng từ năm 2022 trở đi, nền kinh tế đã phục hồi mạnh mẽ. Dự kiến GDP năm 2025 tăng 8,3 - 8,5%. Đây được coi là “điểm sáng” trong bức tranh kinh tế toàn cầu.
Lấy nhân dân làm trung tâm, động lực của đổi mới Phát biểu tại Đại hội đại biểu Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030, Tổng Bí thư Tô Lâm đã đề nghị nhất quán 3 quan điểm chỉ đạo. Đó là, lấy nhân dân làm trung tâm, chủ thể, mục tiêu và động lực của đổi mới. Mọi nghị quyết, chương trình hành động phải trả lời: Ích lợi thiết thực gì cho dân, cho từng nhóm yếu thế, cho từng cộng đồng cụ thể. Kết hợp dân chủ - kỷ cương - pháp quyền. Mở rộng dân chủ ở cơ sở, thúc đẩy đối thoại xã hội, song hành với kỷ cương thực thi, thượng tôn pháp luật, tôn trọng khác biệt. Chuyển từ phong trào hình thức sang kết quả thực chất, dựa trên dữ liệu, số liệu; ưu tiên các mô hình có khả năng nhân rộng nhanh, chi phí hợp lý, tác động lớn đến đời sống, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân. |
Quy mô GDP tăng từ 346 tỷ USD (năm 2020) lên trên 510 tỷ USD (năm 2025), gấp 1,48 lần, đưa Việt Nam từ vị trí thứ 37 lên thứ 32 thế giới, đồng thời đứng thứ 4 trong ASEAN. GDP bình quân đầu người tăng từ 3.552 USD lên khoảng 5.000 USD. Thu nhập quốc dân bình quân đầu người cũng tăng từ 3.400 USD (năm 2020) lên khoảng 4.700 USD (năm 2025), đưa Việt Nam chính thức bước vào nhóm nước thu nhập trung bình cao.
Chất lượng tăng trưởng chuyển biến tích cực, với đóng góp của năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) đạt khoảng 47%. Nhiều tổ chức quốc tế có uy tín đánh giá cao sự chủ động, linh hoạt trong chỉ đạo, điều hành, kết quả và triển vọng phát triển kinh tế của Việt Nam.
Về thương mại, xuất nhập khẩu hàng hóa liên tục lập kỷ lục, dự kiến đạt 882 tỷ USD trong năm 2025, đưa Việt Nam vào nhóm 20 quốc gia hàng đầu thế giới về thương mại.
Tổng vốn đầu tư toàn xã hội giai đoạn 2021 - 2025 đạt 33,2% GDP, đáp ứng mục tiêu đề ra. Đáng chú ý, vốn FDI đăng ký đạt 185 tỷ USD, cao hơn giai đoạn 2016 - 2020. Nhiều dự án lớn trong lĩnh vực điện tử, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số được triển khai, thể hiện xu thế nâng cao chất lượng dòng vốn đầu tư nước ngoài.
Kết cấu hạ tầng có bước tiến vượt bậc. Đến hết năm 2025, cả nước dự kiến hoàn thành 3.245 km đường cao tốc (vượt mục tiêu 3.000 km) và 1.711 km đường ven biển. Hạ tầng số phát triển mạnh, tỷ lệ thanh toán không tiền mặt gia tăng, số người dân trưởng thành có tài khoản thanh toán vượt 87%. Tỷ trọng kinh tế số trong GDP đạt gần 14% vào năm 2025.
Chỉ số hạnh phúc tăng 37 bậc
Đặc biệt, cùng với những thành tựu về kinh tế, đời sống xã hội và con người Việt Nam ngày càng được nâng cao. Toàn bộ các chỉ tiêu về xã hội của giai đoạn 5 năm đều được hoàn thành.
Chỉ số phát triển con người (HDI) của Việt Nam được cải thiện rõ rệt, cao hơn nhiều so với các nước có cùng mức thu nhập. Chỉ số hạnh phúc tăng 37 bậc, từ thứ 83 (năm 2020) lên thứ 46 (năm 2025). Tuổi thọ trung bình đạt 74,8 năm, số năm sống khỏe khoảng 67 năm. Tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế tăng từ 90,2% (năm 2020) lên 95,16% (năm 2025). Đây là kết quả rõ ràng của chính sách chăm sóc sức khỏe lấy người dân làm trung tâm.
Giai đoạn 5 năm chứng kiến một quy mô lớn chưa từng có về các biện pháp hỗ trợ tài khóa, bao gồm cả việc miễn, giảm và gia hạn thuế, lên tới hơn 1 triệu tỷ đồng. Các gói hỗ trợ đa dạng với nhiều hình thức, nhiều lĩnh vực đã kích cầu nền kinh tế, giúp doanh nghiệp và người dân vượt qua giai đoạn khó khăn. Cùng với đó, Nhà nước đã xuất cấp trên 689,5 nghìn tấn gạo hỗ trợ nhân dân vùng khó khăn; bố trí gần 11 nghìn tỷ đồng tặng quà cho toàn thể nhân dân nhân dịp 80 năm thành lập nước. |
Chính sách an sinh xã hội được thực hiện đầy đủ, kịp thời, minh bạch. Tỷ lệ hộ nghèo đa chiều giảm mạnh từ 4,4% (năm 2021) xuống còn 1,3% (năm 2025). Đặc biệt, Việt Nam đã hoàn thành mục tiêu cơ bản xóa nhà tạm, nhà dột nát trước thời hạn 5 năm 4 tháng với trên 334.000 căn. Chương trình xây dựng 1 triệu căn nhà ở xã hội đã khởi động mạnh mẽ. Đến tháng 8/2025, cả nước có 692 dự án nhà ở xã hội đã và đang được triển khai với hơn 633.000 căn. Những chính sách này trực tiếp giải quyết nhu cầu cấp thiết về chỗ ở và sinh kế của người dân, đặc biệt là nhóm yếu thế.
Trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo, tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 70%, trong đó lao động có bằng cấp, chứng chỉ là 29,2%. Việt Nam lần đầu tiên xuất khẩu 100 triệu chip bán dẫn và 5.000 thiết bị bay không người lái (UAV) cho Hàn Quốc, khởi công nhà máy chip bán dẫn đầu tiên do Việt Nam làm chủ công nghệ. Những bước đi này cho thấy sự vươn lên mạnh mẽ về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, đặt nền móng cho khát vọng phát triển cao hơn trong giai đoạn tới.
Đây là kết quả của những chính sách xuất phát từ nhu cầu, nguyện vọng chính đáng và hạnh phúc của nhân dân và cũng chính là một trong những bài học kinh nghiệm quan trọng được đúc rút từ những thành tựu, kết quả và cả những khó khăn, thách thức trong giai đoạn vừa qua, như Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã nhiều lần khẳng định, “mọi chính sách phải hướng đến người dân”, “không chạy theo thành tích, mà phải thực hiện để người dân cảm nhận và thụ hưởng thành quả thực mà Đảng, Nhà nước mang lại”. Phát triển bền vững chỉ có thể được bảo đảm khi nhân dân thực sự là trung tâm, vừa là chủ thể, vừa là đối tượng thụ hưởng.
Những kết quả 5 năm qua đã khẳng định sức mạnh đoàn kết toàn dân tộc và sự đúng đắn của đường lối phát triển “lấy nhân dân làm trung tâm, lấy hạnh phúc, ấm no của nhân dân làm mục tiêu phấn đấu”. Với việc chính thức trở thành quốc gia có thu nhập trung bình cao, Việt Nam đã tạo dựng nền tảng quan trọng để bước vào giai đoạn phát triển mới, hướng tới mục tiêu trở thành nước phát triển, thu nhập cao vào năm 2045.