Thị trường lao động việc làm tiếp tục phục hồi nhưng tốc độ chậm lại

Lao động có việc làm tăng

Tại buổi họp báo công bố tình hình lao động việc làm quý I/2023 của Tổng cục Thống kê (TCTK) ngày 6/4, ông Phạm Hoài Nam - Vụ trưởng Vụ Thống kê dân số và lao động thông tin, thị trường lao động quý I/2023 tiếp tục duy trì đà phục hồi.

Lực lượng lao động, số người có việc làm, thu nhập bình quân tháng của người lao động trong quý đầu năm tiếp tục tăng so với quý trước và so với cùng kỳ năm trước. Bên cạnh đó, tỷ lệ thất nghiệp và thiếu việc làm trong độ tuổi lao động giảm so với quý trước và giảm so với cùng kỳ năm trước.

Quang cảnh buổi họp báo. Ảnh: H.Q

Cụ thể, lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên trong quý I/2023 là 52,2 triệu người, tăng 88,7 nghìn người so với quý trước và tăng hơn một triệu người so với cùng kỳ năm trước. Tỷ lệ tham gia lực lượng lao động quý I/2023 là 68,9%, không thay đổi so với quý trước và tăng 0,8 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước. Tỷ lệ tham gia lực lượng lao động của nữ giới là 62,9% và tỷ lệ này của nam giới là 75,3%.

Ông Nam cho hay, lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên trong quý I/2023 là 52,2 triệu người, tăng 88.700 người so với quý trước và tăng hơn 1 triệu người so với cùng kỳ năm trước.

So với quý trước, lực lượng lao động ở khu vực thành thị tăng 121.000 người; trong khi đó khu vực nông thôn giảm 32.300 người, lực lượng lao động nam và nữ đều tăng, tương ứng tăng 597.900 người và 438.000 người. So với cùng kỳ năm trước, lực lượng lao động ở cả khu vực thành thị, nông thôn và nam nữ đều tăng.

Cũng trong quý đầu năm, tốc độ tăng lực lượng lao động duy trì tại mức 0,2 phần trăm. “Với các biến động tiêu cực từ thị trường lao động cũng như tình hình kinh tế xã hội, lực lượng lao động đang có dấu hiệu tăng chậm lại so với thời điểm sau dịch Covid-19. Đáng chú ý, số người có việc làm nhìn chung trên toàn quốc vẫn tiếp tục tăng so với quý trước, tuy nhiên có sự sụt giảm tại một số địa phương như TP.Hồ Chí Minh, Vũng Tàu, Bắc Ninh, Bắc Giang" - ông Nam cho biết.

Tỷ lệ thất nghiệp giảm

Cũng theo số liệu từ Tổng cục Thống kê, số người thất nghiệp trong độ tuổi lao động quý I/2023 là khoảng 1,05 triệu người, giảm 34.600 người so với quý IV/2022, cũng như giảm 65.100 người so với cùng kỳ năm trước. Tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động quý I là 2,25%, giảm 0,07 điểm phần trăm so với quý trước và giảm 0,21 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước.

Số người và tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động theo quý từ năm 2020 - 2023

Dù tỉ lệ thất nghiệp trên cả nước giảm, song tỉ lệ thất nghiệp tại 2 vùng Đồng bằng sông Cửu Long và Đông Nam Bộ lại có xu hướng tăng cao. Cụ thể, quý I/2023, tỉ lệ thất nghiệp cao nhất thuộc về Đồng bằng sông Cửu Long với 2,64%, tương ứng với gần 220.000 người thất nghiệp. Tiếp theo là vùng Đông Nam Bộ với 2,63%, tương ứng với gần 263.000 người thất nghiệp.

Đáng chú ý, tỉ lệ thất nghiệp của thanh niên 15-24 tuổi quý I là 7,61%, giảm 0,09 điểm phần trăm so với quý trước và giảm 0,32 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước. Tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên khu vực thành thị là 9,46%, cao hơn 2,81 điểm phần trăm so với khu vực nông thôn.

Theo ông Phạm Hoài Nam, tình trạng doanh nghiệp bị cắt giảm đơn hàng đã diễn ra từ quý IV/2022 và tiếp tục tiếp diễn sang quý I/2023. Điều này dẫn đến hàng trăm nghìn người lao động bị giảm giờ làm, mất việc làm. Báo cáo nhanh từ các địa phương cho biết, số lao động nghỉ giãn việc của các doanh nghiệp trên cả nước trong quý I/2023 có giảm 2.000 người so với quý IV/2022 song vẫn ở mức gần 294.000 người.

Số lao động bị giãn việc trong 3 tháng đầu năm đa số ở các doanh nghiệp có vốn đầu tư FDI (chiếm 83,8%). Trong đó, tập trung chủ yếu ở ngành da giày với 44,2%, dệt may 18,8%; đồng thời tập trung ở một số địa phương như: Bắc Giang (16.000 người), Ninh Bình (19,7 nghìn người), Thanh Hóa (62.400 người), Tây Ninh (khoảng 21.800 người), Bình Dương (khoảng 36.400 người), Đồng Nai (khoảng 35.000 người), TP.Hồ Chí Minh (khoảng 19.800 người).

Trong khi đó theo thống kê, trong quý I/2023, cả nước có đến 149.000 lao động bị mất việc tại các doanh nghiệp (so với 118.000 lao động bị mất việc trong quý IV/2022). Trong đó, tập trung đa số ở các lao động thuộc các ngành dệt may, da giày, sản xuất linh kiện và sản phẩm điện tử. Đồng thời, chủ yếu tập trung ở một số tỉnh có nhiều khu công nghiệp, khu chế xuất như Đồng Nai (khoảng gần 32.600 người), Bình Dương (khoảng gần 21.700 người), Bắc Ninh (14.000 người), Bắc Giang (khoảng 7.700 người).

Trong giai đoạn từ quý I/2010 đến quý I năm 2023, số lao động làm công việc tự sản tự tiêu liên tục giảm dần qua các quý. Con số này của quý I/2023 là 4,0 triệu người, giảm 0,2 triệu người so với quý trước và giảm 0,8 triệu người so với cùng kỳ năm trước. Số lao động này chủ yếu ở khu vực nông thôn. Gần hai phần ba số người làm công việc tự sản tự tiêu quý I/2023 là nữ giới (chiếm 62,9%).