Sự mong manh của kỳ vọng kinh tế
Nợ chính phủ Trung Quốc tăng kỷ lục đang gây sốt, một dấu hiệu khác cho thấy hệ thống tài chính Trung Quốc đang thiếu niềm tin và tràn ngập tiền mặt, cũng như tiền gửi ngân hàng. Lợi suất trái phiếu dài hạn của Trung Quốc đã bị giảm xuống mức thấp kỷ lục do lượng tiền sẵn có quá lớn và các chủ ngân hàng cho biết trái phiếu tiết kiệm gần như được bán hết ngay lập tức cho các nhà đầu tư bán lẻ xếp hàng bên ngoài chi nhánh trước bình minh.
 |
| Chính phủ trung ương đang chỉ trả lãi 3% cho khoản nợ 30 năm. Ảnh: TL |
Những động thái này được hoan nghênh đối với những người đi vay, đặc biệt là chính phủ trung ương đang chỉ trả lãi 3% cho khoản nợ 30 năm. Nhưng chúng cũng minh họa cho sự mong manh của kỳ vọng kinh tế - bởi vì các nhà giao dịch dự kiến sẽ có đợt cắt giảm lãi suất tiếp theo - và niềm tin, khi các nhà đầu tư thuộc mọi tầng lớp đang lao vào các sản phẩm tài chính an toàn thay vì các tài sản sinh lời hơn.
| Một chủ ngân hàng nhà nước ở Thượng Hải cho biết, hàng loạt trái phiếu tiết kiệm đã "mất đi trong vài giây" nhờ lãi suất kỳ hạn 3 năm là 2,38%, chỉ cao hơn một chút so với lãi suất tiền gửi có kỳ hạn. |
Lợi suất trái phiếu chính phủ Trung Quốc kỳ hạn 30 năm giảm gần 40 điểm cơ bản trong năm nay, chạm mức thấp kỷ lục dưới 2,4% trong tháng 3. Trung Quốc sắp giảm lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm xuống dưới mức thấp nhất trong 22 năm. Trong nhiều năm, Trung Quốc đã cố gắng đẩy tiền ra khỏi ngân hàng và đổ vào các tài sản tăng trưởng bằng các biện pháp như cắt giảm lãi suất. Nhưng những nỗ lực đó đã vấp phải sự phản đối khi thị trường bất động sản suy thoái đã làm mất đi sự hấp dẫn đối với tất cả các khoản đầu tư, ngoại trừ những khoản đầu tư an toàn nhất.
“Nạn đói tài sản” đang diễn ra
Một nhà giao dịch môi giới trái phiếu ở Thượng Hải đã mô tả tình hình hiện nay của Trung Quốc là “nạn đói tài sản”, có rất ít thứ khác để các tổ chức tài chính mua vào trong khi tiền gửi tăng vọt và tăng trưởng cho vay sụt giảm. Cả người giao dịch và chủ ngân hàng đều yêu cầu giấu tên vì họ không được phép nói chuyện công khai.
Nhà giao dịch trái phiếu lưu ý rằng phần lớn nhu cầu về lâu dài là từ các tổ chức tài chính đang tìm kiếm nơi nào đó để gửi tiền mà không ai muốn vay. Dữ liệu công bố tuần trước cho thấy tăng trưởng cho vay ở mức thấp kỷ lục 10,1% trong tháng 2.
Theo dữ liệu của ngân hàng trung ương, các ngân hàng Trung Quốc đã nắm giữ kỷ lục 291 nghìn tỷ Nhân dân tệ (40 nghìn tỷ USD) tiền gửi vào cuối tháng 2, và tốc độ tăng trưởng tiền gửi đang vượt xa các khoản cho vay. Các nhà đầu tư nước ngoài cũng là người mua nhưng sở hữu ít hơn 3% thị trường và không có xu hướng thúc đẩy biến động giá.
 |
| Lãi suất thấp đã làm phức tạp thêm những nỗ lực hỗ trợ đồng nhân dân tệ. Ảnh: TL |
Đáng chú ý, các nhà phân tích như chiến lược gia cấp cao của ANZ, Xing Zhaopeng, cho biết các hoạt động gần đây trên thị trường của ngân hàng trung ương nhằm rút tiền khỏi hệ thống ngân hàng bằng cách từ chối luân chuyển các khoản vay chính sách cho thấy các nhà chức trách đã nhận thức được tình trạng bế tắc tiền mặt. 94 tỷ Nhân dân tệ ròng đã được rút thông qua công cụ trái phiếu của ngân hàng trung ương khỏi hệ thống ngân hàng vào tháng 3 - động thái đầu tiên của Trung Quốc kể từ năm 2022.
“Động thái này lặp lại nhằm ‘tránh các khoản tiền nhàn rỗi bị mắc kẹt’ trong hệ thống ngân hàng" - Xing Zhaopeng nhấn mạnh.
Ngân hàng trung ương Trung Quốc trong tháng này cũng cho biết, đã thực hiện một cuộc khảo sát định kỳ về sổ trái phiếu của những người cho vay ở nông thôn để “hướng dẫn tập trung vào trách nhiệm chính của họ”, bao gồm cả khu vực nông thôn và doanh nghiệp nhỏ. Chắc chắn, giá cả cho phép chính phủ trung ương đảm bảo nguồn tài trợ dài hạn với chi phí thấp, có thể sử dụng để mang lại lợi ích cho đất nước và việc phát hành dự kiến sẽ ổn định thị trường.
Tuy nhiên, lãi suất thấp đã làm phức tạp thêm những nỗ lực hỗ trợ đồng nhân dân tệ và khiến các nhà phân tích cảnh giác - nếu chưa nói là lo lắng - về một thị trường đang trở nên lạm phát do có quá nhiều tiền để mua nhà. Ju Wang, người đứng đầu chiến lược tỷ giá và ngoại hối Trung Quốc tại BNP Paribas, cho biết, với các vị thế dài hạn bị tắc nghẽn và đường cong phẳng, chúng tôi thận trọng trong ngắn hạn. Trong trung hạn, sự điều chỉnh của trái phiếu Trung Quốc có thể mang lại cơ hội nạp lại các khoản mua vào vì chu kỳ nới lỏng tiền tệ vẫn chưa kết thúc./.
