Bộ Tài chính cho biết, để triển khai Luật Đất đai 2024, Bộ đã trình Chính phủ ban hành các nghị định gồm: Nghị định 103/2024/NĐ-CP về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất; Nghị định 230/2025/NĐ-CP về miễn, giảm tiền sử dụng đất; và Nghị định 291/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số nội dung của Nghị định 103/2024/NĐ-CP và Nghị định 104/2024/NĐ-CP. Các văn bản này đều được xây dựng theo nguyên tắc quy định chi tiết những nội dung mà Luật giao Chính phủ hướng dẫn liên quan đến tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và Quỹ phát triển đất.
 |
| Ảnh minh họa |
Các nghị định trên được ban hành đồng thời với thời điểm Luật Đất đai 2024 có hiệu lực đã giúp đưa các quy định mới vào thực tiễn. Tuy nhiên, Quốc hội sắp ban hành Nghị quyết với nhiều cơ chế và chính sách mới, đặc biệt liên quan đến giá đất, tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và giao Chính phủ hướng dẫn chi tiết, dẫn tới nhu cầu phải tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý.
Vì vậy, Bộ Tài chính dự thảo một nghị định mới để cụ thể hóa Nghị quyết của Quốc hội. Nghị định này sẽ bổ sung, điều chỉnh một số điều của Nghị định 103/2024/NĐ-CP, nhằm tháo gỡ các vướng mắc phát sinh trong quá trình triển khai Luật Đất đai cũng như bảo đảm tính đồng bộ với hệ thống pháp luật về đất đai, ngân sách và thuế.
Dự thảo nghị định sẽ thể chế hóa nhiều nội dung quan trọng như: điều chỉnh thời hạn sử dụng đất theo thẩm quyền; xử lý chuyển tiếp tiền thuê đất đối với đơn vị sự nghiệp công lập khi chuyển từ thuê đất sang giao đất không thu tiền; quy định nghĩa vụ tài chính khi chuyển mục đích sử dụng đất đối với đất vườn, ao hoặc đất nông nghiệp trong cùng thửa đất có đất ở; hướng dẫn tính tiền sử dụng đất và tiền thuê đất trong các trường hợp được miễn, giảm; và bổ sung các căn cứ tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất.
Bên cạnh đó, nghị định mới sẽ tiếp tục quán triệt chủ trương hoàn thiện cơ chế tài chính đất đai theo hướng hài hòa lợi ích giữa nhà nước, người sử dụng đất và nhà đầu tư; đồng thời nâng cao tính minh bạch, thống nhất trong quản lý thu tiền sử dụng đất và tiền thuê đất.
Nghị quyết mới của Quốc hội về các cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn trong thi hành Luật Đất đai sẽ đặt ra nhiều quy định mới, trong đó có việc khấu trừ khoản bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đã ứng trước vào tiền sử dụng đất và tiền thuê đất; cho phép điều chỉnh thời hạn sử dụng đất theo thẩm quyền; hướng dẫn xử lý chuyển tiếp tiền thuê đất khi chuyển từ thuê sang giao đất không thu tiền. Đối với hộ gia đình, cá nhân chuyển mục đích từ đất vườn, ao hoặc đất nông nghiệp trong cùng thửa đất có đất ở sang đất ở, Nghị quyết cũng làm rõ nghĩa vụ nộp tiền sử dụng đất. Quy định này áp dụng cả cho những trường hợp đất có nguồn gốc vườn ao đã tách thửa hoặc bị tách khi đo đạc trước 1/7/2014.
Nghị quyết cũng yêu cầu xử lý nghĩa vụ tài chính phát sinh trong giai đoạn từ ngày 1/8/2024 đến trước khi Nghị quyết có hiệu lực; đồng thời sửa đổi căn cứ tính tiền sử dụng đất và tiền thuê đất, giao Chính phủ hướng dẫn cụ thể để đảm bảo thống nhất khi triển khai.
Một số nội dung như khấu trừ chi phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và điều chỉnh thời hạn sử dụng đất đã phù hợp với Nghị định 103/2024/NĐ-CP và Nghị định 291/2025/NĐ-CP, nên khi Nghị quyết có hiệu lực sẽ không phát sinh vướng mắc.
Do đó, Bộ Tài chính đề xuất Chính phủ ban hành nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 103/2024/NĐ-CP (đã được điều chỉnh bởi Nghị định 291/2025/NĐ-CP), nhằm đảm bảo tính nhất quán và thuận tiện trong việc áp dụng và tra cứu.
