Bộ Xây dựng: Cần sự đồng bộ trong tháo gỡ vướng mắc cho các dự án đầu tư xây dựng

Nhiều địa phương chậm công bố giá, chỉ số giá xây dựng

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Bùi Hồng Minh cho rằng, thời gian qua, ở một số dự án, công trình, công tác xây dựng còn thiếu định mức hoặc định mức ban hành chưa phù hợp, nhất là đối với công tác xây dựng sử dụng công nghệ mới, vật liệu mới.

Riêng lĩnh vực công trình giao thông đường bộ, qua thống kê cho thấy, hiện có khoảng 32 công tác xây dựng thiếu định mức ban hành, chủ yếu tập trung vào nhóm các công tác xây dựng cầu dây văng, đắp nền đường bằng các vật liệu mới…

Một số công tác xây dựng đã ban hành định mức nhưng có yêu cầu kỹ thuật, biện pháp thi công khác với phương pháp đã quy định ở các định mức hiện tại. Một số trường hợp định mức ban hành chưa phù hợp, phần lớn là do trong thực tế nhiều công trình, dự án thi công đã có yêu cầu thiết kế, biện pháp thi công, điều kiện thi công khác với quy định ở các định mức hiện tại.

Cần sự đồng bộ trong tháo gỡ vướng mắc cho các dự án đầu tư xây dựng

Thứ trưởng Bùi Hồng Minh cho biết thêm, Nghị định số 10/2021/NĐ-CP đã quy định rõ UBND cấp tỉnh chịu trách nhiệm tổ chức xác định, công bố hoặc phân cấp, ủy quyền cho Sở Xây dựng công bố giá các yếu tố đầu vào (vật liệu, nhân công, máy thi công) và chỉ số giá xây dựng trên địa bàn tỉnh theo định kỳ hàng quý, hoặc sớm hơn khi cần thiết, bảo đảm kịp thời với những biến động giá trên thị trường xây dựng.

Cùng với đó, Bộ Xây dựng đã ban hành Thông tư 11/2021/TT-BXD quy định về danh mục, thông tin thị trường liên quan đến vật tư, vật liệu công bố.

Tuy nhiên, thời gian qua, chịu tác động bởi dịch bệnh Covid-19 kéo dài, xung đột xảy ra một số quốc gia…, trên thị trường thế giới nói chung, Việt Nam nói riêng, giá cả nhiên liệu, vật liệu xây dựng chủ yếu có nhiều biến động, liên tục tăng, vượt ngoài khả năng dự báo. Một số thời điểm, giá vật liệu trên thị trường tăng hơn 30%. Trong khi đó, việc công bố giá và chỉ số giá xây dựng của hầu hết các địa phương đều có “độ trễ” hơn so với diễn biến thị trường.

Điều này dẫn đến tình trạng giá một số loại vật liệu chủ yếu (thép, xi măng, cát, đá, nhựa đường) công bố tại một số địa phương chưa bám sát diễn biến giá trên thị trường. Giá nhân công, máy thi công công bố tại một số địa phương có nơi chưa phản ánh đúng mức giá thị trường .

Đồng thời, trên địa bàn, một số nơi chưa thực hiện công bố chi phí vận chuyển vật liệu trên địa bàn, nhất là đối với các vật liệu khai thác như cát, đá, đất đắp...

Thực trạng trên là một trong những nguyên nhân tác động đến dữ liệu tính toán, dự trù chi phí các dự án đầu tư xây dựng và điều chỉnh giá trong công tác thanh toán, quyết toán hợp đồng các gói thầu xây dựng đang triển khai, nhiều nhà thầu, hoặc đơn vị thi công cầm chừng, hoặc làm chậm tiến độ thi công để chờ công bố giá.

Ngoài ra, Nghị định số 10/2021/NĐ-CP quy định đủ chế tài liên quan đến trách nhiệm của các chủ thể trong việc tổ chức theo dõi, thu thập số liệu, xây dựng định mức dự toán trong quá trình thi công xây dựng nhằm “làm giàu” hệ thống định mức hiện có, đáp ứng yêu cầu phục vụ lập và quản lý chi phí đầu tư xây dựng.

Với nguyên tắc này, bảo đảm đủ cơ sở, căn cứ về xác định đơn giá xây dựng công trình, lập, điều chỉnh định mức dự toán công trình để chủ đầu tư, tư vấn áp dụng thực hiện làm cơ sở lập và quản lý chi phí.

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Bùi Hồng Minh, vấn đề vướng mắc còn lại trong thực tế hiện nay là các đơn vị tư vấn, chủ đầu tư còn lúng túng, có phần thiếu kinh nghiệm trong thực hiện xác định định mức dự toán mới, định mức dự toán điều chỉnh theo phương pháp đã được hướng dẫn.

Rà soát, điều chỉnh, bổ sung định mức phù hợp với thực tiễn

Chia sẻ về giải pháp mà Bộ Xây dựng chú trọng tháo gỡ cho công tác đầu tư xây dựng, Thứ trưởng Bùi Hồng Minh cho hay, trong thời gian tới, bộ sẽ đẩy mạnh công tác tập huấn chuyên môn để các chủ thể nắm vững các nội dung hướng dẫn xác định định mức dự toán mới, định mức dự toán điều chỉnh theo phương pháp mà bộ đã ban hành để giúp các chủ thể chủ động áp dụng trong quá trình tham gia hoạt động xây dựng.

Đồng thời, bộ cũng tiếp tục khẩn trương xác định việc rà soát, điều chỉnh, bổ sung định mức phù hợp với thực tiễn, coi đây là nhiệm vụ thường xuyên, cấp thiết.

Bên cạnh đó, bộ cũng đề nghị các nhà đầu tư, chủ đầu tư, ban quản lý dự án, đơn vị tư vấn phối hợp cung cấp thông tin về các định mức chưa phù hợp và các số liệu tại các dự án, công trình để bộ có cơ sở nghiên cứu, rà soát và hướng dẫn kịp thời.

Đối với lĩnh vực công trình giao thông đường bộ, Bộ Xây dựng sẽ giao cho Cục Kinh tế xây dựng và các cơ quan chuyên môn cùng với các cơ quan chuyên môn của Bộ Giao thông vận tải, UBND các địa phương trong việc tổ chức xây dựng các định mức còn thiếu hoặc sửa đổi các định mức chưa phù hợp.

Nhằm kịp thời phục vụ yêu cầu cấp bách trong đầu tư xây dựng dự án đường cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2021 – 2025, Bộ Xây dựng đề nghị Bộ Giao thông vận tải rà soát, đánh giá xem xét sự tương đồng về các điều kiện áp dụng định mức ở các công trình đã thực hiện và quyết định ban hành áp dụng cho các dự án thành phần thuộc dự án. Nghị định số 10/2021/NĐ-CP và Thông tư 13/2021/TT-BXD đã quy định rõ các vấn đề này./.